Μπόμπι Μουρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπόμπι Μουρ

1966
Προσωπικές πληροφορίες
Πλήρες όνομαΡόμπερτ Φρέντρικ Τσέλσι Μουρ
Ημερ. γέννησης12 Απριλίου 1941
Τόπος γέννησηςΛονδίνο, Αγγλία
Ημερ. θανάτου24 Φεβρουαρίου 1993 (51 ετών)
Τόπος θανάτουΛονδίνο, Αγγλία
Ύψος1,78 μ.
ΘέσηΑμυντικός
Ομάδες νέων
1956–1958Γουέστ Χαμ Γιουνάιτεντ
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1958–1974Γουέστ Χαμ Γιουνάιτεντ544(24)
1974–1977Φούλαμ ΦΚ124(1)
1976Σαν Αντόνιο Θάντερ24(1)
1978Σιάτλ Σάουντερς7(0)
1978Χέρνινγκ Φέρμαντ9(0)
Σύνολο708(26)
Εθνική ομάδα
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.(Γκ.)
1962–1973Αγγλία108(2)
Προπονητική καριέρα
ΠερίοδοςΟμάδα
1980Όξφορντ Σίτι (D/R)
1981–1982Ίστερν ΑΑ
1984–1986Σάουθεντ Γιουνάιτεντ
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).

Ο Ρόμπερτ Φρέντρικ Τσέλσι «Μπόμπι» Μουρ (Robert Frederick Chelsea "Bobby" Moore, 12 Απριλίου 1941 – 24 Φεβρουαρίου 1993) ήταν Άγγλος ποδοσφαιριστής. Ένας από τους κορυφαίους αμυντικούς της ποδοσφαιρικής ιστορίας,[1][2][3][4] ψηφίστηκε 24ος καλύτερος παίκτης του 20ού αιώνα στις εκλογές της IFFHS.[5]

Διετέλεσε αρχηγός της Γουέστ Χαμ για περισσότερο από δέκα χρόνια, οδηγώντας την στην κατάκτηση του Κυπέλλου Αγγλίας το 1964 και του Κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης το 1965 και αρχηγός της ομάδας της Εθνικής Αγγλίας η οποία κέρδισε το Παγκόσμιο Κύπελλο το 1966. Θεωρείται ευρέως ως ένας από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών και ο Πελέ τον χαρακτήρισε ως ένα από τους δύο καλύτερους αμυντικούς που αντιμετώπισε ποτέ.[6][7] Αγωνίστηκε συνολικά 108 φορές με τα χρώματα της εθνικής Αγγλίας, αριθμός που αποτελούσε εθνικό ρεκόρ τη στιγμή της αποχώρησής του από το ποδόσφαιρο.[8]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπόμπι Μουρ γεννήθηκε στο Μπάρκινγκ και μεγάλωσε στο ανατολικό τμήμα του Λονδίνου το 1941. Συμμετείχε στα τοπικά σχολικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου κι επίσης στο κομητειακό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου παίδων με την κομητεία του Έσσεξ. Εκεί τράβηξε την προσοχή των ανιχνευτών ταλέντων της τοπικής Γουέστ Χαμ, οι οποίοι τον προσκάλεσαν στο τμήμα ανάπτυξης της ομάδας το 1950. Η εργατικότητα, η φιλομάθεια, η τελειομανία και οι ηγετικές του ικανότητες τον διέκριναν από τα υπόλοιπα "Πουλάρια της Γουέστ Χαμ".[9]

Υπέγραψε συμβόλαιο μαθητευόμενου με τη Γουέστ Χαμ το 1956 κι έκανε την πρώτη του εμφάνιση για την ομάδα στην εντός έδρας νίκη απέναντι στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με σκορ 3-0 στις 8 Σεπτεμβρίου του 1958. Κατά τρόπο τραγικά ειρωνικό, στο παιχνίδι αυτό ξεκίνησε ως αντικαταστάτης του μέντορά του, του Μάλκομ Άλισον, αμυντικού της Γουέστ Χαμ και ιδρυτή της περίφημης Ακαδημίας ποδοσφαίρου του συλλόγου.[10] Ο Άλισον δεν επανήλθε στην πρώτη εντεκάδα κι η γαλαζοπορφυρή φανέλα με το νούμερο 6 θα περάσει στο μαθητή του και με το πέρασμα του χρόνου θα ταυτιστεί με αυτόν. Χαρακτηριστικά ψύχραιμος κεντρικός αμυντικός, ο Μουρ διακρινόταν για την ικανότητά του να διαβάζει το παιχνίδι και να προβλέπει τις κινήσεις των αντιπάλων. Έτσι, εξαιρούταν του στερεότυπου του ψηλού, σκληρού έως αδίστακτου και δυνατού στον αέρα κεντρικού αμυντικού. Στη θέση του εισήγαγε την ιδέα του ατάραχου, πειθαρχημένου και σκεπτόμενου αμυντικού, ο οποίος είναι τόσο στόπερ όσο και πλέι μέικερ.[9]

Ο Μουρ αγωνίστηκε επίσης σε κομητειακό επίπεδο με την ομάδα κρίκετ νέων του Έσσεξ, μαζί με τον συμπαίκτη του στη Γουέστ Χαμ, Τζεφ Χερστ.[11] Το 1964 ως αρχηγός της Γουέστ Χαμ, ο Μουρ είχε σηκώσει το Κύπελλο Αγγλίας, μετά τη νίκη των "σφυριών" με σκορ 3–2 επί της Πρέστον Νορθ Εντ στον τελικό που διεξήχθη στο στάδιο του Γουέμπλεϊ και είχε επίσης κερδίσει τον τίτλο του "Ποδοσφαιριστή της Χρονιάς".[12] Επίσης το 1964, υποβλήθηκε σε εγχείρηση για καρκίνο των γεννητικών οργάνων.

Διεθνής καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1960, κλήθηκε να συμμετάσχει στην Εθνική Ελπίδων της Αγγλίας (για τους κάτω των 23 ετών τότε ακόμη). Δύο χρόνια αργότερα, συμμετείχε στην αποστολή της Εθνικής Ανδρών κατά την προετοιμασία της για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962 στη Χιλή. Έκανε το ντεμπούτο του στις 20 Μαΐου 1962 στο τελευταίο φιλικό παιχνίδι της Αγγλίας στη Λίμα με αντίπαλο το Περού, το οποίο έληξε με σκορ 4–0 υπέρ των φιλοξενουμένων.[12]

Στις 29 Μαΐου 1963, ο εικοσιδιάχρονος Μουρ στέφθηκε για πρώτη φορά αρχηγός της Εθνικής Ανδρών της χώρας του, κατά τη 12η μόλις εμφάνιση του, έναντι της Τσεχοσλοβακίας, έπειτα από τραυματισμό του Τζίμι Άρμφιλντ. Ήταν, και συνεχίζει να είναι ο νεότερος αρχηγός της Εθνικής Ανδρών της Αγγλίας στο ποδόσφαιρο. Μολονότι ο Άρμφιλντ επέστρεψε στο ρόλο του αρχηγού μετά την ανάρρωσή του, ο νέος προπονητής Αλφ Ράμσεϊ καθιέρωσε τον Μουρ ως μόνιμο αρχηγό της Εθνικής κατά τη διάρκεια μιας σειράς φιλικών το καλοκαίρι του 1964.

Το 1965, για μια φορά ακόμη στο Γουέμπλει, ο Μουρ σήκωσε το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης, μετά τη νίκη της Γουέστ Χαμ έναντι του Μονάχου 1860 με σκορ 2–0.[12]

Παγκόσμιο Κύπελλο 1966[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις αρχές του 1966, μερικούς μήνες πριν από την έναρξη του Παγκοσμίου Κυπέλλου στην Αγγλία, διέρευσε στον τύπο ότι ο Μουρ ήθελε να εγκαταλείψει τη Γουέστ Χαμ. Αιτία ήταν η σχέση του με τον προπονητή της ομάδας Ρον Γκρίνγουντ. Από τους ικανότερους, παραγωγικότερους και διορατικότερους προπονητές στην ιστορία του Αγγλικού παιχνιδιού,[13][14] ο τέως βοηθός προπονητή της Άρσεναλ Γκρίνγουντ συνέχισε κι εδραίωσε από θέση ισχύος πλέον την καλή δουλειά που είχε ξεκινήσει στη Γουέστ Χαμ ο Μάλκομ Άλισον. Η λύση δόθηκε μετά από παρέμβαση του Αλφ Ράμσεϊ, ο οποίος κάλεσε τους δύο στο ξενοδοχείο όπου έμενε η αγγλική αποστολή και τελικά ο ποδοσφαιριστής ανανέωσε το συμβόλαιό του με τη Γουέστ Χαμ. Ο Μουρ ηγήθηκε της εθνικής ομάδας, η οποία προκρίθηκε από το πρώτο σκέλος των τελικών με σχετική ευκολία. Στον προ-ημιτελικό νίκησε την Αργεντινή σε έναν επεισοδιακό αγώνα και στον ημιτελικό, εξίσου επεισοδιακό, την Πορτογαλία του Εουσέμπιο με 2–1, που ήταν και το πρώτο γκολ που δέχθηκε η ομάδα στη διοργάνωση. Ο αντιαθλητικός τρόπος αντιμετώπισης πολλών μεγάλων ποδοσφαιριστών, δημιούργησε υποψίες και για ευρωπαϊκή πλεκτάνη για να ξαναγυρίσει το τρόπαιο στην γηραιά ήπειρο,[15][16] ενώ τα παράπονα πολλών άλλων ομάδων (κυρίως των Νοτιοαμερικάνων), δημοσιογράφων ακόμα και των φωτογράφων ήταν διαρκή.[17][18][19]

Ο τελικός διεξήχθη στις 30 Ιουλίου 1966 στο Γουέμπλεϊ με αντίπαλο τη Δυτική Γερμανία. Οι Γερμανοί άνοιξαν το σκορ με τον Χάλερ στο 12ο λεπτό αλλά η Αγγλία ανταποκρίθηκε αμέσως σχεδόν, σε μεγάλο βαθμό χάρη στην ετοιμότητα του Μουρ. Αυτός έχοντας κερδίσει φάουλ μέσα στο γερμανικό μισό του γηπέδου, αντέδρασε αστραπιαία, σηκώθηκε γρήγορα και διαβάζοντας το παιχνίδι προώθησε τη μπάλα στον Τζεφ Χερστ, ο οποίος ισοφάρισε με κεφαλιά στο 18ο λεπτό. Το σκορ διπλασιάστηκε στο 78ο λεπτό, όταν ο Μάρτιν Πίτερς έκανε το 2–1 υπέρ της Αγγλίας. Ένα λεπτό όμως πριν το τέλος της κανονικής διάρκειας του αγώνα, οι Γερμανοί ισοφάρισαν με τον Βέμπερ, παρά το γερμανικό "χέρι" το οποίο διέφυγε του διατητή αλλά όχι και του Ρώσου επόπτη. Στην παράταση, δύο ακόμη γκολ από το κεντρικό επιθετικό Χερστ, θα κάνουν το τελικό σκορ 4–2. Ο Μουρ ήταν μέτοχος και στο τέταρτο γκολ με την απευθείας μπαλιά ακριβείας στον σκόρερ από απόσταση 45 περίπου μέτρων.[20][21][22] Οι δυο αυτές τελικές πάσες (ασίστ) στον τελικό συχνά αγνοούνται στη συνεισφορά του στην κατάκτηση του τίτλου.[23]

Ο Μουρ παραλαμβάνει το τρόπαιο του Παγκοσμίου Κυπέλλου από τη βασίλισσα

Ανάμεσα στις υπόλοιπες αξέχαστες εικόνες από την ημέρα του τελικού, μία είναι εκείνη του Μουρ να σκουπίζει τα χέρια του από τη λάσπη και τον ιδρώτα στο βελούδινο τραπεζομάντιλο στην κερκίδα των επισήμων, πριν του απονεμηθεί το τρόπαιο Ζιλ Ριμέ. Σαν συνέπεια της επιτυχίας του με την Εθνική, ο Μουρ έγινε ήρωας και εθνικό σύμβολο.[24][25] Τιμήθηκε με το βραβείο της "Αθλητικής Προσωπικότητας της Χρονιάς του BBC" στο τέλος του 1966, ο πρώτος ποδοσφαιριστής στον οποίο απονεμήθηκε ο τίτλος.[12] Την επόμενη χρονιά, του απονεμήθηκε ο τίτλος του "Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας", μέρος του Βρετανικού συστήματος Τιμών.[26] Το 1968 αγωνίστηκε στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου, όπου συμπεριλήφθηκε στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης.[27]

Παγκόσμιο Κύπελλο 1970[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έτος 1970 ήταν επεισοδιακό για τον Μουρ. Διατήρησε το περιβραχιόνιο του αρχηγού για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλου του 1970 στο Μεξικό αλλά ενεπλάκη στην κλοπή ενος βραχιολιού από κοσμηματοπωλείο της Μπογκοτά στην Κολομβία, όπου η Αγγλία έμενε κατά τη διάρκεια τουρνουά προετοιμασίας. Μία πωλήτρια ισχυρίστηκε ότι ο Μουρ έκλεψε ένα βραχιόλι από κατάστημα του ξενοδοχείου, ο Μουρ συνελήφθη αλλά αφέθηκε ελεύθερος λόγω έλλειψης αποδείξεων. Έτσι ταξίδευσε με την υπόλοιπη ομάδα της Αγγλίας για να συμμετάσχει στο φιλικό αγώνα απέναντι στον Ισημερινό, όπου συμμετείχε για 80η φορά με την Εθνική. Κατά την επιστροφή όμως στο Μεξικό, το αεροπλάνο σταμάτησε και πάλι στην Κολομβία όπου συνελήφθη και τέθηκε σε κατ'οίκον περιορισμό. Τελικά απαλλάχτηκε από τις κατηγορίες και επέστρεψε στη συνέχεια στη Γκουανταλαχάρα όπου βρισκόταν ήδη η υπόλοιπη ομάδα.[28][29] Μέχρι πρότινος, ήταν γενικά αποδεκτό ότι το γεγονός ήταν προμελετημένο προκειμένου είτε να εξασφαλιστούν χρήματα από το αγγλικό στρατόπεδο είτε να αποκλειστεί ο Μουρ από την Εθνική Αγγλίας.[30][31] Δημοσιεύσεις αρχείων του Υπουργείου Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου δείχνουν πως και κλοπή υπήρξε και ο ένοχος ήταν μάλλον κάποιος άλλος άγγλος ποδοσφαιριστής. Ο Μουρ αρνήθηκε να τον ονομάσει.[32]

Στον αγωνιστικό τομέα η Αγγλία βρέθηκε στο τρίτο όμιλο όπου η Βραζιλία των Πελέ, Ζαϊρζίνιο, Τοστάο, Ριβελίνο έκλεψε την παράσταση. Το παιχνίδι με την Αγγλία το οποίο χαρακτηρίστηκε ως ο "τελικός που δεν ήταν" η εκπληκτική εμφάνιση του Μπόμπι Μουρ που ανέκοψε σωτήρια επιθετική προσπάθεια του Ζαΐρζίνιο και η κορυφαία απόκρουση στην ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων (και ίσως και του αθλήματος), η περίφημη απόκρουση του Γκόρντον Μπανκς στην κεφαλιά του Πελέ, δεν στάθηκαν αρκετές για τα "λιοντάρια", που ηττήθηκαν 1–0 (αλλά πέρασαν εις βάρος της Τσεχοσλοβακίας και της Ρουμανίας) από ένα γκολ του Ζαϊρζίνιο.[33][34][35] Στη συνέχεια οι Άγγλοι αποκλείστηκαν από τη Δυτική Γερμανία που πήρε τη ρεβάνς της ήττας της στον τελικό του προηγούμενου Κυπέλλου. Την ίδια χρονιά ο Μουρ ήταν δεύτερος στη ψηφοφορία του γαλλικού περιοδικού France Football για την ανάδειξη του καλύτερου Ευρωπαίου ποδοσφαιριστή.[36]

Τα τελευταία χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 16 Νοεμβρίου του 1970 οι υπηρεσίες του στην Γουέστ Χαμ ανταμείφθηκαν με αγώνα προς τιμή του με αντίπαλο τη Σέλτικ Γλασκόβης. Στις 12 Ιουνίου του 1972 αγωνίστηκε ως αρχηγός με την φανέλα του Ολυμπιακού, σε φιλικό αγώνα με την Κορίνθιανς (0–2).[37]

Ο Μουρ κατέρριψε το ρεκόρ εμφανίσεων της Γουέστ Χαμ στις 17 Φεβρουαρίου του 1973, όταν έπαιξε για το σύλλογο για 509η φορά. Τρεις ημέρες νωρίτερα, είχε κάνει την 100η του εμφάνιση με την Εθνική Αγγλίας, στη νίκη με 5–0 επί της Σκωτίας.[38] Αργότερα το ίδιο έτος, ο Μουρ ήταν υπεύθυνος για δύο σοβαρά λάθη κατά τη διάρκεια του αγώνα απέναντι στην Πολωνία για την προκριματική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974. Πρώτα η μπάλα κατέληξε στα δίχτυα της Αγγλίας έχοντας χτυπήσει πάνω του και στη συνέχεια έχασε την κατοχή της μπάλας από τον Βουοντζίμιες Λουμπάνσκι, ο οποίος σημείωσε το δεύτερο γκολ του παιχνιδιού. Η φόρμα του την περίοδο εκείνη ήταν τόσο άσχημη ώστε ο Ράμσεϊ τον άφησε στον πάγκο για το επαναληπτικό παιχνίδι στο Γουέμπλεϊ, το οποίο η Αγγλία έπρεπε να κερδίσει για να προκριθεί.[39][40] Αυτό δεν έμελλε να γίνει, καθώς η Αγγλία έφερε ισοπαλία 1–1 με την Πολωνία και ο προπονητής απολύθηκε.

Έκανε την 108η και τελική του εμφάνιση με την Εθνική στο επόμενο παιχνίδι, φιλικό, με αντίπαλο την Ιταλία, στις 14 Νοεμβρίου 1973.[38] Το ρεκόρ καταρρίφθηκε αργότερα από τον τερματοφύλακα Πίτερ Σίλτον, με 125 εμφανίσεις συνολικά. Ο Μουρ όμως συνέχισε να είναι ο Αγγλος αρχηγός με τις περισσότερες διεθνείς εμφανίσεις μέχρι τις 28 Μαρτίου του 2009, όταν ο Ντέιβιντ Μπέκαμ έκανε την 109η εμφάνισή του με την Εθνική Αγγλίας. Ωστόσο, σε αντίθεση με τον Μπέκαμ, ο Μουρ έπαιξε και τα 90 λεπτά όλων των εμφανίσεών του.[41]

Μετά τη Γουέστ Χαμ και την Αγγλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έπαιξε το τελευταίο του παιχνίδι για τη Γουέστ Χαμ στον αγώνα του Κυπέλλου ενάντια στη Χέρεφορντ Γιουνάιτεντ τον Ιανουάριο του 1974. Κατά τη διάρκεια δε του παιχνιδιού τραμαυτίστηκε. Στις 14 Μαρτίου του ίδιου έτους, του δόθηκε άδεια να εγκαταλείψει το σύλλογο μετά από περισσότερο από 15 χρόνια, όντας κάτοχος του ρεκόρ εμφανίσεων με περισσότερες από 600.[42]

Ο Μουρ μεταγράφηκε στη Λονδρέζικη Φούλαμ, η οποία αγωνίζοταν τότε στη δεύτερη κατηγορία. Κατά τη διάρκεια της πρώτης αγωνιστικής περιόδου εκεί, η Φούλαμ νίκησε τη Γουέστ Χαμ σε αγώνα του Λιγκ Καπ και στη συνέχεια έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου όπου αντιμετώπισε και πάλι τη Γουέστ Χαμ. Αυτή τη φορά η Φούλαμ έχασε το παιχνίδι με 2–0.

Ο Μουρ με αντίπαλο τον Γιόζεφ Μάζοπουστ σε αγώνα Αγγλίας-Τσεχοσλοβακίας το 1963

Έπαιξε το τελευταίο του επαγγελματικό παιχνίδι στην Αγγλία για την Φούλαμ στις 14 Μαΐου του 1977 εναντίον της Μπλάκμπερν Ρόβερς. Στη συνέχεια, αγωνίστηκε για δύο ομάδες του Βορειοαμερικανικού Συνδέσμου Ποδοσφαίρου (NASL), τους Σαν Αντόνιο Θάντερ το 1976 και τους Σιάτλ Σάουντερς το 1978. Κατά τη διάρκεια του 1976, έκανε επίσης την τελευταία του εμφάνιση σε διεθνές επίπεδο για την "Ομάδα ΗΠΑ" σε αγώνες με την Ιταλία, τη Βραζιλία και την Αγγλία. Τον Απρίλιο του 1978 υπέγραψε το τελευταίο του συμβόλαιο ως επαγγελματίας ποδοσφαιριστής, όταν εντάχθηκε στη Δανέζικη Χέρνινγκ, στα πλαίσια προώθησης του ποδοσφαίρου στη χώρα κατά την περίοδο μετάβασης του στον επαγγελματισμό.[43] Κλείνοντας την καριέρα του είχε αγωνιστεί σε 1.111 επίσημους αγώνες.[44]

Ακολούθησε σύντομη και σχετικά αποτυχημένη προπονητική καριέρα με τις Ίστερν ΑΑ του Χονγκ Κονγκ και την Όξφορντ Σίτι. Το 1984 ανέλαβε προπονητής στη Σάουθεντ Γιουνάιτεντ. Στην πρώτη του πλήρη σεζόν, 1984–85, η Σάουθεντ μόλις απέφυγε την έξοδο από τη Φούτμπολ Λιγκ, λόγω κυρίως σοβαρών οικονομικών δυσκολιών. Ωστόσο, ο ομάδα κατάφερε να ορθοποδήσει και κατά την περίοδο 1985–86 η ομάδα τερμάτισε 9η. Ο Μουρ συμφώνησε να μεταβεί στο διοικητικό συμβούλιο του συλλόγου, όπου και παρέμεινε μέχρι το θάνατό του.[45]

Το τέλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Απρίλιο του 1991, ο Μουρ υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση για καρκίνο του παχέος εντέρου. Στις 24 Φεβρουαρίου 1993 απεβίωσε σε ηλικία 51 ετών. Το πρώτο εντός έδρας παιχνίδι της Γουέστ Χαμ μετά το θάνατό του ήταν στις 6 Μαρτίου του 1993, ενάντια στους Γουλβς. Το Μπόλιν Γκράουντ πλημμύρισε με λουλούδια, κασκόλ και πάσης φύσης αναμνηστικά του ποδοσφαίρου τόσο από τους οπαδούς της Γουέστ Χαμ όσο και από οπαδούς άλλων ομάδων. Η Γουέστ Χαμ απόσυρε τη φανέλα με το νούμερο 6. Το παιχνίδι κέρδισε η Γουέστ Χαμ με σκορ 3–1.[46][47]

Το 1996 τιμήθηκε από τη FIFA με την ανώτατη διάκριση του αθλήματος, το Τάγμα Αξίας, ο τρίτος Άγγλος μετά τους Μπόμπι Τσάρλτον και Στάνλεϊ Μάθιους.[48] Το 1998 η FIFA τον εξέλεξε στην καλύτερη ενδεκάδα του 20ού αιώνα.[49][50] Το 2003 επελέγη από την Ομοσπονδία της Αγγλίας ως ο "χρυσός παίκτης" της χώρας για τον εορτασμό των 50 χρόνων της ΟΥΕΦΑ.[51] Τον Αύγουστο του 2008, η Γουέστ Χαμ απόσυρε μόνιμα πλέον τη φανέλα με τον αριθμό 6 για να τιμήσει τα 15 χρόνια από το θάνατό του.[42]

Τίτλοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γουέστ Χαμ

  • Κύπελλο Αγγλίας : 1963–64
  • FA Charity Shield : 1964
  • Κύπελλο UEFA : 1964–65

Αγγλία

Ατομικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Δεύτερη Θέση ως Καλύτερος Ευρωπαίος παίκτης της χρονιάς (Χρυσή Μπάλα) : 1970
  • FWA καλύτερος παίκτης της χρονιάς : 1964
  • Καλύτερη ομάδα Παγκόσμιου Κυπέλλου : 1966
  • BBC αθλητική προσωπικότητα της χρονιάς : 1966
  • Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα καλύτερη ομάδα : 1968
  • World Soccer περιοδικό καλύτερη XI (2) : 1968, 1969
  • IFFHS : 24ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα
  • UEFA Jubilee Awards - Χρυσός παίκτης της Αγγλίας (Golden Player): 2003
  • Ομάδα όλων των εποχών του Παγκόσμιου Κυπέλλου : 1994
  • Παγκόσμια Ομάδα του 20ού αιώνα : 1998
  • IFFHS : Παγκόσμια Ομάδα του XXού αιώνα
  • Αριθμός 6 αποσύρθηκε από τη Γουέστ Χαμ : 2008 (μετά θάνατον)
  • Παίκτης PFA του αιώνα: 2007
  • Ομάδα PFA του αιώνα (1907 έως 2007)
  • Ομάδα του αιώνα 1907–1976
  • World Soccer περιοδικό Καλύτεροι XI όλων των εποχών: 2013
  • Αγγλικό Ποδόσφαιρο Hall of Fame : 2002
  • 100 μεγαλύτεροι Βρετανοί : 2002

Τιμές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Τάγμα Αξίας της FIFA (Ordre du mérite de la FIFA) : 1996
  • OBE Αξιωματικός του πιο εξαιρέτου τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (Officer of the Most Excellent Order of the British Empire) : 1994

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. « The New York Times : On Team of All-Time Greats, Pelé Shines Brightest». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2022. 
  2. «Pele, Messi, Moore: Could this be the greatest all-time World Cup XI?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουλίου 2023. 
  3. «30 Best Defenders of All Time». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2023. 
  4. «The best football defenders ever». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2022. 
  5. «IFFHS Century Elections». Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2020. 
  6. «Pele on the toughest defender he faced, his 1,000th goal and more». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2022. 
  7. «Top 10 greatest World Cup players». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2022. 
  8. «Robert Frederick Chelsea "Bobby" Moore - International Appearances». Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2020. 
  9. 9,0 9,1 «Bobby Moore:Biography». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2012. 
  10. Roper, Terry (2008). «A legend is born: How Bobby got his big chance at the expense of the man he loved...». Ex Magazine (Autumn 2008) 48. 
  11. «Test centuries against all nations, and plain sailing | Cricket Features | Columns | Cricinfo.com». Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2012. 
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 «BOBBY MOORE on-line». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2020. 
  13. ««Εφυγε» στα 84 του ο Ρον Γκρίνγουντ». kathimerini.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2012. 
  14. «"Εφυγε" ο Ρον Γκρίνγουντ». contra.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2012. 
  15. «La vida de Pelé: equipos, títulos ganados y goles convertidos». Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2020. 
  16. «Παγκόσμιο Κύπελλο 1966: Ένας τελικός, τρία αμφισβητούμενα γκολ». Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2020. 
  17. «How the 1966 World Cup was won» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2020. 
  18. «LAS CRÓNICAS DE EL GRÁFICO 1966.La basura debajo de la alfombra». Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2020. 
  19. «Why not everyone remembers the 1966 World Cup as fondly as England». Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2020. 
  20. «World Cup final 1966: England v West Germany – as it happened». Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2020. 
  21. «1966 World Cup Final, England vs West Germany - live: Historic Hurst hat-trick makes England world champions for the first time!». Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2020. 
  22. «Ο μεγάλος αρχηγός της Αγγλίας, Μπόμπι Μουρ». Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2021. 
  23. «The all-time World Cup Perfect XI». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2021. 
  24. «FourFourTwo's 100 Greatest Footballers EVER: 30 to 21». Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2020. 
  25. «FIFA : Bobby Moore». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2021. 
  26. «BRITANNICA : Bobby Moore». Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2020. 
  27. «UEFA : EURO 1968: all you need to know». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021. 
  28. «FIFA FOOTBALL MUSEUM : The English Gentleman and the bracelet». Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2022. 
  29. «The story of the 1970 World Cup». Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2021. 
  30. «Brian Glanville: Memories of 1966 and the enigma of Bobby Moore». Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2022. 
  31. «On This Day - 1970: Bobby Moore cleared of stealing». BBC. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2012. 
  32. «Moore and that bracelet: who really took it?». Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2012. 
  33. «10 Greatest World Cup Matches». Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2021. 
  34. «Μεξικό 1970». Ανακτήθηκε στις 4 Ιουνίου 2020. 
  35. «Brazil mix enough method to their magic». Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2021. 
  36. «An XI of Ballon d'Or runners-up who maybe deserved more». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2023. 
  37. «Όταν ο Μπόμπι Μουρ έγινε αρχηγός του Ολυμπιακού». 
  38. 38,0 38,1 «Bobby Moore : national player profile». Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2020. 
  39. «Whatever Happened To The Heroes? How England Lost Its Honour». Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2012. 
  40. «The Best World Cup Players Of All Time». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2022. 
  41. Corkhill, Barney. «The Great Debate: Does David Beckham Deserve To Equal Bobby Moore's Record?». Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2012. 
  42. 42,0 42,1 «Top 10 best defenders of all time». Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2022. 
  43. «Herning Fremads historie». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2012. 
  44. «Thousand Matches». Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2023. 
  45. Mason, Peter (1994). Southend United: the official history of 'The Blues'. σελ. 121. ISBN 1-874427-20-8. 
  46. Leatherdale, Clive (1998). West Ham United From Greenwood To Redknapp. Desert Island Books. ISBN 1-874287-19-8
  47. «10 legendary footballers whose jersey numbers were retired». Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2022. 
  48. «FIFA Order of Merit holders» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 2 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2022. 
  49. «World Team of the 20th Century» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2021. 
  50. «Η καλύτερη 11άδα του 20ού αιώνα». Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021. 
  51. «Golden Players take centre stage». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2007. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2020. CS1 maint: Unfit url (link)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]