Μπαρτολομέο Αμμαννάτι

Μπαρτολομέο Αμμαννάτι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	18  Ιουνίου 1511 Settignano
Θάνατος	13  Απριλίου 1592 Φλωρεντία
Τόπος ταφής	San Giovannino degli Scolopi
Χώρα πολιτογράφησης	Ιταλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ιταλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	γλύπτης αρχιτέκτονας
Περίοδος ακμής	1526 - 1592
Οικογένεια
Σύζυγος	Laura Battiferri
Σχετικά πολυμέσα

Ο Μπαρτολομέο Αμμαννάτι (Bartolomeo Ammannati, 15 Ιουνίου 1511 – 13 Απριλίου 1592) ήταν Ιταλός αρχιτέκτονας και γλύπτης, που γεννήθηκε στο Σεττινιάνο, κοντά στη Φλωρεντία. Μαθήτευσε κοντά στους Μπάτσιο Μπαντινέλλι και Τζάκοπο Σανσοβίνο, ενώ μιμήθηκε στενά το στιλ του Μιχαήλ Αγγέλου.

Ο Αμμαννάτι διακρίθηκε περισσότερο στην αρχιτεκτονική, παρά στη γλυπτική. Σχεδίασε πολλά οικοδομήματα στη Ρώμη, όπως μέρος του συγκροτήματος της Villa Giulia (σε συνεργασία με τον Βινιόλα και τον Βαζάρι), αλλά και στη Λούκκα και τη Φλωρεντία. Η εργασία του για την ολοκλήρωση του Παλάτσο Πίττι αποτελεί ένα από τα διασημότερα επιτεύγματά του (1558-1570), σεβόμενο το αρχικό ύφος του Φιλίππο Μπρουνελλέσκι. Επίσης, ο Αμμαννάτι έγινε Console της μεγάλου κύρους «Accademia delle Arti del Disegno» της Φλωρεντίας, την οποία είχε ιδρύσει το 1563 ο δούκας Κόζιμο Α΄ υπό την επίδραση του Βαζάρι.

Το 1569 ο Αμμαννάτι προσλήφθηκε για να κατασκευάσει την όμορφη γέφυρα του ποταμού Άρνου που είναι γνωστή ως Πόντε Σάντα Τρινιτά, ένα από τα πλέον εξυμνηθέντα έργα του. Τα τρία της τόξα έχουν ελλειπτικό σχήμα και, παρότι πολύ ελαφρά και κομψά, έχουν αντισταθεί επί αιώνες την ορμή του ποταμού, η οποία έχει παρασύρει αρκετές άλλες γέφυρες κατά καιρούς. Καταστράφηκε κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1944) και ξαναχτίστηκε το 1957.

Μία άλλη από τις σημαντικότερες δημιουργίες του Αμμαννάτι ήταν η μαρμάρινη και μπρούτζινη «Κρήνη του Ποσειδώνος» (Fontana del Nettuno) για την the Πιάτσα ντελλα Σινιορία. Η παραγγελία για αυτή είχε αρχικώς δοθεί στον γηραιό Μπαντινέλλι και όταν εκείνος απεβίωσε, ο Αμμαννάτι κέρδισε τον διαγωνισμό για τη συνέχιση του έργου απέναντι σε άλλους διάσημους γλύπτες, όπως ο Μπενβενούτο Τσελίνι και ο Βιντσέντσο Ντάντι. Εργάστηκε από το 1563 ως το 1565 τον αρχικό όγκο του μαρμάρου (που είχε επιλεγεί από τον Μπαντινέλλι), μαζί με τους βοηθούς του, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Τζιαμπολόνια. Για το πρόσωπο του Ποσειδώνα, ο Αμμαννάτι χρησιμοποίησε ως μοντέλο τον μέγα δούκα Κόζιμο Α΄ των Μεδίκων. Πάντως, όταν η φιλοτέχνηση της μορφής του αγριωπού θεού της θάλασσας τελείωσε, ο Μιχαήλ Άγγελος τον λοιδώρησε ότι είχε καταστρέψει ένα όμορφο κομμάτι μαρμάρου: «Ammannati, Ammanato, che bell' marmo hai rovinato!» Ο Αμμαννάτι συνέχισε να εργάζεται πάνω σε αυτή την κρήνη για άλλα 10 χρόνια, προσθέτοντας ως μανιεριστής στην περίμετρο πλαγιασμένους μπρούτζινους ποτάμιους θεούς, γελώντες Σάτυρους και μαρμάρινα θαλάσσια άλογα να ξεπροβάλλουν από τα νερά. Παρόλα αυτά, το σύνολο δίνει μία αρμονική εντύπωση. Η κρήνη αυτή χρησίμευσε ως υπόδειγμα για μελλοντικούς κατασκευαστές του είδους.

Μεταξύ των άλλων περίφημων γλυπτών του Αμμαννάτι είναι και τα εξής:

• το μαρμάρινο άγαλμα της Νίκης (1540), Museo Nazionale del Bargello, Φλωρεντία
• το μαρμάρινο άγαλμα Η Λήδα με τον Κύκνο, Museo Nazionale del Bargello
• το μπρούτζινο άγαλμα της Αφροδίτης (1558–59), Μουσείο Πράδο (Μαδρίτη)
• το μαρμάρινο άγαλμα Παρνασσός (1563), Museo Nazionale del Bargello
• το πέτρινο άγαλμα Αλληγορία του Χειμώνα (1563–65), Βίλλα των Μεδίκων, Καστέλλο
• το μπρούτζινο άγαλμα Θεά `Οπι (1572–75), Παλάτσο Βέκιο, Φλωρεντία

Το 1550 ο Αμμαννάτι πήρε ως σύζυγό του τη Λάουρα Μπαττιφέρρι, μία κομψή ποιήτρια. Αργότερα στη ζωή του είχε μία θρησκευτική κρίση συνειδήσεως, επηρεασμένος από την Αντιμεταρρύθμιση, γεγονός που τον έκανε να αποκηρύξει όσα έργα του απεικόνιζαν γυμνότητα, ενώ άφησε όλα του τα υπάρχοντα στους Ιησουίτες.

Ο Αμμαννάτι πέθανε στη Φλωρεντία σε ηλικία 81 ετών.

Εικόνες έργων του

• 
  Το Κολέγιο των Ιησουιτών στη Ρώμη (1582–1584), από τα ύστερα σχέδια του Αμμαννάτι
• 
  «Αφροδίτη»
• 
  Αποκαθήλωση, Βερολίνο, Bode-Museum
• 
  Η «Κρήνη του Ιανουαρίου» (Fontana del Gennaio) στον κήπο της Villa Reale di Castello (Villa di Castello), στη Φλωρεντία
• 
  «Fontana di Sala Grande‎», Φλωρεντία, Μουσείο Μπαρτζέλλο
• 
  Η «Κρήνη του Ποσειδώνος» (Fontana del Nettuno) στην Πιάτσα ντελλά Σινιορία της Φλωρεντίας

Πηγές

• Το λήμμα «Αμμαννάτι Βαρθολομαίος» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμ. 5, σελ. 24

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ο Μπαρτολομέο Αμμαννάτι στην «Ιστορία της τέχνης» Αρχειοθετήθηκε 2007-06-26 στο Wayback Machine.