Μητέρα Τερέζα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μητέρα Τερέζα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Anjezë Gonxhe Bojaxhiu (Αλβανικά)
Γέννηση26  Αυγούστου 1910[1][2][3]
Σκόπια
Θάνατος5  Σεπτεμβρίου 1997[4][5][2]
Καλκούτα[6][7]
Αιτία θανάτουκαρδιακή ανεπάρκεια
Τόπος ταφήςMother House Of The Missionaries Of Charity
ΚατοικίαΣκόπια (1910–1928)[8]
Rathfarnham (1928–1929)
Καλκούτα (1931–1997)
Χώρα πολιτογράφησηςΑλβανία
Ινδία (από 1950)
Οθωμανική Αυτοκρατορία
Dominion of India
ΘρησκείαΚαθολικισμός
Eορτασμός αγίου5 Σεπτεμβρίου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑλβανικά[8]
Ομιλούμενες γλώσσεςΑλβανικά
μπενγκάλι γλώσσα
Αγγλικά
Χίντι
Σερβικά
Σλοβενικά[9]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταreligious sister
Οικογένεια
ΓονείςNikollë Bojaxhiu
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαsuperior general
ΒραβεύσειςΒραβείο Ραμόν Μαγκσεϊσέι (1962)
βραβείο Τέμπλετον
βραβείο Μπάλζαν (1978)
βραβείο Νόμπελ Ειρήνης (1979)[10][11]
Βραβείο Pacem in Terris
Μπχάρατ Ρατνά (1980)
Damien-Dutton Award
Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας
Χρυσό Μετάλλιο του Κογκρέσου
Τάγμα του Χαμόγελου
Βραβείο Τζαβαχαρλάλ Νεχρού (1969)
Επίτιμος πολίτης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής (1996)
Albert Schweitzer prize
Βραβείο Pacem in Terris (1976)
Χρυσό Μετάλλιο του Κογκρέσου (2  Ιουνίου 1997)
Πάντμα Σρι
Grand Order of Queen Jelena
National Order of Honour and Merit
Επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Λαβάλ (1986)[12]
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ
επίτιμος πολίτης του Ζάγκρεμπ (1990)
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ
Επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Αλμπέρτας
Επίτιμος καθηγητής του πανεπιστημίου της Κρακοβίας
Επίτιμος εταίρος του τάγματος της Αυστραλίας (26  Ιανουαρίου 1982)[13]
UNESCO Prize for Peace Education (1992)[14]
Τάγμα της Αξίας του Ηνωμένου Βασιλείου
Τάγμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας
Ιστότοπος
motherteresa.org
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Ανιέζα Γκόντζε Μποϊατζίου, γνωστή ως Μητέρα Τερέζα ή Αγία Τερέζα της Καλκούτας, ήταν Αλβανίδα και Ινδή καθολική μοναχή και ιδρύτρια του τάγματος «Ιεραπόστολοι της Φιλανθρωπίας», που ανέπτυξε πολυετή ανθρωπιστική δράση και ιεραποστολικό έργο, ειδικότερα στην Ινδία.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μητέρα Τερέζα γεννήθηκε στα Σκόπια της Βόρειας Μακεδονίας (τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία) στις 26 Αυγούστου του 1910. Πήγε στο Ντάρτζιλινγκ της Ινδίας το 1929 και ορκίστηκε ως μοναχή το 1931. Το 1937 δούλεψε σαν δασκάλα σε ένα σχολείο στην Καλκούτα. Το 1950, πήρε την άδεια από το Βατικανό για να ξεκινήσει το ιεραποστολικό της έργο. Το 1952 μετέτρεψε έναν παλαιό Ινδουιστικό ναό στην Καλκούτα σε κτίριο για την ίαση των ανθρώπων που πεθαίνουν. Επίσης, το 1955 άνοιξε ένα ορφανοτροφείο στην Καλκούτα. Στην συνέχεια άνοιξε νοσοκομεία και ορφανοτροφεία σε ολόκληρη την Ινδία αλλά και στη Ρώμη, την Τανζανία και την Αυστρία.

Στις 8 Δεκεμβρίου του 1979 κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο προκειμένου να βοηθήσει τους φτωχούς και τους αρρώστους. Ενδεικτικά, βοήθησε τους πεινασμένους στην Αιθιοπία, τα θύματα της πυρηνικής έκρηξης στο Τσερνομπίλ το 1986, καθώς και τα θύματα του σεισμού στην Αρμενία το 1988. Το 1983, κατά την διάρκεια επίσκεψής της στον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β', έπαθε καρδιακή προσβολή και έκτοτε κυκλοφορούσε με βηματοδότη. Η Μητέρα Τερέζα πέθανε το 1997 στην Καλκούτα της Ινδίας.

Για τη δράση της έλαβε πολλές διακρίσεις, μεταξύ αυτών και το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης του 1979 «σε αναγνώριση της βοήθειας που προσέφερε στους δυστυχισμένους ανθρώπους […] τα παιδιά και τους πρόσφυγες […] για τους οποίους εργάστηκε ανιδιοτελώς τόσο πολλά χρόνια»[15].

Αγιοποίηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τον θάνατό της ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β' ξεκίνησε τη διαδικασία αγιοποίησής της και στις 19 Οκτωβρίου 2003 οσιοποιήθηκε[16] φτάνοντας το τρίτο από τα τέσσερα στάδια της διαδικασίας αγιοποίησης. Στις 4 Σεπτεμβρίου 2016 ολοκληρώθηκε η διαδικασία με μία σεμνή τελετή στο Βατικανό όποτε κηρύχθηκε επισήμως από τον Πάπα Φραγκίσκο Αγία της Καθολικής Εκκλησίας.

Επιστολές και ημερολόγια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2002 εκδόθηκε το βιβλίο Il segredo di Madre Teresa[17] (Το μυστικό της Μ. Τερέζας) με προσωπικά κείμενα (επιστολές, ημερολόγια) της Μ. Τερέζας στα οποία διαφαίνεται ότι η πίστη της πέρασε κρίση για 50 χρόνια[18] ενώ το 2007 ο π. Kolodiejchuk που είχε αναλάβει να υποστηρίξει την αγιοποίηση της Μ. Τερέζας εξέδωσε το βιβλίο Mother Teresa: Come be my light[19] με ανέκδοτες προσωπικές επιστολές της Μ. Τερέζας οι οποίες επιβεβαιώνουν τον κλονισμό της πίστης της[20]. Η Μ. Τερέζα είχε ζητήσει να καταστραφούν οι επιστολές της μετά τον θάνατό της αλλά η Καθολική Εκκλησία αποφάσισε να τις κρατήσει

Σύμφωνα με τον π. Kolodiejchuk το πνευματικό βασανιστήριο από το οποίο διήλθε η Μ. Τερέζα στην πραγματικότητα ενισχύει την υπόθεση της αγιοποίησής της[20].

Κριτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μ. Τερέζα κατηγορήθηκε κυρίως από τον δημοσιογράφο, αρθρογράφο και συγγραφέα Κρίστοφερ Χίτσενς για θρησκευτικό φανατισμό, αφού «ενδιαφερόταν λιγότερο να βοηθήσει τους φτωχούς και περισσότερο να τους χρησιμοποιήσει σαν μία αστείρευτη πηγή εξαθλίωσης με την οποία τροφοδοτούσε την διάδοση των φονταμενταλιστικών ρωμαιοκαθολικών πιστεύω της»[21]. Η κριτική του έγινε μέσα από σειρά άρθρων[22], ντοκιμαντέρ[23] και το βιβλίο Μητέρα Τερέζα: Θεωρία και πράξη[24] σύμφωνα με το οποίο η Μ. Τερέζα ενστερνιζόταν την άποψη ότι ο ανθρώπινος πόνος είναι δώρο Θεού και ότι ενώ διακήρυττε ότι κρατούσε απολιτική στάση, συναναστρεφόταν στυγνούς δικτάτορες (Φρανσουά Ντιβαλιέ, Εμβέρ Χότζα) και απατεώνες (Τσαρλς Κίτινγκ) και κέρδισε εκατομμύρια αφορολόγητα δολάρια ενώ οι τρόφιμοι κλινικής της Καλκούτα εξακολουθούσαν να δέχονται ανεπαρκή ιατρική φροντίδα[25]. Το 2010, το περιοδικό Forbes αποκάλυψε ότι το πρώτο κατάλυμα που έχτισε είχε ποσοστό θνησιμότητας άνω του 40 %.[26]

Το 2013 οι Σ. Λεριβέ και Ζ. Σενάρ του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ και η Κ. Σενεσάλ του Πανεπιστημίου της Οττάβα δημοσίευσαν έρευνά τους[27] σύμφωνα με την οποία τα γεγονότα δεν δικαίωναν την καθαγιασμένη εικόνα της Μ. Τερέζας, η οποία ήταν αποτέλεσμα υπερβολικής προβολής από τα ΜΜΕ και ενίσχυσαν τις κατηγορίες του Χίτσενς[28][29]. Επίσης, της έχει ασκηθεί κριτική για αρκετές πτυχές της δράσης της, ειδικότερα για την υποστήριξη ακραίων απόψεων κατά των αμβλώσεων ή της αντισύλληψης, για ζητήματα οικονομικής διαχείρισης, καθώς και για τις πραγματικές υπηρεσίες φροντίδας των ιδρυμάτων της.[27][30][31] [32]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm0609336. Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 12299. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Γερμανικά, Αγγλικά) FemBio database. 26824. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  5. (Αγγλικά) SNAC. w6cc19r0. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  7. onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1748-720X.2005.tb00500.x/pdf.
  8. 8,0 8,1 encyklopedia.pwn.pl/haslo/Teresa;3986597.html.
  9. CONOR.SI. 42686563.
  10. «Mother Teresa -Facts, from nobelprize.org:». Ανακτήθηκε στις 19  Ιουλίου 2018.
  11. «The Nobel Prize Amounts». Ανακτήθηκε στις 19  Ιουλίου 2018.
  12. «Université Laval: Liste complète des récipiendaires de 1864 à aujourd'hui». Ανακτήθηκε στις 19  Ιουλίου 2018.
  13. (Αγγλικά) Australian Honours Search Facility. honours.pmc.gov.au/honours/awards/882114.
  14. web.archive.org/web/20130811215013/http://www.unesco.org/new/en/social-and-human-sciences/events/prizes-and-celebrations/unesco-prizes/prize-for-peace-education/laureates/.
  15. «Press Release - The Nobel Peace Prize 1979». Ανακτήθηκε στις 11 Απριλίου 2015. 
  16. Οσιοποιήθηκε η Μητέρα Τερέζα, ανακτήθηκε 11/04/2015
  17. Gaeta, Saverio (2002). Il segredo di Madre Teresa (στα Ιταλικά). Piemme. ISBN 8838465460. 
  18. Johnston, Bruce (29 Νοε 2002). «Mother Teresa's diary reveals her crisis of faith» (στα αγγλικά). The Telegraph. http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/italy/1414752/Mother-Teresas-diary-reveals-her-crisis-of-faith.html. Ανακτήθηκε στις 15 Νοε 2015. 
  19. Mother Teresa (2007). Brian Kolodiejchuk, επιμ. Mother Teresa: Come be my light. Crown Publishing Group. ISBN 038552420X. 
  20. 20,0 20,1 Singer, Michelle (23 Αυγ. 2007). «Letters reveal Mother Teresa's secret» (στα αγγλικά). CBS. http://www.cbsnews.com/news/letters-reveal-mother-teresas-secret/. 
  21. Maddox, Bruno (14 Ιαν. 1996). «Books in Brief: Nonfiction» (στα αγγλικά). New York Times. http://www.nytimes.com/1996/01/1Μ4/books/books-in-brief-nonfiction-068195.html. Ανακτήθηκε στις 14 Νοε. 2015. 
  22. Hitchens, Christopher (20 Οκτ. 2010). «Mommie dearest: The pope beatifies Mother Teresa, a fanatic, a fundamentalist, and a fraud». www.slate.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Νοε. 2015. 
  23. Hell’s angel (στα αγγλικά). Channel 4. 8 Νοε. 1994.
  24. Χίτσενς, Κρίστοφερ (2000). Μητέρα Τερέζα: Θεωρία και πράξη. Στάχυ. ISBN 960-8032-25-3. 
  25. Τσάβαλος, Κωνσταντίνος (17 Οκτ. 2014). «Μητέρα Τερέζα: η Αγία της Αγάπης ή η Αγία της Απάτης;». www.in.gr. http://news.in.gr/world/article/?aid=1231356582. Ανακτήθηκε στις 14 Νοε. 2015. 
  26. (Αγγλικά) «Pointing Fingers At Mother Teresa's Heirs». Forbes. 10 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2022. 
  27. 27,0 27,1 Larivée, Serge; Sénéchal, Carole; Chénard, Geneviève (Sep. 2013). «Les côtés ténébreux de Mère Teresa» (στα γαλλικά). Studies in Religion/Sciences Religieuses 42: 319-345. doi:10.1177/0008429812469894. 
  28. «Academics suggest Hitch called it right on Mother Teresa» (στα αγγλικά). Independent. 2 Ιουν. 2014. http://www.independent.co.uk/voices/iv-drip/academics-suggest-hitch-called-it-right-on-mother-teresa-8521363.html. Ανακτήθηκε στις 14 Νοε. 2015. 
  29. Dicker, Ron (3 Απρ. 2013). «Mother Teresa humanitarian image a ‘myth,' new study says» (στα αγγλικά). The Huffington Post. http://www.huffingtonpost.com/2013/03/04/mother-teresa-myth_n_2805697.html. Ανακτήθηκε στις 14 Νοε. 2015. 
  30. Smoker 1980, σελίδες 11, 28
  31. Loudon, Mary. (1996)The Missionary Position: Mother Teresa in Theory and Practice, Book Review, BMJ vol.312, no.7022, 6 January 2006, pp.64–5. Ανακτήθηκε 2 Αυγούστου 2007. Βλ. επίσης Fox, Robin (1994). «Mother Theresa's care for the dying». The Lancet 344 (8925): 807. doi:10.1016/S0140-6736(94)92353-1. 
  32. Hitchens 1995, σελίδες 31f., 53, 55–57, 59

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]