Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου

Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου
	Το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου
Παρατηρησιακά Δεδομένα (εποχή J2000)
Αστερισμός	Τράπεζα/Δοράς
Ορθή Αναφορά	05h 23m 34.5s
Απόκλιση	-69° 45′ 22″
Μετατόπιση στο ερυθρό	278 ± 3 km/s
Απόσταση	157 kly (48.5 kpc)
Τύπος Γαλαξία	SB(s)m
Φαινόμενη διάμετρος (V)	10°.75 × 9°.17
Φαινόμενο μέγεθος (V)	0.9
Άλλες ονομασίες
	LMC, ESO 56- G 115, PGC 17223
	Δείτε επίσης: Γαλαξίες, Κατάλογος γαλαξιών

Συντεταγμένες: 05^h 23^m 34.5^s, −69° 45′ 22″

Το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου (συντομογραφία LMC) είναι ένας ανώμαλος γαλαξίας, δορυφόρος του δικού μας Γαλαξία. Απέχει από τη Γη περίπου 163.000 ως 168.000 έτη φωτός. Το μήκος του είναι περίπου 20.000 έτη φωτός (δηλαδή είναι 10 φορές μικρότερος του δικού μας Γαλαξία) και περιέχει περί τα 10 δισεκατομμύρια αστέρες (20 φορές λιγότερα από ό,τι ο δικός μας Γαλαξίας). Και όμως, είναι ο τέταρτος σε διαστάσεις γαλαξίας από τους σαράντα και πλέον της Τοπικής Ομάδας. Τα απώτατα όριά του του δίνουν μία μέγιστη διάσταση 32.000 ετών φωτός. Είναι ορατός με γυμνό μάτι από το νότιο ημισφαίριο της Γης και τους τροπικούς, αλλά όχι από την Ελλάδα ή την Ευρώπη, καθώς κείται πολύ νότια στην ουράνια σφαίρα: Το βόρειο μισό του Μεγάλου Νέφους του Μαγγελάνου ανήκει στον αστερισμό Δοράς, ενώ το νότιο στον αστερισμό Τράπεζα. Εξαιτίας του ονόματός του, θα πρέπει να τονίζεται πάντα ότι πρόκειται για γαλαξία, και όχι για «αστρικό νέφος» ή νεφέλωμα. Για ιστορικές αναφορές και την προέλευση του ονόματος, δείτε το λήμμα Νέφη του Μαγγελάνου.

Παρότι ανώμαλος, έχουν ανιχνευθεί ίχνη μιας υποτυπώδους σπειροειδούς δομής με άξονα μία πολύ αδρή ράβδο (π.χ. η εξωγαλαξιακή βάση δεδομένων της NASA τον κατατάσσει ως τύπου Irr/SB(s)m). Ορισμένοι εικάζουν ότι το LMC ήταν κάποτε ένας μικρός ραβδωτός σπειροειδής γαλαξίας, του οποίου η μορφή αλλοιώθηκε από τις παλιρροϊκές βαρυτικές δυνάμεις που του ασκεί ο δικός μας Γαλαξίας. Ως νεαρότερος γαλαξίας από τον δικό μας, το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε διαστρικό αέριο και μεγαλύτερο ποσοστό από νεαρούς αστέρες και από γιγάντιους κυανούς αστέρες (κυανούς γίγαντες) που ζουν πολύ λιγότερο από τον Ήλιο και εκρήγνυνται στο τέλος της ζωής τους δίνοντας τις θεαματικές εκρήξεις υπερκαινοφανών. Χαρακτηριστικά, στο Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου παρατηρήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 1987 η πρώτη έκρηξη υπερκαινοφανούς (σουπερνόβα), γνωστή σήμερα ως Υπερκαινοφανής 1987A, που ήταν και η πρώτη ορατή, τέτοια έκρηξη, με γυμνό μάτι μετά την έκρηξη της Σουπερνόβα του Κέπλερ το 1604.

Εξαιτίας κυρίως της κινήσεώς του περί το κέντρο του Γαλαξία, στην εποχή μας το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου απομακρύνεται από τη Γη με ταχύτητα 278 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο ή γύρω στο 1 εκατομμύριο χιλιόμετρα την ώρα. Το LMC είναι γνωστό και με τα ονόματά του σε καταλόγους: ESO 56- G 115 και PGC 17223, τα οποία ωστόσο σπανίως χρησιμοποιούνται.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 «NASA/IPAC Extragalactic Database». Results for Large Magellanic Cloud. Ανακτήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2006.
↑ Macri, L. M.; et al. (2006). «A New Cepheid Distance to the Maser-Host Galaxy NGC 4258 and Its Implications for the Hubble Constant». The Astrophysical Journal 652 (2): 1133–1149. doi:10.1086/508530.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου

[ned-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 «NASA/IPAC Extragalactic Database». Results for Large Magellanic Cloud. Ανακτήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2006.

[Macrietal2006-2] Macri, L. M.; et al. (2006). «A New Cepheid Distance to the Maser-Host Galaxy NGC 4258 and Its Implications for the Hubble Constant». The Astrophysical Journal 652 (2): 1133–1149. doi:10.1086/508530.

[1]

[2]