Λουδοβίκος Στράνης
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Λουδοβίκος Στράνης (ιταλ. Lοdovico Strani) γεννήθηκε στη Ζάκυνθο το 1794 και ήταν ευγενής ιταλικής καταγωγής. Το όνομα της οικογένειας Στράνη (Strani) συγκαταλέγεται στη Χρυσή Βίβλο (ιταλ. Libro d'Oro) της Ζακύνθου.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η οικογένεια Στράνη καταγόταν από την ιταλική πόλη Τράνι της επαρχίας του Μπάρι και ασχολείτο με τη ναυτιλία και το εμπόριο. Έτσι, κάποια στιγμή, μέλη της βρέθηκαν στα Επτάνησα, τα οποία τότε αποτελούσαν έδαφος της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας και συγκεκριμένα στη Ζάκυνθο. Ο Λουδοβίκος Στράνης ήταν γιος του Σαμουήλ Στράνη (ιταλ. Samuele Strani) (Ζάκυνθος, 1741 - Ζάκυνθος, 1812), του οποίου το επιτύμβιο διασώζεται μέχρι σήμερα και φυλάσσεται στο Μουσείο της Ζακύνθου. Διατέλεσε πρόξενος του βασιλέως της Ένωσης Σουηδίας-Νορβηγίας στην Πάτρα και ήταν επίσης μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821 είχε ενεργό δράση και στις 8 Απριλίου 1821, ενημέρωσε με επιστολή του τον πρόξενο του βασιλέως της Ένωσης Σουηδίας-Νορβηγίας στην Κωνσταντινούπολη, σχετικά με τα δρώμενα στην Πελοπόννησο και τις ετοιμασίες για την επικείμενη επανάσταση. Επίσης, ήταν εκείνος που διδάχθηκε από τον ιατρό του Άγγλου πρέσβεως Σκωτ τον δαμαλισμό (εμβολιασμό με τον ζωντανό ιό της ευλογιάς) και τον διέδωσε στην Ελλάδα, ανακοινώνοντας τη μέθοδο με σχετικό σύγγραμμα στον ιατρό Στάμο Πετρίτση. Ο Λουδοβίκος Στράνης ήταν παντρεμένος με ευγενούς καταγωγής Νορβηγίδα με την οποία απέκτησε δύο γιους. Έζησε στην έπαυλη της οικογένειάς του στον περίφημο Λόφο του Στράνη, όπου φιλοξενείτο συχνά ο Διονύσιος Σολωμός και, μάλιστα, εκεί έγραψε ο τελευταίος τον Ύμνον εις την Ελευθερίαν, που μετέπειτα έγινε ο εθνικός ύμνος της Ελλάδας και της Κύπρου. Σήμερα ο Λόφος του Στράνη στη Ζάκυνθο αποτελεί πόλο έλξης επισκεπτών, κυρίως βέβαια λόγω της ύπαρξής του ως το σημείο έμπνευσης του ελληνικού εθνικού ύμνου από τον Σολωμό, αλλά και εξαιτίας της εκπληκτικής πανοραμικής θέας του νησιού που προσφέρει.
Η σχέση του Στράνη με τον Σολωμό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όσον αφορά τη σχέση του Λουδοβίκου Στράνη με τον Διονύσιο Σολωμό επικρατούν δύο εκδοχές. Η μία θέλει τον Στράνη να είναι στενός φίλος του Σολωμού. Η άλλη θέλει τον Σαμουήλ Στράνη (ιταλ. Samuele Strani), πατέρα του Λουδοβίκου Στράνη, να είναι ο βιολογικός πατέρας του Σολωμού, επομένως, τους δυο τους να είναι αδέλφια. Σύμφωνα με αυτήν την εκδοχή, ο Σαμουήλ Στράνης ήταν εκείνος που απέκτησε τον Σολωμό με την Αγγελική Νίκλη, υπηρέτριά του και μετέπειτα υπηρέτρια του Νικολάου Σολωμού, αλλά έπεισε τον Νικόλαο Σολωμό να αναγνωρίσει λίγο πριν τον θάνατό του τον Διονύσιο σαν δικό του γιο, ώστε να αποφευχθεί ενδεχόμενο σκάνδαλο. Ο Νικόλαος Σολωμός παντρεύτηκε μάλιστα την Αγγελική Νίκλη την προπαραμονή του θανάτου του και έτσι αναγνώρισε τον Διονύσιο Σολωμό, καθώς και ένα ακόμη παιδί που είχε αποκτήσει μαζί της, τον Δημήτριο, ως νόμιμα τέκνα του. Ο Λουδοβίκος Στράνης, πάντως, συνέχισε να έχει στενή επαφή με τον Διονύσιο Σολωμό ως αδελφός του και γι' αυτό συχνά τον φιλοξενούσε στην έπαυλή του. Μάλιστα, όταν ο Σολωμός μεγάλωσε, ο Στράνης αισθάνθηκε χρέος να χρηματοδοτήσει τις σπουδές του στην Ιταλία. Τον βοήθησε, επίσης, στην έκδοση των πρώτων ποιημάτων του, ερχόμενος σε επικοινωνία με τον Ούγκο Φόσκολο. Ο Σολωμός έχει γράψει δύο ποιήματα αφιερωμένα στον Λουδοβίκο Στράνη, "Προς τον κύριον Λοδοβίκον Στράνη" και "Προς τον Λοδοβίκο Στράνη", τα οποία παρατίθενται παρακάτω.
"Προς τον κύριον Λοδοβίκον Στράνη"
Λίγα γιούλια εγώ σου στέρνω
και στο σπίτι σου τα σπέρνω,
εις το οποίον ήλθε η Θεά,
οπού ονόμασαν Υγειά.
Ροδοδάχτυλα τα χέρια
και τα μάτια ωσάν αστέρια·
έχει μάγουλο ωσάν μήλο·
με χαμόγελο το χείλο,
οπού δίνει ένα φιλί
και ξανάρχεται η ζωή.
Αλλά πώς συχνά συχνά
η ομορφότατη Θεά
με το μάτι το γλυκό
κοιτάει θάλασσα, ουρανό;
Εκατάλαβα γιατί·
α! την ώρα καρτερεί
να σε πιάσει από το χέρι
να σε πάει και να σε φέρει.
(Διονύσιος Σολωμός)
"Προς τον Λοδοβίκο Στράνη"
Ω ρόδα τρεχάτε
στου Βίκου να πάτε,
κι άλλ’ άνθια θα ευρείτε
μαζί να δεθείτε,
ως δένονται οι φίλοι
με νου και με χείλη.
Τρεχάτε τρεχάτε
στου Βίκου να πάτε,
πλια τον Ταγιαπέρα
να μην καρτερεί
με τέτοιαν ημέρα
τί μπαίνουν γιατροί;
Ας έβγει να πάει
κουλούρα να φάει,
να πιει με τη λάλα
το τε με το γάλα.
Ω ρόδα, τρεχάτε
στου Βίκου να πάτε,
αλλά όποτε φθάστε
το χρώμα να χάστε.
Ας πάει κειο το χρώμα
στου Βίκου το στόμα
ποτέ του απ’ εκεί
να μη μαρανθεί!
(Διονύσιος Σολωμός)