Κώδικας του Χαμουραμπί
 | |
| Γλώσσα | Ακκαδική γλώσσα |
|---|---|
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1752 π.Χ. |
| Θέμα | ιδιοκτησία Οικογενειακό Δίκαιο Ιδιωτικό Δίκαιο Ποινικό Δίκαιο κληρονομιά αδίκημα εναντίον προσώπου Μίσθωση σύμβαση έργου Δικαιοσύνη |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Ο Κώδικας του Χαμουραμπί αποτελεί ένα από τα αρχαιότερα κείμενα απίστευτα αυστηρών νόμων, το οποίο χρονολογείται γύρω στο 1827 π.Χ., δημιουργία του υιού του βασιλιά Χαμουραμπί, του Θεμιστοτέλη. Ονόμασε τον κώδικα σαν τον πατέρα του, ως ένδειξη τιμής. Είναι ένα άριστα διατηρημένο εύρημα της αρχαίας Μεσοποταμίας.
Το περιεχόμενο του Κώδικα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο κώδικας περιγράφει νόμους και τιμωρίες, στην περίπτωση παράβασης των κανόνων. Κάποια από τα κυρίως θέματά του είναι: η κλοπή, η γεωργία, η καταστροφή περιουσίας, ο γάμος και τα δικαιώματα μέσα σε αυτόν, τα δικαιώματα των γυναικών, τα δικαιώματα των παιδιών, τα δικαιώματα των δούλων, η δολοφονία, ο τραυματισμός κι ο θάνατος. Οι τιμωρίες ποικίλουν ανάλογα με την τάξη των θυτών και των θυμάτων.
Ο κώδικας περιλαμβάνει και πιο "σύγχρονες" υποθέσεις, όπως διαζύγια, περιουσιακά στοιχεία αλλά και απαγόρευση της αιμομιξίας. Η πιο αξιοσημείωτη κατηγορία όμως, είναι αυτή του κατώτατου μισθού. Για παράδειγμα, οι εργάτες και οι βοσκοί είχαν εξασφαλισμένα 8 γκούρ σιταριού το χρόνο, ενώ οι οδηγοί βοδιών και οι ναύτες, 6 γκούρ το χρόνο.[1]
Οι νόμοι δε συγχωρούσαν δικαιολογίες για λάθη ή παρερμηνείες, καθώς ο Κώδικας ήταν εκτεθειμένος δημοσίως, ώστε να μπορούν να τον βλέπουν όλοι και να μην υπάρχει άγνοια. Ωστόσο, το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού εκείνη την εποχή δεν μπορούσε να διαβάσει. Βασική αρχή του ποινικού δικαίου στον κώδικα του Χαμουραμπί ήταν η αρχή της ανταπόδοσης των ίσων.
Αν κάποιος κατηγορούνταν για κάποια πράξη χωρίς να υπάρχουν αποδείξεις, εκτελούνταν η εξής τελετή: Έριχναν τον κατηγορούμενο στο ποτάμι. Αν ο κατηγορούμενος πνιγόταν, ο κατηγορητής έπαιρνε την ιδιοκτησία του σπιτιού του. Αν, όμως, ο κατηγορούμενος επιζούσε, αυτό λαμβανόταν ως σημάδι από τους θεούς, ο κατηγορητής εκτελούνταν και ο κατηγορούμενος έπαιρνε την ιδιοκτησία του σπιτιού του.[2]
Ο Χαμουραμπί θέλησε να γράψει τους νόμους αυτούς για να ευχαριστήσει τους θεούς του. Σε αντίθεση με προγενέστερους βασιλείς, αλλά και άρχοντες της εποχής του, δε θεωρούσε ότι καταγόταν από κάποιο θεό, αν και αποκαλείτο "ο εκλεκτός των θεών". Στο πάνω μέρος της στήλης με τους νόμους, ο Χαμουραμπί απεικονίζεται ενώπιον του θρόνου του Σαμάς, θεού του ήλιου.
Η στήλη με τον Κώδικα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι νόμοι είναι γραμμένοι στην ακκαδική γλώσσα σε μια στήλη από μαύρο βασάλτη. Ανακαλύφθηκε το 1901 στα Σούσα του Ελάμ, στο σημερινό Ιράν. Σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι.
Ο Κώδικας του Χαμουραμπί θεωρείται η πρώτη οργανική συλλογή νόμων, αλλά και μια εκ των παλαιότερων, ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζουν κι ο Κώδικας του Ουρ-Ναμμού, βασιλιά της Ουρ κι ο Κώδικας Εσνούννα. Ο μεταγενέστερος Μωσαϊκός Νόμος περιέχει αρκετές ομοιότητες με τους νόμους του Κώδικα του Χαμουραμπί.
Παραδείγματα νόμων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Συνολικά υπήρχαν 282 νόμοι, οι οποίοι έγιναν ιδιαίτερα γνωστοί για την ακρίβεια, αλλά και τη σκληρότητά τους. Μεταξύ άλλων, περιείχε διατάξεις που ρύθμιζαν το κανονισμό λειτουργίας των "οίκων οινοποσίας", την ευθύνη των καραβανιών για οποιαδήποτε ζημιά, ακόμα και σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, ενώ προστάτευε το οικιακό άσυλο και τιμωρούσε με θάνατο την παραβίασή του.
Κάποιοι από τους νόμους είναι οι εξής:
- Αν κάποιος κατηγορήσει κάποιον άλλο, αλλά δεν μπορεί να αποδείξει τις κατηγορίες, τότε θα θανατώνεται.
- Αν ένας δικαστής βγάλει μια απόφαση, η οποία αργότερα κριθεί λανθασμένη, θα πρέπει να πληρώσει δώδεκα φορές την ποινή που επιδίκασε στον κατηγορούμενο και δε θα μπορεί να ξαναδικάσει ποτέ.
- Αν ένας ληστής συλληφθεί την ώρα της ληστείας, θα θανατώνεται.
- Αν κάποιος έχει χρέος και δεν μπορεί να το πληρώσει, έχει τη δυνατότητα να πουλήσει τον ίδιο, τη γυναίκα του και τα παιδιά του σαν σκλάβους για εργασία και να αποκτήσουν την ελευθερία τους μετά από τρία χρόνια.
- Αν κάποιος χτυπήσει κάποιον ανώτερης τάξης, τότε θα μαστιγώνεται δημοσίως εξήντα φορές με μαστίγιο από τρίχες βοδιού.
- Αν ένας σκλάβος χτυπήσει κάποιον ελεύθερο άνθρωπο, θα του κόβεται το αυτί.
- Αν κάποιος επιχειρήσει να ληστέψει ένα σπίτι σπάζοντας τον τοίχο του και τελικά συλληφθεί, σαν τιμωρία θα χτιστεί μες στον τοίχο για να καλύψει την τρύπα που έκανε.
Όμως, η συλλογή αυτών των νόμων χαρακτηρίζονταν κυρίως για την "δικαιοσύνη" τους. Στο κείμενο είναι ξεκάθαρη η ιδεολογία του "οφθαλμού αντί οφθαλμού". Αυτό εύκολα φαίνεται και από τους εξής νόμους:
- Αν κάποιος βγάλει το δόντι κάποιου ίσης τάξης, τότε θα αφαιρείται το δόντι του.[3]
- Αν κάποιος σπάσει τα κόκαλα κάποιου ίσης τάξης, τότε θα σπάζονται τα κόκαλα του.[4]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ "The Code of Hammurabi" avalon.law.yale.edu. Μετάφραση από τον L. W. King.
- ↑ 2."The Code of Hammurabi" avalon.law.yale.edu. Μετάφραση από τον L. W. King.
- ↑ 200."The Code of Hammurabi" avalon.law.yale.edu. Μετάφραση από τον L. W. King.
- ↑ 197."The Code of Hammurabi" avalon.law.yale.edu. Μετάφραση από τον L. W. King.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Julius Oppert and Joachim Menant (1877). Documents juridiques de l'Assyrie et de la Chaldee. París.
- Thomas, D. Winton, ed. (1958). Documents from Old Testament Times. London y New York.
- Α. Βγόντζας (2006) Η ποινική ευθύνη των μηχανικών. Ενημερωτικό Δελτίο ΤΕΕ, τεύχος 2410
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|