Κυνήγι Κενταύρων (πρωτοκορινθιακή λήκυθος, Αρχαιολογικά Μουσεία Βερολίνου αρ. F2686)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
κυνήγι Κενταύρων
ο Ηρακλής θανατώνει Κενταύρους αφού τους έχει τρέψει σε φυγή
Ονομασίακυνήγι Κενταύρων
Είδοςπρωτοκορινθιακή λήκυθος
Διαστάσεις6 εκ.
ΜουσείοΑρχαιολογικά Μουσεία
του Βερολίνου
Αριθμός καταλόγουF2686
δεδομένα

Η πρωτοκορινθιακή λήκυθος με παράσταση κυνηγιού Κενταύρων που φιλοξενείται στα Αρχαιολογικά μουσεία του Βερολίνου με αριθμό 336 είναι αξιοθαύμαστο δείγμα ελληνικής κεραμικής και μικρογραφικής αγγειογραφίας. Λέγεται ότι βρέθηκε στην Κόρινθο.

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επιφάνεια της πλατιάς λαβής είναι διακοσμημένη με πλεξούδες. Το πλατύ στόμιο διακοσμείται από διπλή ομόκεντρη σειρά γλωσσιδίων. Στους ώμους έχει πλούσιες πλεξούδες με άνθη λωτού και φοινίκων. Γύρω από την κοιλιά εκτυλίσσεται σκηνή κυνηγιού του Ηρακλή με Κενταύρους που έχει τρέψει σε φυγή στο όρος της Φολόης. Στο κέντρο εικονίζεται ο νεαρός Ηρακλής γονατιστός προς τα δεξιά ενώ τεντώνει το περίτεχνα ζωγραφισμένο τόξο του με τοποθετημένο βέλος. Το πρόσωπο είναι άμουσο. Φοράει κοντό χιτώνα, μπότες και έχει κρεμασμένη την φαρέτρα του στην πλάτη. Στην δεξιά πλευρά οι Κένταυροι τρέπονται σε φυγή. Ο πρώτος Κένταυρος, χωρίς γενειάδα, γονατίζει θανάσιμα πληγωμένος, ενώ το αίμα ρέει. Με το δεξί βγάζει το βέλος από το δεξί του πόδι. Στο αριστερό του χέρι κρατάει όπως όλοι οι υπόλοιποι Κένταυροι ένα φουντωτό κλαδί. Τα μπροστινά πόδια των Κενταύρων είναι ανθρώπινα. Ακόμα πιο δεξιά, ένας δεύτερος Κένταυρος καλπάζει, ενώ στρέφει το σώμα του προς τα αριστερά για να βγάλει με το δεξί ένα βέλος που τον έχει τρυπήσει στον ματωμένο θώρακα. Με το αριστερό λυγίζει ένα κλαδί. Ένας τρίτος, γενειοφόρος Κένταυρος είναι πληγωμένος με δύο βέλη στην πλάτη και στο πόδι. Τέλος, ένας τέταρτος Κένταυρος καλπάζει επίσης σε φυγή και βγάζει ένα βέλος από το πόδι του. Έχει μακρυά μαλλιά, δεμένα αλογοουρά.

Χαμηλότερα της σκηνής κυνηγιού Κενταύρων ακολουθούν δύο ταινίες με γραμμές ζιγκ ζαγκ, και διπλές ακτίνες αντίστοιχα.

Περιγραφή των χρωμάτων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το περίγραμμα του διακόσμου είναι σε φυσικό χρώμα πηλού, ενώ οι διάφορες ταινίες και πλεξούδες είναι σε χρώμα κόκκινο. Το σώμα του Ηρακλή και των Κενταύρων είναι από χρώμα ανοιχτόχρωμο φαιό ψημένο. Με μελανό βερνίκι είναι ζωγραφισμένες οι μπότες και τα μαλλιά. Ο χιτώνας έχει χρώμα ερυθρό καστανό. Το εξωτερικό περίγραμμα του Ηρακλή και των Κενταύρων είναι χαραγμένο. Το αλογίσιο σώμα των Κενταύρων είναι βερνικωμένο, το αίμα κόκκινο. Το ανθρώπινο σώμα ενός Κενταύρου είναι χαραγμένο σε κοντές ραβδώσεις που υποδεικνύουν το τρίχωμά του.

Ερμηνεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σκηνή του Ηρακλή που κυνηγάει τους Κενταύρους είναι από τους αρχαιότερους μύθους της Ελληνικής αγγειογραφίας. Γνωστές είναι πιο προγενέστερες απεικονίσεις με Κενταύρους σε ηρεμία που κρατούν κλαδιά στα χέρια και ερμηνεύονται ως δαιμόνια της φύσης. Αργότερα συνοδεύονται από έναν ανθρωπόμορφο δαίμονα, ο οποίος στην προκειμένη περίπτωση έχει εξελιχθεί στην μορφή του Ηρακλή που παρουσιάζεται ως γονατιστός τοξότης κυνηγός.

Καλλιτεχνική περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το αγγείο είναι πρωτοκορινθιακό, δηλαδή αρχαιότερο των Κορινθιακών. Δεν φέρει επιγραφή του εργαστηρίου. Εξέχει των ομοίων του, διότι εισάγει ανθρώπινους χαρακτήρες στους μέχρι τότε ζωικούς διάκοσμους. Επίσης τα χρώματα, ιδίως το καφέ των σωμάτων είναι μοναδικά στο είδος τους. Το κόκκινο χρώμα του αίματος των Κενταύρων χρησιμοποιείται στην ζωγραφιά του χιτώνα του Ηρακλή, και ως υπόβαθρο των ανθισμένων λωτών. Η τεχνική των χρωμάτων και της χαρακτικής παρουσιάζει ομοιότητες με τον διάκοσμο μυκηναϊκών σπαθιών. Επίσης ο διάκοσμος της λαβής ομοιάζει έκτυπων χάλκινων ελασμάτων της εποχής του Ομήρου, όπως μας μεταφέρει ο ποιητής στην Ιλιάδα με τον στίχο «περί δ' άντυγα βάλλει φαεινήν τρίπλακα μαρμαρέην» περί της τριπλής πλεξούδας.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]