Κατάλογος Σουλτάνων της Ζανζιβάρης
Το αξίωμα του Σουλτάνου της Ζανζιβάρης δημιουργήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 1856 μετά τον θάνατο του Σαΐντ ιμπν Σουλτάν ο οποίος κυβέρνησε το Ομάν και τη Ζανζιβάρη ως Σουλτάνος του Ομάν από το 1804. Οι Σουλτάνοι της Ζανζιβάρης ήταν κλάδος της Δυναστείας Αλ Μπου Σαΐντ του Ομάν.
Το 1698 η Ζανζιβάρη έγινε τμήμα των υπερπόντιων κτήσεων του Ομάν, περνώντας στον έλεγχο του Σουλτάνου του Ομάν. Οι Άραβες εγκατέστησαν φρουρές στην Ζανζιβάρη (Ουνγκούτζα), την Πέμπα και την Κίλβα. Το 1832[1] ή το 1840,[2] η χρονολογία διαφέρει στις πηγές, ο Σαΐντ ιμπν Σουλτάν μετέφερε την πρωτεύουσά του από το Μουσκάτ του Ομάν στην Λίθινη Πόλη στην Ζανζιβάρη. Εγκαθίδρυσε μια άρχουσα αραβική ελίτ και ενθάρρυνε την ανάπτυξη φυτειών σκόρδου, χρησιμοποιώντας ιθαγενείς σκλάβους.[3] Ο έλεγχος του Ζανζιβαρινού εμπορίου σταδιακά έπεσε στον έλεγχο εμπόρων από την Ινδική υποήπειρο, τους οποίους ο Σαΐντ ενθάρρυνε να εγκατασταθούν στο νησί. Μετά τον θάνατό του το 1856, δύο από τους γιους του, ο Ματζίντ ιμπν Σαΐντ και ο Θουγουαΐνι ιμπν Σαΐντ, ανταγωνίστηκαν για την διαδοχή του. Η Ζανζιβάρη και το Ομάν χωρίστηκαν σε δύο πριγκηπάτα. Ο Ματζίντ έγινε Σουλτάνος της Ζανζιβάρης ενώ ο Θουγουαΐνι έγινε Σουλτάνος του Ομάν.[4] Κατά την διάρκεια της 14χρονης βασιλείας του ως σουλτάνος, ο Ματζίντ εδραίωσε την εξουσία του στο δουλεμπόριο της Ανατολικής Αφρικής. Ο διάδοχός του, Μπαργκάς ιμπν Σαΐντ βοήθησε στην κατάργηση του δουλεμπορίου και ανέπτυξε τις υποδομές της χώρας του.[5] Ο Τρίτος σουλτάνος, Χαλιφάχ μπιν Σαΐντ, έκανε περαιτέρω προόδους στην κατάργηση της δουλείας.[6]
Μέχρι το 1886 ο Σουλτάνος της Ζανζιβάρης έλεγχε ένα σημαντικό τμήμα της ανατολικής αφρικανικής ακτής, γνωστής ως Ζαντζ, καθώς και εμπορικές διαδρομές που εκτείνονταν παραπέρα κατα μήκος της ηπείρου, μέχρι το Κίντου στον ποταμό Κονγκό. Εκείνη την χρονιά η Βρετανοί και οι Γερμανοί σε μυστική συνάντηση επιβεβαίωσαν την κυριαρχία του σουλτάνου στην περιοχή. Στα επόμενα χρόνια το μεγαλύτερο μέρος από τις ηπειρωτικές κτίσεις του σουλτανάτου κατακτήθηκαν από ευρωπαϊκές αποικιοκρατικές δυνάμεις. Με την υπογραφή της Συνθήκης Χέλιγκολαντ-Ζανζιβάρης το 1890 κατά την βασιλεία του Αλί ιμπν Σαΐντ, η Ζανζιβάρη έγινε βρετανικό προτεκτοράτο.[7] Τον Αύγουστο του 1896, η Βρετανία και η Ζανζιβάρη πολέμησαν ένα πόλεμο 38 λεπτών, τον συντομότερο της καταγεγραμμένης ιστορίας, αφού ο Χαλίντ ιμπν Μπαργκάς κατέλαβε την εξουσία μετά τον θάνατο του Χαμίντ ιμν Θουγουαΐνι. Οι Βρετανοί απαίτησαν να γίνει σουλτάνος ο Χαμούντ μπιν Μοχάμεντ, πιστεύοντας ότι θα ήταν ευκολότερη η συνεργασία μαζί του. Οι Βρετανοί έδωσαν περιθώριο μίας ώρας στον Χαλίντ για να εκκενώσει το παλάτι στην Λίθινη Πόλη (Stone Town). Ο Χαλίντ δεν υπάκουσε αλλά αντιθέτως συγκέντρωσε 2.800 άνδρες για να πολεμήσει τους Βρετανούς. Οι Βρετανοί βομβάρδισαν το παλάτι και επιτέθηκαν. Ο Χαλίντ υποχώρησε και διέφυγε στο εξωτερικό ενώ ανέβηκε στον θρόνο ο Χαμούντ.[8]
Τον Δεκέμβριο του 1963 παραχωρήθηκε ανεξαρτησία στην Ζανζιβάρη από το Ηνωμένο Βασίλειο και έγινε συνταγματική μοναρχία υπό τον σουλτάνο.[9] Ο σουλτάνος Τζαμσίντ ιμπν Αμπντουλάχ ανατράπηκε ένα μήνα αργότερα κατά την Ζανζιβαρινή Επανάσταση.[10] Ο Τζαμσίντ διέφυγε και το σουλτανάτο αντικαταστάθηκε από την Δημοκρατία της Ζανζιβάρης και της Πέμπα. Τον Απρίλιο του 1964 η δημοκρατία ενώθηκε με την Τανγκανίκα για τον σχηματισμό της Ηνωμένης Δημοκρατίας της Τανγκανίκας και της Ζανζιβάρης, η οποία έγινε γνωστή ως Τανζανία έξι μήνες αργότερα.[2]
Σουλτάνοι της Ζανζιβάρης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| # | Σουλτάνος | Πλήρες όνομα | Από | Έως | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Ματζίντ μπιν Σαΐντ[A] | Σαΐντ Ματζίντ μπιν Σαΐντ Αλ-Μπουσαΐντ | 19 Οκτωβρίου 1856[11] | 7 Οκτωβρίου 1870 | Ο Μπαργκάς μπιν Σαΐντ αποπειράθηκε να σφετεριστεί τον θρόνο από τον αδερφό του το 1859 αλλά απέτυχε. Εξορίστηκε στην Βομβάη για δύο χρόνια.[12] |
| 2 | Μπαργκάς μπιν Σαΐντ | Σαΐντ Μπαργκάς μπιν Σαΐντ Αλ-Μπουσαΐντ | 7 Οκτωβρίου 1870 | 26 Μαρτίου 1888 | Υπεύθυνος για την ανάπτυξη του μεγαλύτερου μέρους των υποδομών της Ζανζιβάρης (ειδικά στην Λίθινη Πόλη), όπως ύδρευση, τηλεγραφικό δίκτυο, κτήρια, δρόμους, κ.α. Βοήθησε να καταργηθεί το δουλεμπόριο στη Ζανζιβάρη υπογράφοντας συμφωνία με την Βρετανία το 1870, απαγορεύοντας το δουλεμπόριο στο βασίλειό του και κλείνοντας το σκλαβοπάζατο στο Μκουναζίνι.[5] |
| 3 | Χαλιφά μπιν Σαΐντ | Σαΐντ Σερ Χαλιφά Α' μπιν Σαΐντ Αλ-Μπουσαΐντ | 26 Μαρτίου 1888 | 13 Φεβρουαρίου 1890 | Υποστήριξε την κατάργηση της δουλείας όπως και ο προκάτοχός του.[6] |
| 4 | Αλί μπιν Σαΐντ | Σαΐντ Σερ Αλί μπιν Σαΐντ Αλ-Μπουσαΐντ | 13 Φεβρουαρίου 1890 | 5 Μαρτίου 1893 | Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανική Αυτοκρατορία υπέγραψαν την Συνθήκη Χέλιγκολαντ-Ζανζιβάρης τον Ιούλιο του 1890. Με αυτή την συνθήκη η Ζανζιβάρη μετατράπηκε σε Βρετανικό προτεκτοράτο.[B] |
| 5 | Χαμίντ μπιν Θουγουαΐνι | Σαΐντ Σερ Χαμίντ μπιν Θουγουαΐνι Αλ-Μπουσαΐντ | 5 Μαρτίου 1893[13] | 25 Αυγούστου 1896 | |
| 6 | Χαλίντ μπιν Μπαργκάς | Σαΐντ Χαλίντ μπιν Μπαργκάς Αλ-Μπουσαΐντ | 25 Αυγούστου 1896 | 27 Αυγούστου 1896[C] | Ήταν ένας από τους εμπόλεμους στον Αγγλο-Ζανζιβαρινό Πόλεμο, τον συντομότερο πόλεμο στην ιστορία. |
| 7 | Χαμούντ μπιν Μουχάμεντ | Σαΐντ Σερ Χαμούντ μπιν Μουχάμεντ Αλ-Μπουσαΐντ | 27 Αυγούστου 1896[14] | 18 Ιουλίου 1902 | Εξέδωσε το τελικό διάταγμα για την κατάργηση της δουλείας στη Ζανζιβάρη στις 6 Απριλίου 1897.[14] Για αυτό χρίστηκε ιππότης από την Βασίλισσα Βικτωρία. |
| 8 | Αλί μπιν Χαμούντ | Σαΐντ Ali bin Hamud Αλ-Μπουσαΐντ | 20 Ιουλίου 1902[15] | 9 Δεκεμβρίου 1911[D] | |
| 9 | Χαλιφά μπιν Χαρούμπ | Σαΐντ Σερ Χαλιφά Β' μπιν Χαρούμπ Αλ-Σαΐντ | 9 Νοεμβρίου 1911 | 9 Οκτωβρίου 1960 | Γαμπρός του Αλί μπιν Χαμούντ. Επέβλεψε την κατασκευή του λιμανιού στην Λίθινη Πόλη και την κατασκευή ασφαλτωμένων δρόμων στην Πέμπα.[5][16] |
| 10 | Αμπντουλά μπιν Χαλιφά | Σαΐντ Σερ Αμπντουλάχ μπιν Χαλιφά Αλ-Σαΐντ | 19 Οκτωβρίου 1960 | 1 Ιουλίου 1963[E] | |
| 11 | Τζαμσίντ μπιν Αμπντουλά | Σαΐντ Σερ Τζαμσίντ μπιν Αμπντουλάχ Αλ-Σαΐντ | 1 Ιουλίου 1963 | 12 Ιανουαρίου 1964[F] | Στις 10 Δεκεμβρίου 1963 η Ζανζιβάρη απέκτησε την ανεξαρτησία της από το Ηνωμένο Βασίλειο ως συνταγματική μοναρχία υπό τον Τζαμσίντ.[9] |
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- A Ο Ματζίντ μπιν Σαΐντ, ο μικρότερος γιος του Σαΐντ μπιν Σουλτάν, έγινε Σουλτάνος του Ομάν μετά τον θάνατο του πατέρα του στις 19 Οκτωβρίου 1856. Ωστόσο, ο μεγαλύτερος αδελφός του Ματζίντ, Θουγουαΐνι μπιν Σαΐντ αμφισβήτησε την άνοδό του στον θρόνο. Μετά από αγώνα για την θέση αποφασίστηκε να χωριστούν το Ομάν και η Ζανζιβάρη σε δύο χωριστά πριγκηπάτα. Ο Ματζίντ έγινε Σουλτάνος της Ζανζιβάρης ενώ ο Θουγουαΐνι Σουλτάνος του Ομάν.[17]
- B Από το 1886 το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Γερμανία μηχανορραφούσαν ώστε να αποσπάσουν τμήματα του σουλτανάτου της Ζανζιβάρης για τις αυτοκρατορίες τους.[12] Τον Οκτώβριο του 1886 η Γερμανο-Βρετανική επιτροπή συνόρων καθιέρωσε την περιοχή Ζαντζ ως μία λωρίδα 10 ναυτικών μιλίων (19 χλμ.) κατά μήκος της ακτής της Ανατολικής Αφρικής, από το Ακρωτήριο Ντελγκάντο (σήμερα στη Μοζαμβίκη) μέχρι το Κιπίνι (σήμερα στην Κένυα), η οποία περιλάμβανε την Μομπάσα και το Νταρ ες Σαλάμ. Τα επόμενα χρόνια σχεδόν όλες οι κτήσεις τις Ζανζιβάρης στην ηπειρωτική χώρα κατακτήθηκαν από Ευρωπαϊκές αποικιακές δυνάμεις.
- C Ο Χαμούντ μπιν Μοχάμεντ, γαμπρός του Ματζίντ μπιν Σαΐντ επρόκειτο να γίνει Σουλτάνος της Ζανζιβάρης μετά τον θάνατο του Χαμίντ μπιν Θουγουαΐνι. Ωστόσο ο Χαλίντ μπιν Μπαργκάς, γιος του Μπαργκάς μπιν Σαΐντ, κατέλαβε το παλάτι και αυτοανακηρύχθηκε σουλτάνος. Οι Βρετανοί που υποστήριζαν τον Χαμούντ, αντέδρασαν στις 26 Αυγούστου επιδίδοντας τελεσίγραφο στον Χαλίντ και τους άντρες του να φύγουν από το παλάτι σε μία ώρα. Αφού ο Χαλίντ αρνήθηκε το Βασιλικό Ναυτικό βομβάρδισε το παλάτι και άλλα μέρη της Λίθινης Πόλης. Ο Χαλίντ είχε συγκεντρώσει 2.800 άντρες, αλλά 38 λεπτά αργότερα διέφυγε στο γερμανικό προξενείο, όπου του δόθηκε άσυλο. Αυτή η σύρραξη έγινε γνωστή ως Αγγλο-Ζανζιβαρινός Πόλεμος και είναι ο συντομότερος πόλεμος στην καταγεγραμμένη ιστορία. Ο Χαλίντ έμεινε εξόριστος στο Νταρ ες Σαλάμ μέχρι που συνελήφθη από τους Βρετανούς το 1916.[18][19]
- D Αφού παρακολούθησε την στέψη του Γεωργίου του Ε', ο Αλί αποφάσισε να παραιτηθεί και να ζήσει στην Ευρώπη.[5][15]
- E Ο Αμπντουλά μπιν Χαλιφά πέθανε από επιπλοκές που του προκάλεσε ο διαβήτης.[5]
- F Ο Τζαμσίντ μπιν Αμπντουλά ανατράπηκε στις 12 Ιανουαρίου 1964 κατά την Ζανζιβαρινή Επανάσταση.[20] Ο Τζαμσίντ κατάφερε να διαφύγει στην Μεγάλη Βρετανία με την οικογένειά του και υπουργούς του.[21]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Ingrams 1967, σελ. 162
- ↑ 2,0 2,1 Appiah & Gates 1999, σελ. 2045
- ↑ Ingrams 1967, σελ. 163
- ↑ Ingrams 1967, σελίδες 163–164
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Michler 2007, σελ. 37
- ↑ 6,0 6,1 Ingrams 1967, σελ. 172
- ↑ Ingrams 1967, σελίδες 172–173
- ↑ Michler 2007, σελ. 31
- ↑ 9,0 9,1 United States Department of State 1975, σελ. 986
- ↑ Ayany 1970, σελ. 122
- ↑ Ingrams 1967, σελίδες 162–163
- ↑ 12,0 12,1 Appiah & Gates 1999, σελ. 188
- ↑ Ingrams 1967, σελ. 173
- ↑ 14,0 14,1 Ingrams 1967, σελ. 175
- ↑ 15,0 15,1 Ingrams 1967, σελ. 176
- ↑ Ingrams 1967, σελ. 178
- ↑ Keane 1907, σελ. 483
- ↑ Ingrams 1967, σελίδες 174–175
- ↑ Owens 2007, σελίδες 1–5
- ↑ Conley, Robert (13 January 1964), «African Revolt Overturns Arab Regime in Zanzibar», The New York Times: pp. 1, 8
- ↑ «London Cuts Support For Rent-Poor Sultan», The New York Times: p. 2, 26 January 1964
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- eds. Kwame Anthony Appiah ... (1999), Appiah; Gates, Henry Louis, Jr., επιμ., Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience, New York: Basic Books, ISBN 0-465-00071-1, OCLC 41649745, https://archive.org/details/africanaencyclop00appi.
- Ayany, Samuel G. (1970), A History of Zanzibar: A Study in Constitutional Development, 1934-1964, Nairobi: East African Literature Bureau, OCLC 201465.
- Ingrams, William H. (1967), Zanzibar: Its History and Its People, Abingdon: Routledge, ISBN 0-7146-1102-6, OCLC 186237036.
- Keane, Augustus H. (1907), Africa, 1 (2nd έκδοση), London: Edward Stanford, OCLC 6646364, http://books.google.com/books?id=NrgBAAAAYAAJ&printsec=titlepage&source=gbs_summary_r&cad=0.
- Michler, Ian (2007), Zanzibar: The Insider's Guide (2nd έκδοση), Cape Town: Struik Publishers, ISBN 1-77007-014-1, OCLC 165410708.
- Owens, Geoffrey R. (2007), «Exploring the Articulation of Governmentality and Sovereignty: The Chwaka Road and the Bombardment of Zanzibar, 1895-1896», Journal of Colonialism and Colonial History (Johns Hopkins University Press) 7 (2): 1–55, doi:, OCLC 45037899, http://muse.jhu.edu/login?uri=%2Fjournals%2Fjournal_of_colonialism_and_colonial_history%2Fv008%2F8.2owens.html, ανακτήθηκε στις 2010-04-02.
- United States Department of State (1975), Countries of the World and Their Leaders (2nd έκδοση), Detroit: Gale Research Company, OCLC 1492755.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 
|
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα List of Sultans of Zanzibar της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες). |