Ισμαήλ Κανταρέ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ισμαήλ Κανταρέ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ismail Kadare (Αλβανικά)
Γέννηση28  Ιανουαρίου 1936[1][2][3]
Αργυρόκαστρο[4][5][6]
ΕθνικότηταΑλβανοί
Χώρα πολιτογράφησηςΑλβανία[7]
Γαλλία[8][9]
Κοσσυφοπέδιο[10]
Θρησκείααθεϊσμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑλβανικά[11]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο των Τιράνων
Ινστιτούτο Λογοτεχνίας Μαξίμ Γκόρκι
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής
μυθιστοριογράφος
συγγραφέας[12]
μεταφραστής
Αξιοσημείωτο έργοThe General of the Dead Army
The Castle
Chronicle in Stone
Ρημαγμένος Απρίλης
The Three-Arched Bridge
The File on H.
The Pyramid
The Palace of Dreams
Επηρεάστηκε απόΊταλο Καλβίνο
Οικογένεια
ΣύζυγοςΈλενα Κανταρέ (από 1963)[13]
ΤέκναΜπεσιάνα Κανταρέ
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος του κοινοβουλίου της Αλβανίας (1970–1982)
Βραβεύσειςλογοτεχνικό βραβείο Πριγκίπισσα της Αστούριας (2009)
Βραβείο Χέρντερ (1998)
Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής (31  Δεκεμβρίου 2015)[14]
Παγκόσμιο Βραβείο Τσίνο ντελ Ντούκα (1992)[15]
Διεθνές βραβείο Μπούκερ (2005)[16]
βραβείο Ιερουσαλήμ (2015)
Διεθνές Βραβείο Νονίνο (2018)
Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων (15  Φεβρουαρίου 1996)[17]
Μέγας Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (31  Δεκεμβρίου 2019)
Neustadt International Prize for Literature (2020)[18]
Order of the National Flag
Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής
Honor of Nation Order
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ισμαήλ Κανταρέ (αλβανικά: Ismail Kadare, Αργυρόκαστρο, 28 Ιανουαρίου 1936) είναι Αλβανός σύγχρονος λογοτέχνης.

Σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σπούδασε στη Σχολή Ιστορίας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου των Τιράνων και κατόπιν στο Ινστιτούτο Γκόρκυ της Μόσχας. Παρουσιάστηκε στα αλβανικά γράμματα αμέσως μετά την επιστροφή του από τη Μόσχα, με ποιήματα και το πεζογράφημα Μια πόλη χωρίς διαφημίσεις (1959). Με τη δημοσίευση του μυθιστορήματος Ο στρατηγός ενός νεκρού στρατού (1963), καθιερώθηκε ως ένας από τους πλέον ταλαντούχους συγγραφείς της χώρας του. Έγραψε και ιστορικά μυθιστορήματα, τα οποία αποτελούν ένα κράμα ρεαλισμού και φανταστικού στοιχείου. Θεωρείται ένας από τους υποψήφιους, για το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Δράση και διώξεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μπήκε στη διεύθυνση της εβδομαδιαίας λογοτεχνικής επιθεώρησης Drita (Φως).

Το 1981 δημοσίευσε το μυθιστόρημα Το παλάτι των ονείρων, το οποίο θεωρήθηκε ως μία αλληγορία κατά του καθεστώτος του Ενβέρ Χότζα και απαγορεύτηκε.[19] Από το 1986, λίγα χρόνια πριν από την πτώση του κομμουνισμού στην Αλβανία, ο Κανταρέ άρχισε να φυγαδεύει τα χειρόγραφά του στη Γαλλία, όπου και άρχισαν να δημοσιεύονται από τις Εκδόσεις Fayard.[20]

Τον Οκτώβριο του 1990, διέφυγε στη Γαλλία, όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο, διακηρύσσοντας ότι «δικτατορία και αυθεντική λογοτεχνία είναι ασυμβίβαστες» και ότι «ο συγγραφέας είναι ο φυσικός εχθρός της δικτατορίας».[21] Η διαφυγή του Κανταρέ στη Γαλλία θεωρήθηκε από πολλούς ως μία κίνηση εντυπωσιασμού, αλλά ο Κανταρέ, που σήμερα ζει μεταξύ Γαλλίας και Αλβανίας, σε όλες του τις δημόσιες εμφανίσεις επαναλαμβάνει ότι δεν υπήρξε οπαδός του κομμουνιστικού καθεστώτος της χώρας του.

Έργα και βραβεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εργογραφία του Κανταρέ ξεπερνά τα 20 πεζογραφήματα, τα περισσότερα από τα οποία έχουν μεταφραστεί σε πάρα πολλές γλώσσες. Στα μυθιστορήματα του Κανταρέ αναμειγνύεται το πραγματικό με το φανταστικό. Κύρια θεματογραφία του είναι η σύγχρονη αλβανική κοινωνία, το προηγούμενο κομμουνιστικό καθεστώς της χώρας του καθώς και το σκληρό αλβανικό εθιμικό δίκαιο (κανόνας της τιμής ή κανούν στα αλβανικά). Έχει γράψει επίσης και ποίηση. Στα ελληνικά, τα μυθιστορήματά του πρωτοεμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1990, αρχικά σε μετάφραση από γαλλικές εκδόσεις και αργότερα σε απευθείας μετάφραση από τα αλβανικά.

Στη μετακομμουνιστική εποχή τα έργα του ασχολούνται συχνά με τη διαχρονική ευρωπαϊκή ταυτότητα της Αλβανίας ή των Αλβανών. Για το σκοπό αυτό συνδέει συχνά τα ομηρικά έπη με την αλβανική παράδοση. Επίσης χρησιμοποιεί συχνά την Οθωμανική Αυτοκρατορία ως πρότυπο αντι-ευρωπαϊκού καταπιεστικού πολιτισμού, η οποία κάποτε απέκοψε την Αλβανία από την Ευρώπη. Έχει ωστόσο σχολιασθεί αρνητικά για δηλώσεις όπως ότι η Αλβανία είναι ένα λευκό έθνος μέσα σε μια λευκή ευρωπαϊκή ήπειρο.[22] Πιστεύει ότι οι Αλβανοί, οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι είναι η καρδιά της ευρωπαϊκής πολιτισμικής ταυτότητας.[23]

Το 2005 τιμήθηκε με το πρώτο Διεθνές βραβείο Μπούκερ, ενώ ήταν υποψήφιος για το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Το 2009 τιμήθηκε και με το βραβείο Πρίγκηπας των Αστούριας για τη Λογοτεχνία[24]. Επίσης, του απονεμήθηκε το Βραβείο Balkanika για το έτος 2009, για το έργο του L’entravee.[25] To 2015 του απενεμήθηκε το λογοτεχνικό Βραβείο Ιερουσαλήμ.

Βιβλία του μεταφρασμένα στα ελληνικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Gjenerali i ushtrisë së vdekur (Ο στρατηγός της στρατιάς των νεκρών, 1963) ― ελλην. μετάφρ. Μαρ. Κωνσταντέλος ("Πορεία", 1983))
  • Kështjella (Το κάστρο, 1970)― ελλην. μετάφρ. Τασ. Καραϊσκάκη ("Πορεία", 1979) και με το τίτλο: Τα ταμπούρλα της βροχής (Κάστρο), εκδ. Εικοστού πρώτου,1996
  • Kronikë në gur (Το χρονικό της πέτρινης πόλης) (1970)
  • Prilli i thyer (Ρημαγμένος Απρίλης, 1978)― ελλην.μετάφρ.Λ.Μιλιλή ("Ροές", 1988)
  • Kamarja e turpit (Η κόχη της ντροπής) (1978)― ελλην. μετάφρ. Π. Ζαχοπούλου-Βλάχου ("Ροές", 1985)
  • Ura me tri harqe (Το γεφύρι με τις τρεις καμάρες) (εμπνευσμένο από το Γεφύρι της Άρτας) (1978)
  • Muzgu i perëndive të stepës (Το λυκόφως των θεών της στέπας) (1978)
  • Kush e solli Doruntinën (Ποιος έφερε τη Ντορουντίν;, 1980) ― ελλην. μετάφρ. Μάρ. Σοφιανός ("Ροές", 1987)
  • Pallati i ëndrrave (Το παλάτι των ονείρων) (1981)
  • Eskili, ky humbës i madh (Αισχύλος ο μεγάλος αδικημένος) (1985)
  • Nata me hënë (Φεγγαρόφωτο) (1985)
  • Koncert në fund të dimrit (Το κοντσέρτο) (1988)
  • Dosja H. (Φάκελος H.) (1989)
  • Përbindëshi (Το τέρας) (1990)
  • Ftesë në studio (Πρόσκληση στο εργαστήρι του συγγραφέα) (1991)
  • Piramida (Η πυραμίδα) (1992)
  • Hija (Η σκιά) (1994)
  • Shkaba (Ο αετός) (1995)
  • Spiritus (1996)
  • Qyteti pa reklama (Μια πόλη χωρίς διαφημίσεις) (1998)
  • Tri këngë zie për Kosovën (Τρία τραγούδια πένθιμα για το Κοσσυφοπέδιο) (1998)
  • Το πέταγμα του αποδημητικού (1999)
  • Lulet e ftohta të marsit (Κρύα λουλούδια του Μάρτη) (2000)
  • Η εκκλησία της Αγίας Σοφίας και άλλες ιστορίες
  • Το μοιραίο δείπνο, εκδόσεις Μεταίχμιο, 2011 ISBN 978-960-501-524-4

Τα περισσότερα βιβλία του Κανταρέ κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις «Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου».

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 (Γαλλικά) NooSFere. -43009. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 filmportal.de. 533437973825465da0c7c9a13281e6a5. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. www.independent.co.uk/arts-entertainment/books/reviews/the-fall-of-the-stone-city-by-ismail-kadare-trs-john-hodgson-8081167.html.
  6. news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/4604409.stm.
  7. www.cercle-richelieu-senghor.org/2022/04/05/sem-dritan-tola-albanie-la-francophonie-dans-le-coeur/. Ανακτήθηκε στις 2  Ιουλίου 2022.
  8. www.cercle-richelieu-senghor.org/2022/04/05/sem-dritan-tola-albanie-la-francophonie-dans-le-coeur/.
  9. 118995146.
  10. president-ksgov.net/presidentja-osmani-dekreton-dhenien-e-nenshtetesise-se-kosoves-per-shkrimtarin-ismail-kadare/.
  11. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11909294r. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  12. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/19196. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  13. www.albanianliterature.net/authors/modern/kadare-h/index.html.
  14. «Journal officiel de la République française» (Γαλλικά) 1  Ιανουαρίου 2016. PREX1531692D. Ανακτήθηκε στις 23  Απριλίου 2019.
  15. www.fondation-del-duca.fr/prix-mondial. Ανακτήθηκε στις 9  Ιουλίου 2020.
  16. thebookerprizes.com/the-booker-library/prize-years/international/2005. Ανακτήθηκε στις 2  Νοεμβρίου 2022.
  17. www.siv.archives-nationales.culture.gouv.fr/siv/rechercheconsultation/consultation/ir/pdfIR.action?irId=FRAN_IR_026438. Ανακτήθηκε στις 23  Απριλίου 2019.
  18. www.neustadtprize.org/2020-ismail-kadare/. Ανακτήθηκε στις 5  Ιουλίου 2022.
  19. Joachim Röhm. «Nachwort zum 'Palast der Träume'» (PDF). Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2019. 
  20. Durand, Claude (2006). «About Agamemnon's Daughter: Adapted from the Publisher's Preface to the French Edition». Στο: Kadare, Ismail. Agamemnon's Daughter: A Novella and StoriesΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. Μτφρ. Bellos, David. Arcade Publishing. σελίδες ix–xii. ISBN 978-1-559-70788-6. 
  21. Qemal Lame (28 Μαρτίου 2017). «Ekskluzive/Ish-kreu i Hetuesisë: Kadareja do dënohej si bashkëpunëtor i Mehmetit». Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2019. 
  22. Adrian Brisku, Bittersweet Europe: Albanian and Georgian Discourses on Europe, 1878-2008. σελ. 183 – 185. Berghahn Books, 2013.
  23. Marinus Ossewaarde (2015) Ismail Kadere’s Idea of Europe, The European Legacy, 20:7, 715-730
  24. Καθημερινή[νεκρός σύνδεσμος], Στον Αλβανό συγγραφέα Ισμαήλ Κανταρέ το βραβείο Πρίγκηπας των Αστούριας 2009, 24 Ιουνίου 2009.
  25. Το Βήμα Αρχειοθετήθηκε 2010-12-02 στο Wayback Machine., Τουρκο-αλβανικές νίκες στα Balkanika, 30-11-2010.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]