Ιμπραήμ Α΄

Ιμπραήμ Α΄ ابراهيم
Χαλίφης του Ισλάμ Υπηρέτης των δύο Ιερών Προσκυνημάτων
18ος Σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας
Περίοδος	8 Φεβρουαρίου 1640 - 8 Αυγούστου 1648 (8 έτη & 5 μήνες)
Προκάτοχος	Μουράτ Δ΄
Διάδοχος	Μωάμεθ Δ΄
Αντιβασιλέας	Κιοσέμ Σουλτάν (1640-1647)
Γέννηση	5 Νοεμβρίου 1615 Κωνσταντινούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Θάνατος	18 Αυγούστου 1648 (32 ετών) Κωνσταντινούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Τόπος ταφής	Τουρμπές Μουσταφά Α΄, Αγία Σοφία, Κωνσταντινούπολη, Οθωμανική Αυτοκρατορία
Σύζυγος	Τελί Χιουμασάχ Σουλτάνα Τουρχάν Χατιτζέ Σουλτάνα Σαλιχά Ντιλασούμπ Σουλτάνα Χατιτζέ Μουαζέζ Σουλτάνα Αϊσέ Σουλτάνα Μαχιενβέρ Σουλτάνα Σιβεκάρ Σουλτάνα Λεϊλά Σατσμπαγλί Σουλτάνα Ζαφιρέ Καριγιέ Χατούν
Επίγονοι	Μωάμεθ Δ΄ Σουλεϊμάν Β΄ Αχμέτ Β΄ Ηγεμόνας Αχμέτ Ηγεμόνας Μουράτ Ηγεμόνας Σελίμ Ηγεμόνας Οσμάν Ηγεμόνας Μπεγιαζίτ Ηγεμόνας Τζιχανγκίρ Ηγεμόνας Ορχάν Ουμιουγκιουλσούμ Σουλτάνα Φατμά Σουλτάνα Γκεβχερχάν Σουλτάνα Καγιά Σουλτάνα Μπεϊχάν Σουλτάνα Ατικέ Σουλτάνα Αϊσέ Σουλτάνα Μπιτζάν Σουλτάνα
Πλήρες όνομα
Ιμπραήμ μπιν Αχμέτ
Οίκος	Οσμανιδών
Πατέρας	Αχμέτ Α΄
Μητέρα	Κιοσέμ Σουλτάνα
Θρησκεία	Ισλάμ
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Ο Ιμπραήμ Α΄ (τουρκ. İbrahim, 5 Νοεμβρίου 1615 - 18 Αυγούστου 1647) ήταν σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από το 1640 έως το 1647. Ήταν γνωστός και ως Τρελός Ιμπραήμ (Deli Ibrahim). Ήταν γιος του Αχμέτ Α΄ και της Ελληνίδας Χασεκί Μαχπεϊκέρ Κιοσέμ Βαλιντέ Σουλτάν.

Διαδέχτηκε τον αδελφό του, Μουράτ Δ΄ και για πρώτη φορά μετά τη διαδοχή του Σελίμ Α΄ από τον γιο του, Σουλεϊμάν Α΄ δεν υπήρξαν αντίπαλοι διεκδικητές. Νωρίτερα, ο Μουράτ Δ΄, είχε αφήσει μόνο έναν αδελφό του να ζήσει, πιθανώς κατόπιν σχετικής επιθυμίας της μητέρας του.

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, η Οθωμανική αυτοκρατορία αποδυναμώθηκε από πολέμους, κακή διακυβέρνηση και εξεγέρσεις. Εκθρονίστηκε στις 8 Αυγούστου 1647, μετά από συνέργεια των γενίτσαρων με το θρησκευτικό κατεστημένο, και εκτελέστηκε δέκα ημέρες αργότερα. Τον Ιμπραήμ Α΄ διαδέχτηκε ο μεγαλύτερος σε ηλικία γιος του, ο επτάχρονος Μωάμεθ Δ΄, τον οποίο είχε αποκτήσει με μία από τις Χασεκί του, την Τουρχάν Χατιτζέ Σουλτάν. Τον Μωάμεθ Δ΄ διαδέχτηκαν αργότερα τα αδέλφια του, ο Σουλεϊμάν Β΄ και ο Αχμέτ Β΄, οι οποίοι ήταν γιοι της Σαλιχά Ντιλασούμπ Σουλτάν και της Χατιτζέ Μουαζέζ Σουλτάν αντίστοιχα.

Μετά τον Αχμέτ Β΄ σουλτάνοι έγιναν, ο ένας μετά τον άλλον, οι γιοί του Μωάμεθ Δ΄, Μουσταφά Β΄ και Αχμέτ Γ΄, τους οποίους είχε αποκτήσει με την Ελληνίδα Χασεκί Εμετουλάχ Ραμπιά Γκιουλνούς Βαλιντέ Σουλτάν.

Βασιλεία

Εικόνα του Ιμπραήμ Α΄από τα Βουλγαρικά Κρατικά Αρχεία

Φοβούμενος πως ο ίδιος θα είχε την τύχη των άτυχων αδελφών του, έγινε σουλτάνος χωρίς την απαραίτητη μόρφωση και εμπειρία σε ζητήματα διακυβέρνησης. Επιδεικνύοντας ελάχιστη κλίση στη συμμετοχή του στις κρατικές υποθέσεις, ο Ιμπραήμ άφηνε τα καθημερινά ζητήματα στα χέρια των βεζίρηδών του, ενώ εξουσία άσκησε και η μητέρα του Κιοσέμ Σουλτάν.

Χωρίς τη δύναμη να ελέγξει ή να χειριστεί όσους εποφθαλμιούσαν εξουσία στο περιβάλλον του, επιχείρησε να τους επηρεάσει και να εξασφαλίσει την υποστήριξή τους παραχωρώντας σε αυτούς μεγάλες εκτάσεις γης και εισοδήματα, ενώ ο ίδιος προτιμούσε να απολαμβάνει τη ζωή στο παλάτι.

Στην αρχή της βασιλείας του, υπό την καθοδήγηση του μεγάλου βεζίρη Κεμανκές Καρά (Μαύρος Τοξότης) Μουσταφά Πασά, προώθησε ειρηνικές σχέσεις με την Περσία και την Αυστρία και ανακαταλήφθηκε το φρούριο του Αζόφ από τους Κοζάκους (1642). Το 1644, υπό την επιρροή του νέου πνευματικού σύμβουλού του, Τσιντσή Χουσεΐν Χότζα, και της μητέρας του, ξεκίνησε εκστρατεία στην Κρήτη, πυροδοτώντας τον εξαντλητικό πόλεμο με τη Βενετία (1645-69).

Ο ασταθής χαρακτήρας του προκάλεσε δυσαρέσκεια, ενώ τα πάθη και οι εκκεντρικότητές του - γνωστές στο λαό του - τού χάρισαν το παρωνύμιο «Τρελός» (τουρκικά: Deli Ibrahim). Οδήγησαν επίσης στην επιβολή νέων φόρων, προκαλώντας αντιδράσεις στην Κωνσταντινούπολη και στις απομακρυσμένες επαρχίες. Η πνευματική υγεία του υπήρξε αντικείμενο αμφισβητήσεων. Οι ιστορικές πηγές αναφέρονται στην αδυναμία του στις παλλακίδες του παλατιού, σε τέτοιο βαθμό ώστε αρκετές να αναλάβουν υψηλά αμειβόμενες θέσεις, καθώς και στο πάθος του στις γούνες και στο μετάξι.

Μέχρι το 1647 όλες οι φατρίες θεωρούσαν αναγκαία την απομάκρυνση του σουλτάνου, ενώ ακόμα και η μητέρα του είχε επίγνωση των επιζήμιων συνεπειών των πράξεών του για το μέλλον της αυτοκρατορίας. Σύμφωνα με τον γραφέα Κατίμπ Τσελεμπή, η επιδεικτική χειρονομία παραχώρησης, από το μεγάλο βεζίρη, γούνινων ενδυμάτων στους διοικητές που επέστρεφαν από τις εκστρατείες στην Κρήτη, πυροδότησαν την εξέγερση που οδήγησε τελικά στην εκθρόνιση του Ιμπραήμ, σε μια περίοδο που ο λαός της οθωμανικής αυτοκρατορίας υπέφερε από κακουχίες και έλλειψη αγαθών.

Οικογένεια

Σύζυγοι

Ο Ιμπραήμ είχε οκτώ Χασεκί Σουλτάν:

• Χασεκί Τουρχάν Χατιτζέ Βαλιντέ Σουλτάν- Πρώτη Χασεκί Σουλτάν,μητέρα του πρωτότοκου γιού του
• Χασεκί Σαλιχά Ντιλασούμπ Βαλιντέ Σουλτάν - Δεύτερη Χασεκί Σουλτάν
• Χασεκί Χατιτζέ Μουαζέζ Σουλτάν - Τρίτη Χασεκί Σουλτάν
• Χασεκί Αϊσέ Σουλτάν - Τέταρτη Χασεκί Σουλτάν
• Χασεκί Μαχιενβέρ Σουλτάν - Πέμπτη Χασεκί Σουλτάν
• Χασεκί Λεϊλά Σατσμπαγλί Σουλτάν - Έκτη Χασεκί Σουλτάν
• Χασεκί Σιβεκάρ Σουλτάν - Έβδομη Χασεκί Σουλτάν
• Χασεκί Τελί Χιουμασάχ Σουλτάν (νόμιμη σύζυγος) - Όγδοη Χασεκί Σουλτάν

Επίσης, είχε μία παλλακίδα:

• Ζαφιρέ Καριγιε Χατούν

Γιοί

• Μωάμεθ Δ΄ (1642-1693), γιος της Τουρχάν Χατιτζέ Σουλτάν
• Σουλεϊμάν Β΄ (1642-1695), γιος της Σαλιχά Ντιλασούμπ Σουλτάν
• Αχμέτ Β΄ (1643-1695), γιος της Χατιτζέ Μουαζέζ Σουλτάν
• Ηγεμόνας Αχμέτ, γιος της Τουρχάν Χατιτζέ Σουλτάν
• Ηγεμόνας Μουράτ (1643-1644), γιος της Αϊσέ Σουλτάν
• Ηγεμόνας Σελίμ (1644-1669), γιος της Λεϊλά Σατσμπαγλί Σουλτάν
• Ηγεμόνας Οσμάν (1644-1646), γιος της Μαχιενβέρ Σουλτάν ή της Ζαφιρέ Χατούν
• Ηγεμόνας Μπεγιαζίτ (1646-1647), γιος της Σιβεκάρ Σουλτάν
• Ηγεμόνας Τζιχανγκίρ (1646-1648), γιος της Σιβεκάρ Σουλτάν
• Ηγεμόνας Ορχάν (1648-1650), γιος της Χιουμασάχ Σουλτάν

Κόρες

• Ουμιουγκιουλσούμ Σουλτάν (1642-1655), κόρη της Χατιτζέ Μουαζέζ Σουλτάν
• Φατμά Σουλτάν (1642–1682), κόρη της Χατιτζέ Μουαζέζ Σουλτάν
• Γκεβχερχάν Σουλτάν (1642-1694), κόρη της Τουρχάν Χατιτζέ Σουλτάν
• Καγιά Σουλτάν (1646-?), κόρη της Μαχιενβέρ Σουλτάν
• Μπεϊχάν Σουλτάν (1645-1701), κόρη της Τουρχάν Χατιτζέ Σουλτάν
• Ατικέ Σουλτάν (1644-1667), κόρη της Τουρχάν Χατιτζέ Σουλτάν
• Αϊσέ Σουλτάν (1643-1675), κόρη της Σαλιχά Ντιλασούμπ Σουλτάν