Επιζεφύριοι Λοκροί
Οι Επιζεφύριοι Λοκροί ήταν αρχαία ελληνική αποικία της Κάτω Ιταλίας στην χερσόνησο της Καλαβρίας, βορειοδυτικά του Ρήγιου. Ιδρύθηκε κατά τον δεύτερο ελληνικό αποικισμό από Λοκρούς, από τους οποίους πήρε και το όνομά της. Σήμερα στην περιοχή της αρχαίας πόλης βρίσκεται χτισμένη η Ιταλική κωμόπολη Λόκρι (Locri).
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι Επιζεφύριοι Λοκροί ιδρύθηκαν μεταξύ 679 και 673 π.Χ. μετά την ίδρυση των Συρακουσών και του Κρότωνα[1], στην περιοχή της νότιας Καλαβρίας από Λοκρούς προερχόμενους και από την Οπούντια και από την Οζολία Λοκρίδα ενώ ο προσδιορισμός «Επιζεφύριοι» προέρχεται από τον δυτικό άνεμο Ζέφυρο, όνομα το οποίο έδωσαν και στο γειτονικό ακρωτήριο.[2] Η κοινωνία τους ήταν μητριαρχική.
Η πόλη ήταν από τις πιο σημαντικές και εύπορες της Μεγάλης Ελλάδας, δεν διέθετε φυσικό λιμάνι αλλά αποτελούσε υποχρεωτικό σταθμό για όσους ταξίδευαν προς τη Σικελία ή τον πορθμό της Μεσσήνης.[1] Έναν αιώνα μετά την ίδρυσή της χτίστηκε μεγάλο τείχος γύρω από την πόλη ενώ έξω από την αυτή υπήρχαν αρκετά νεκροταφεία, μερικά από τα οποία ήταν πολύ μεγάλα. Η ίδρυσή της ξεκίνησε ως επιχείρηση μιας αριστοκρατικής οικογένειας της Λοκρίδας από την Ελλάδα, ενώ σύμφωνα με τον Στράβωνα, ο ιδρυτής της ονομαζόταν Ευάνθης.[2] Γνωστός κάτοικός της φέρεται να ήταν ο νομοθέτης της Ζάλευκος.[3]
Τους πρώτους αιώνες συμμάχησε με την Σπάρτη. Η πόλη ίδρυσε δύο αποικίες στην Καλαβρία, το Ιππώνιο και τη Μέδμη, τον 7ο αιώνα π.Χ. Τον 6ο αιώνα π.Χ. οι δυνάμεις των Επιζεφύριων Λοκρών νίκησαν στη μάχη του ποταμού Σάγκρα (μεταξύ 560 π.Χ. και 535 π.Χ.) τις δυνάμεις του Κρότωνα.[4] Μαζί με τους Λοκρούς πολέμησαν και δυνάμεις από την πόλη Ρήγιο, αλλά και από τις δύο αποικίες, Ιππώνιο και Μέδμη. Για τη νίκη τους αφιέρωσαν ασπίδα στους Δελφούς. Μετά την μάχη, η οποία προκάλεσε κρίση στο εσωτερικό του Κρότωνα, οι Επιζεφύριοι Λοκροί άρχισαν μια πιο επιθετική πολιτική, που οδήγησε σε ρήξη με τους συμμάχους τους από το Ρήγιο.
Τον 5ο αιώνα π.Χ. η πόλη συμμάχησε με τις Συρακούσες και τη Σπάρτη εναντίον των Αθηναίων στην περίοδο του Πελοποννησιακού Πολέμου και ενίσχυσε με στρατό τον Γύλιππο όταν στάλθηκε από την Σπάρτη να αντικρούσει την πολιορκία των Συρακουσών (βλ. Ο Γύλιππος στη Σικελία). Τον 4ο αιώνα π.Χ. συμμάχησε πάλι με τις Συρακούσες, όταν ήταν τύραννος ο Διονυσίος ο Α' και διατηρώντας τον έλεγχο των περισσοτέρων ελληνικών αποικιών στη χερσόνησο της Καλαβρίας, εξασφάλισε την ηγεμονία των Συρακουσών την περίοδο εκείνη στηνετρύτερη περιοχή. Ο Διόνυσος μάλιστα παντρεύτηκε με την ευγενή Δωρίδα από τους Επιζεφύριους Λοκρούς ώστε να ενισχύσει τις αμοιβαίες σχέσεις με την πόλη.[5] Όταν ο γυιός του από τη Δωρίδα Διονύσιος ο Β' νικήθηκε από τον θείο του Δίων, κατέφυγε στους Λοκρούς. Εκεί εγκαθιστά τυραννίδα στην πόλη, αλλά τελικά ο Τιμολέων ελευθερώνει τις πόλεις που βρίσκονταν κάτω από την τυραννία του. Ο Πλάτωνας, ο οποίος ζούσε τότε στην αυλή του Διονυσίου του Α', την αποκαλούσε "Άνθος της Ιταλίας" εξαιτίας των ομορφιάς των κατοίκων της.
Την περίοδο των πολέμων που διεξήγαγε ο Πύρρος στην Κάτω Ιταλία οι Λοκροί πολέμησαν αρχικά μαζί με τον Πύρρο, στη συνέχεια όμως στράφησαν εναντίον του, συμμαχώντας με την Ρώμη.[5] Μετά την μάχη της Ηράκλειας όμως παραδόθηκαν στον Πύρρο. Οι Λοκροί υποτάχτηκαν στους Ρωμαίους το 206 π.Χ. κατά την διάρκεια του δεύτερου Καρχηδονιακού πολέμου.
Σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Λόκρι | |
|---|---|
 | |
  Επιζεφύριοι Λοκροί | |
| Χώρα | Ιταλία |
| Διοικητική υπαγωγή | Επιζεφύριοι Λοκροί |
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Στην θέση των αρχαίων Επιζεφύριων Λοκρών, υπάρχει σήμερα η κωμόπολη Λόκρι. Το Λόκρι ανήκει στην επαρχία Ρέτζιο-Καλάμπρια και ο πληθυσμός του υπολογίζεται σε κάτι λιγότερο από 13.000 κατοίκους.
Το 915 οι Σαρακηνοί κατέστρεψαν την πόλη των Επιζεφύριων Λοκρών και οι επιζώντες κάτοικοί της ίδρυσαν το Τζέρατσε (Gerace), στις πλαγιές του όρους Ασπρομόντε. Η σύγχρονη πόλη του Λόκρι, δημιουργήθηκε το 1850 από κατοίκους του ορεινού Τζέρατσε, που θέλησαν να αποκτήσουν ένα λιμάνι για την πόλη τους, ενώ το 1934 απέκτησε το σημερινό του όνομα, από το όνομα της αρχαίας αποικίας.
Σήμερα η πόλη του Λόκρι είναι γνωστή ως μια από της έδρες της εγκληματικής οργάνωσης της Καλαβρίας Ντραγκέτα (παρόμοια με την Κόζα Νόστρα της Σικελίας). Στην πόλη βρίσκονται εγκαταστημένες διάφορες συμμορίες που ανήκουν στην οργάνωση, ενώ έγινε διεθνώς γνωστή το φθινόπωρο του 2005, όταν στην πόλη η Ντραγκέτα δολοφόνησε τον Αντιπρόεδρο της Περιφερειακής Συνέλευσης της Καλαβρίας, Francesco Fortugno, τον οποίο πυροβόλησαν με 5 σφαίρες καθώς διερχόταν μπροστά από δεκάδες διερχόμενους την ημέρα προκριματικών εκλογών (16 Οκτωβρίου 2005).[6] Η δολοφονία αυτή προκάλεσε την αντίδραση των κατοίκων. Μαθητές και φοιτητές βγήκαν στους δρόμους την ημέρα της κηδείας του Fortugno κρατώντας πανό κατά της ομερτά, ανάμεσά τους και ένα που έγραφε E adesso ammazzateci tutti (Και τώρα σκοτώστε μας όλους).[7][8] Η κίνηση αυτή προκάλεσε την δημιουργία του κινήματος Ammazzateci tutti κατά της μαφίας της Καλαβρίας, ενώ είναι επίσης γνωστό και με το όνομα Ragazzi di Locri (Τα παιδιά του Λόκρι).[9]
Κυριότερα Αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στους Επιζεφύριους υπήρχαν δύο σπουδαία ιερά, της Περσεφόνης, η οποία λατρευόταν ως προστάτιδα του γάμου, και της Αφροδίτης. Επίσης διέθετε θέατρο του 4ου αιώνα π.Χ. που μπορούσε φιλοξενήσει 4.500 θεατές, καθώς και ναό Ιωνικού ρυθμού, από το πρώτο μισό του 5ου αιώνα π.Χ..
Ο αρχαιολογικός χώρος των Επιζεφύριων Λοκρών ξεκίνησε να ανασκάπτεται από τον Δούκα του Luynes (Duca di Luynes) γύρω στο 1830, ο οποίος πραγματοποίησε την ανασκαφή στη περιοχή της οικίας Μαραφιότι (Marafioti), ανακαλύπτοντας τον ναό του Δία, του 6ου αιώνα π.Χ. Περισσότερες έρευνες πραγματοποιήθηκαν από τον Ιταλό αρχαιολόγο Πάολο Όρσι (Paolo Orsi - Rovereto, 1859 – 1935) στις αρχές του 20ού αιώνα (1907 - 1915), ο οποίος εκείνη την εποχή είχε αναλάβει έφορος αρχαιοτήτων στην Καλαβρία και πολλές ανασκαφές στην ευρύτερη περιοχή σχετίζονται με την δουλειά του. Ανάμεσα στις ανακαλύψεις του περιλαμβάνονται ο ναός της Περσεφόνης και η νεκρόπολη του Λουτσιφέρο (παρόμοιος με τον Ελληνικό Εωσφόρο). Νέες ανασκαφές πραγματοποιήθηκαν την δεκαετία του 1950 από τον Διευθυντή της Αρχαιολογικής Σχολής της Ρώμης Γκασπάρ Ολιβέριο (Gaspar Oliverio), ο οποίος ανακάλυψε στην περιοχή της Τσετοροκάμερε (Cetrorocamere) ένα μεγάλο μέρος της οικιστικής περιοχής της αρχαίας πόλης, και τον Alfonso De Franciscis που ολοκλήρωσε τις ανασκαφές στο θέατρο της πόλης. Από το 1969 τις ανασκαφές στην πόλη έχει αναλάβει το Πανεπιστήμιο του Τορίνο σε συνεργασία με την Αρχαιολογική Επιτροπή της Καλαβρίας.[10]
Το 1971 εγκαινιάστηκε το Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης (Museo Nazionale di Locri Epizefiri).[11] Εκθέματα από την πόλη, η οποία παρουσιάζει μεγάλο αριθμό καλλιτεχνικών έργων όπως χάλκινα κάτοπτρα, αγγεία και ανάγλυφους πίνακες, εκτίθενται επίσης στο μουσείο του Ρέτζιο (Εθνικό Μουσείο Μεγάλης Ελλάδας - Museo Nazionale della Magna Grecia) .
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Valerio M. Manfredi, Οι Έλληνες της Δύσης, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη ΑΒΕ, 1997, σελ. 241
- ↑ 2,0 2,1 Στράβων Γεωγραφικά, βιβλ. ΣΤ΄, κεφ. Ι.7 - «... μετὰ δὲ τὸ Ἡράκλειον ἄκρα τῆς Λοκρίδος ἣ καλεῖται Ζεφύριον, ἔχουσα τοῖς ἑσπερίοις ἀνέμοις λιμένα, ἐξ οὗ καὶ τοὔνομα. εἶθ᾽ ἡ πόλις οἱ Λοκροὶ οἱ Ἐπιζεφύριοι, Λοκρῶν ἄποικοι τῶν ἐν τῶι Κρισαίωι κόλπωι, μικρὸν ὕστερον τῆς Κρότωνος καὶ Συρακουσσῶν κτίσεως ἀποικισθέντες ὑπὸ Εὐάνθους· Ἔφορος δ᾽ οὐκ εὖ τῶν Ὀπουντίων Λοκρῶν ἀποίκους φήσας. ἔτη μὲν οὖν τρία ἢ τέτταρα ὤικουν ἐπὶ τῶι Ζεφυρίωι· καὶ ἔστιν ἐκεῖ κρήνη Λοκρία, ὅπου οἱ Λοκροὶ ἐστρατοπεδεύσαντο»
- ↑ Αριστοτέλης, Πολιτικά - Βιβλίο Δεύτερο, 1274a, 20 - «...νομοθέται δ' ἐγένοντο Ζάλευκός τε Λοκροῖς τοῖς ἐπιζεφυρίοις, καὶ Χαρώνδας ὁ Καταναῖος τοῖς αὑτοῦ πολίταις καὶ ταῖς ἄλλαις ταῖς Χαλκιδικαῖς πόλεσι ταῖς περὶ Ἰταλίαν...»
- ↑ Bicknell P. - "The date of the battle of the Sangra river", 1966; [1]
- ↑ 5,0 5,1 Valerio M. Manfredi, Οι Έλληνες της Δύσης, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη ΑΒΕ, 1997, σελ. 359
- ↑ Death Comes To Locri Αρχειοθετήθηκε 2008-02-05 στο Wayback Machine., Time, October 23, 2005
- ↑ Italian Students March Against Mafia After Official's Killing, Bloomberg, November 4, 2005
- ↑ History of the Movement, Kill Us All website (Accessed April 1, 2010)
- ↑ «Επίσημος ιστότοπος της οργάνωσης Ammazzateci tutti». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2019.
- ↑ Σχετικά με τις ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρο των Επιζεφύριων Λοκρών: STORIA DEGLI SCAVI ARCHEOLOGICI (Ιταλικά)
- ↑ DIREZIONE GENERALE PER LE ANTICHITA' - Museo Nazionale di Locri Epizefiri Αρχειοθετήθηκε 2009-01-25 στο Wayback Machine. (Ιταλικά)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Επιζεφύριοι Λοκροί (Ελληνικά)
- Smith W. - "Dictionary of Greek and Roman Geography", 1854; LOCRI
