Ειρήνη του Ίτσκου

Η Ειρήνη του Ίτσκου (σερβικά: Ичков мир) είναι μια συνθήκη του 1806 που ονομάστηκε έτσι από τον Πέτρο Ίτσκο που διαπραγματεύτηκε τη συνθήκη εκ μέρους των επαναστατημένων Σέρβων και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Ίτσκος είχε σταλεί στην υψηλή πύλη σαν πληρεξούσιος των εκπροσώπων του Σερβικού λαού Καραγιώργη και Μλάντεν Μιλοβάνοβιτς.

Οι όροι της συνθήκης ήταν ότι οι Σέρβοι θα δίνουν φόρο υποτέλειας στην πύλη, η πύλη θα στέλνει στη Σερβία ανώτατους κρατικούς λειτουργούς, οι σέρβοι δεσμεύονται να ακολουθούν τις αυτοκρατορικές εντολές κι οι Σέρβοι αναλαμβάνουν να εκδιώξουν τους γενίτσαρους από τη Σερβία και αναλαμβάνουν με ντόπιο πληθυσμό τη φύλαξη των συνόρων.

Ο Ίτσκος πήγε στην Κωνσταντινούπολη τον Ιούλιο του 1806 κι συνάντησε αρχικά τον Πατριάρχη Καλλίνικο, του ζήτησε να διαπραγματευτεί με την υψηλή πύλη όπως κι έγινε. Χρησιμοποίησε επιδέξια την ήττα του τουρκικού στρατού στο Ντέλιγκραντ τον Αύγουστο του 1806. Στη συνέχεια, μια κρίση στις σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ανάγκασε την υψηλή πύλη να δώσει τις απαιτούμενες παραχωρήσεις.

Τον Σεπτέμβριο του 1806 έχοντας την αυτοκρατορική έγκριση της συνθήκης επέστρεψε στη Σερβία. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους στη συνέλευση των επαναστατημένων Σέρβων στο Σμεντέρεβο εγκρίθηκε η συνθήκη και ο Ίτσκος γύρισε πίσω στην Κωνσταντινούπολη για τη δημιουργία και υπογραφή των τελικών όρων της ειρήνης.

Τον Ιανουάριο του 1807 η υψηλή πύλη υιοθετεί τη συνθήκη του Ίτσκου, αλλά οι Σέρβοι έχουν επιτεθεί και καταλάβει το Βελιγράδι, συμμάχησαν με τους Ρώσους και απέρριψαν τη συνθήκη που παρ'όλα αυτά είχε υπογραφεί.

Το 1815 ο Μίλος Ομπρένοβιτς κατά τη Δεύτερη Σερβική Εξέγερση και τις διαπραγματεύσεις με τον Μάρα Αλή Πασά, επικαλέστηκε την ειρήνη του Ίτσκου και ζήτησε να εφαρμοστούν οι όροι της που ως τότε δεν είχαν εφαρμοστεί.

Με τους όρους της ειρήνης διεξήχθησαν μετά το 1815 διαπραγματεύσεις μεταξύ της Σερβίας και της Τουρκίας, καθώς και ανάμεσα στη Ρωσία και την Τουρκία για την οικοδόμηση ενός αυτόνομου κράτους της Σερβίας. Βάση αυτής της συνθήκης έγιναν και αυτές του 1830 και του 1833.

Πηγές

• С. Новаковић: Ичков мир. Покушај непосредног измирења Србије и Турске 1896—1987 год. Глас Српска краљева академија, 1903
• М. Гавриловић: Ичков мир, Српски књижевни гласник 1903, књига -{IX}-, бр. 2;
• Ћоровић, Владимир (1997), Историја српског народа.
• Текст Васо Чубриловић у Енциклопедија Југославије ЈЛЗ 1988. том 5. стр 479.