Βραδύπους

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Βραδύποδες)
Βραδύπους
Τριδάκτυλος βραδύπους με καφέ λαιμό (Bradypus variegatus) στον Παναμά
Τριδάκτυλος βραδύπους με καφέ λαιμό
(Bradypus variegatus) στον Παναμά
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Θηλαστικά (Mammalia)
Ανθυφομοταξία: Ευθήρια (Eutheria)
Υπερτάξη: Ξέναρθρα (Xenarthra)
Τάξη: Βραδυποδόμορφα (Pilosa)
Υποτάξη: Φυλλοφάγα (Folivora)
Delsuc, Catzeflis, Stanhope, and Douzery, 2001[1]
Οικογένειες

Βραδυποδίδες (Bradypodidae)
Μεγαλονυχίδες (Megalonychidae)
Megatheriidae
Mylodontidae
Nothrotheriidae

Οι βραδύποδες είναι θηλαστικά της υποτάξης των Φυλλοφάγων[1] που αποτελείται από τις οικογένειες των Βραδυποδιδών (Bradypodidae) και Μεγαλονυχίδων (Megalonychidae). Ζουν στις τροπικές ζώνες της Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής.

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι βραδύποδες φτάνουν σε ύψος τα 50-75 εκ., έχουν πολύ κοντή ή και καθόλου ουρά και άκρα μακριά με μεγάλα νύχια ζυγίζουν από 4 έως 7 κιλά. Το κεφάλι τους είναι μικρό και στρογγυλωπό, με κοντό ρύγχος και τρίχωμα. Ο λαιμός του είναι εξαιρετικά εύκαμπτος: Μπορούν να τον γυρίσουν μέχρι και 270°, χωρίς να κουνήσουν το υπόλοιπο σώμα. Τρέφονται αποκλειστικά με φύλλα και ζουν μοναχικά, κρυμμένοι στα δάση της Ονδούρας, της Παραγουάης και της Βόρειας Αργεντινής. Περνούν τον περισσότερο χρόνο γαντζωμένοι στα κλαδιά των δένδρων των τροπικών δασών και μετακινούνται από το ένα κλαδί στο άλλο με την ράχη προς τα κάτω. Το σώμα τους καλύπτεται από τρίχωμα, το οποίο φαίνεται πρασινωπό, καθώς φιλοξενεί μικρά φύκη, και η θερμοκρασία του κυμαίνεται από τους 20 έως τους 32 βαθμούς, ανάλογα με την εξωτερική. Οι βραδύποδες θεωρούνται σύμβολο της οκνηρίας, καθώς κινούνται πολύ αργά. Υπάρχουν δύο γένη τα Bradypus και Choloepus. Τα πιο κοινά είδη είναι ο τριδάκτυλος βραδύπους (Bradypus tridaktylus) ή άι-άι, λόγω της φωνής του, και ο διδάκτυλος βραδύπους (Choloepus didaktylus), που είναι γνωστός ως ουνάου.

Διατροφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι βραδύποδες είναι παμφάγα ζώα. Ωστόσο, επειδή περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους στα δένδρα, τους αρέσει να τρώνε κυρίως κλαριά, λουλούδια και φύλλωματα. Ορισμένα είδη τρέφονται και με μικρότερα έντομα και ζώα. Έχουν πολύ γερά στομάχια ώστε να μπορούν να μεταβολίζουν τα πολλά χημικά στοιχεία που περιέχουν τα φύλλωματα με τα οποία τρέφονται. Ο μεταβολισμός ενός φυλλώδους γεύματος μπορεί να διαρκέσει έως και μία εβδομάδα, ενώ το στομάχι τους είναι συνεχώς γεμάτο και αποτελεί το 30% του βάρους τους.

Μορφολογία- Συμπεριφορά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι βραδύποδες έχουν μακριά πόδια, κοντόχοντρες ουρές και στρογγυλά κεφάλια με δυσδιάκριτα αυτιά. Προσανατολίζονται κυρίως με την αφή, διότι οι άλλες αισθήσεις τους, η ακοή και η όραση δεν είναι το ίδιο οξείες. Τα άκρα τους είναι φτιαγμένα για να τους βοηθούν να σκαρφαλώνουν και να γατζώνονται στα κλαριά των δένδρων και όχι για να κρατούν σταθερά τα σώματα τους στο έδαφος.

Έτσι οι βραδύποδες διακινδυνεύουν την ζωή τους κάθε φορά που κατεβαίνουν στο έδαφος (περίπου ανά διαστήματα έξι ημερών) για να ουρήσουν και να αφοδεύσουν. Η θερμοκρασία του σώματος τους, κυμαίνεται από 25 μέχρι 35 βαθμούς Κελσίου, ενώ μπορεί να φτάσει και τους 20 (θερμοκρασία κατά την οποία γίνονται ληθαργικοί). Η αδυναμία του οργανισμού τους να προσαρμόσει την θερμοκρασία του, τους καθιστά ιδιαίτερα ευαίσθητους στις απότομες αλλαγές καιρού. Ωστόσο χάρη στην παχιά επιδερμίδα τους, μπορούν να αντέξουν τέτοιες καιρικές αλλαγές. Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι καλοί κολυμβητές και μπορούν να επιβιώσουν ευκολότερα σε λίμνες και ποτάμια. Επίσης είναι κυρίως νυκτόβια, μοναχικά ζώα και συχνά επιτίθονται σε ζώα όμοια και ίδιου φύλου με αυτά.

Ταξινόμηση - Παλαιοντολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχικά υποστηρίζονταν ότι όλα τα είδη βραδύποδων ανήκαν στην ίδια οικογένειά, αυτή των Βραδύποδων, ωστόσο αργότερα βρέθηκε ότι οι διδάχτυλοι βραδύποδες ανήκαν σε μια άλλη οικογένεια, αυτή των Μεγαλονυχίδων. Σε αυτή την οικογένεια ήταν και οι εξαφανισμένοι συγγενείς των βραδύποδων, οι «βραδύποδες εδάφους»,οι οποίοι ήταν διασκορπισμένοι στην Αλάσκα, στην βόρεια Αμερική και στο νότιο Καναδά. Οι «βραδύποδες εδάφους» διέφεραν στο μέγεθος τους. Ακόμη και εάν στην πλειονότητα τους ήταν μικρόσωμοι, υπήρχαν ορισμένοι αρκετά ψηλοί, όπως οι σημερινές καμηλοπαρδάλεις ενώ είχε καταγραφεί και η ύπαρξη ενός «τεράστιου» βραδύποδα εδάφους του Megatherium americanum, ο οποίος είχε το μέγεθος ενός ελέφαντα. Όλοι αυτοί εξαφανίστηκαν στα τέλη της Εποχής των Παγετώνων.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Delsuc, Frédéric; Catzeflis, François M.; Stanhope, Michael J.; Douzery, Emmanuel J. P. (2001-08-07). «The evolution of armadillos, anteaters and sloths depicted by nuclear and mitochondrial phylogenies: implications for the status of the enigmatic fossil Eurotamandua» (στα αγγλικά). Proceedings of the Royal Society of London B: Biological Sciences 268 (1476): 1605–1615. doi:10.1098/rspb.2001.1702. ISSN 0962-8452. PMID 11487408. PMC 1088784. http://rspb.royalsocietypublishing.org/content/268/1476/1605. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]