Βιεντιάν
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
| Βιεντιάν | |
|---|---|
 | |
  Βιεντιάν | |
 | |
| Χώρα | Λάος[1][2] |
| Διοικητική υπαγωγή | Vientiane |
| Ίδρυση | 1560 |
| Έκταση | 3.920 km² |
| Υψόμετρο | 174 μέτρα |
| Πληθυσμός | 948.487 (2020) |
| Ζώνη ώρας | UTC+07:00 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Βιεντιάν είναι πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη του Λάος και βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Μεκόνγκ, κοντά στα σύνορα με την Ταϊλάνδη. Η Βιεντιάν έγινε η πρωτεύουσα το 1563 λόγω φόβων εισβολής Βιρμανών κάτι το οποίο συνέβει πολύ αργότερα το 1827, η πόλη λεηλατήθηκε και καταστράφηκε συθέμελα από τους Ταϊλανδούς.[3] Η Βιεντιάν ήταν η διοικητική πρωτεύουσα κατά τη διάρκεια της γαλλικής κυριαρχίας και, λόγω της πρόσφατης οικονομικής ανάπτυξης, είναι σήμερα το οικονομικό κέντρο του Λάος. Στην πόλη βρίσκεται το σημαντικότερο εθνικό μνημείο του Λάος: Το Λουάνγκ. Ο πληθυσμός της πόλης είναι 783.000 κάτοικοι (2013). Η πόλη φιλοξένησε τους 25ούς Αγώνες της Νοτιοανατολικής Ασίας τον Δεκέμβριο του 2009, γιορτάζοντας τα 50 χρόνια των Αγώνων της Νοτιοανατολικής Ασίας.
Προέλευση ονόματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το όνομα της πόλης προέρχεται από τη γλώσσα Πάλι, λειτουργική γλώσσα του βουδισμού. Η αρχική σημασία του είναι «βασιλικό άλσος από σανταλόξυλο» ή «πόλη από σανταλόξυλο». Πολλοί, αν όχι οι περισσότεροι, λένε ότι το όνομα της πόλης σημαίνει «πόλη του φεγγαριού», ενώ πολλοί ισχυρίζονται επίσης σωστά ότι το όνομα της πόλης σημαίνει «πόλη από σανταλόξυλο» επειδή οι λέξεις για το «φεγγάρι» (ຈັນ ຈັນ ທ ຣ ໌ από τσάντρα चन्द्र στο σανσκριτικό) και το «σανταλόξυλο» (ຈັນ ή ຈັນ ທ ນ ໌ από το τσάντανα चन्दन στη Σανσκριτική) γράφονται και προφέρονται πανομοιότυπα με το «τσαν» στο σύγχρονο Λάος. Οι περισσότερες ακαδημαϊκές και ιστορικές πηγές του Λάος ισχυρίζονται ότι το όνομα της πόλης σημαίνει στην πραγματικότητα «πόλη από σανταλόξυλο», και αυτό ενισχύεται από τα ονόματα της πόλης στα ταϊλάνδέζικα (เวียงจันทน์) και στη γλώσσα Χμερ (វៀងចន្ទន៍), διατηρώντας ταυτόχρονα την ετυμολογική ορθογραφία, η οποία υποδηλώνει «πόλη από σανταλόξυλο».
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1354, όταν ο Φα Νγκουμ ίδρυσε το βασίλειο του Λαν Ξανγκ.[4]:223 Η Βιεντιάν έγινε μια σημαντική διοικητική πόλη, παρόλο που δεν ήταν η πρωτεύουσα. Ο βασιλιάς Σετθαθιράθ την καθιέρωσε επισήμως ως πρωτεύουσα του Λαν Ξανγκ το 1563, για να αποφύγει πιθανή εισβολή της Βιρμανίας.[5] Όταν το 1707 το βασίλειο του Λαν Ξανγκ διαλύθηκε, ιδρύθηκε το Βασίλειο της Βιεντιάν. Το 1779, κατακτήθηκε από τον Ταϊλανδό στρατηγό Πράγια Τσάκρι και έγινε υποτελής του Σιάμ. Το 1827, κατά την ανεπιτυχή εξέγερση του βασιλιά Ανουβόνγκ, η πόλη καταστράφηκε ολοσχερώς από τα ταϊλανδέζικα στρατεύματα. Η πόλη κάηκε ολοσχερώς και λεηλατήθηκε από σχεδόν όλα τα λαοτινά αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων των αγαλμάτων του Βούδα και των ανθρώπων. Όταν έφθασαν οι Γάλλοι η Βιεντιάν ήταν κατεστραμμένη, ερημωμένη και γενικά εξαφανισμένη μέσα στο δάσος. Τελικά πέρασε στη γαλλική κυριαρχία το 1893 και έγινε η πρωτεύουσα του γαλλικού προτεκτοράτου του Λάος το 1899. Οι Γάλλοι ανοικοδόμησαν την πόλη και ξαναχτίστηκαν ή επισκευάστηκαν οι βουδιστικοί ναοί όπως ο Πα Τατ Λουάνγκ καο ο Χάου Πρα Κέου και άφησαν πολλά αποικιακά κτίρια πίσω.
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Βιεντιάν έπεσε με μικρή αντίσταση και καταλήφθηκε από ιαπωνικές δυνάμεις, υπό τη διοίκηση του Σάκο Μασανόρι.[6] Στις 9 Μαρτίου του 1945 έφθασαν γάλλοι αλεξιπτωτιστές και επανεγκαταστάθηκαν στην πόλη στις 24 Απριλίου του 1945.[7]
Γεωγραφία και κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Βιεντιάν βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Μεκόνγκ, κοντά στα σύνορα με την Ταϊλάνδη.
Κλίμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το κλίμα της Βιεντιάν χαρακτηρίζεται ως τροπικό κλίμα σαβάνας (Κλιματική ταξινόμηση Κέππεν) με δύο ξεχωριστές εποχές την υγρή και την ξηρή εποχή. Η ξηρή περίοδος της Βιεντιάν εκτείνεται από το Νοέμβριο έως τον Μάρτιο. Ο Απρίλιος σηματοδοτεί την έναρξη της υγρής περιόδου, η οποία στη Βιεντιάν διαρκεί περίπου επτά μήνες. Η Βιεντιάν τείνει να είναι ζεστή και υγρή καθ 'όλη τη διάρκεια του έτους, αν και οι θερμοκρασίες στην πόλη τείνουν να είναι κάπως πιο δροσερές κατά τη διάρκεια της ξηρής περιόδου από την υγρή περίοδο.
| Κλιματικά δεδομένα Βιεντιάν | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
| Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) | 35.6 | 37.8 | 40.0 | 41.1 | 38.9 | 37.8 | 36.1 | 37.2 | 38.9 | 38.9 | 34.4 | 33.4 | 41,1 |
| Μέση Μέγιστη °C (°F) | 28.4 | 30.3 | 33.0 | 34.3 | 33.0 | 31.9 | 31.3 | 30.8 | 30.9 | 30.8 | 29.8 | 28.1 | 31,1 |
| Μέση Ελάχιστη °C (°F) | 16.4 | 18.5 | 21.5 | 23.8 | 24.6 | 24.9 | 24.7 | 24.6 | 24.1 | 22.9 | 19.3 | 16.7 | 21,8 |
| Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) | 0.0 | 7.6 | 12.1 | 17.1 | 20.0 | 21.1 | 21.2 | 21.1 | 21.2 | 12.9 | 8.9 | 5.0 | 0,0 |
| Βροχόπτωση mm (ίντσες) | 7,5 | 13 | 33,7 | 84,9 | 245,8 | 279,8 | 272,3 | 334,6 | 297,3 | 78 | 11,1 | 2,5 | 1,660,5 |
| % υγρασίας | 70 | 68 | 66 | 69 | 78 | 82 | 82 | 84 | 83 | 78 | 72 | 70 | 75 |
| Μέσες ημέρες βροχόπτωσης | 1 | 2 | 4 | 8 | 15 | 18 | 20 | 21 | 17 | 9 | 2 | 1 | 118 |
| Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας | 254.4 | 214.3 | 216.8 | 226.3 | 207.1 | 152.9 | 148.6 | 137.1 | 137.7 | 247.7 | 234.3 | 257.5 | 2.434,7 |
| Πηγή #1: World Meteorological Organization,[8] Deutscher Wetterdienst (extremes 1907–1990)[9] | |||||||||||||
| Πηγή #2: NOAA (sun and humidity)[10] | |||||||||||||
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 8371. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2018.
- ↑ GEOnet Names Server. 11 Ιουνίου 2018. -2669740.
- ↑ «Vientiane». Farlex Encyclopedia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2010.
- ↑ Coedès, George (1968). Walter F. Vella, επιμ. The Indianized States of Southeast Asia. trans.Susan Brown Cowing. University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-0368-1.
- ↑ «Vientiane marks 450 years anniversary». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Αυγούστου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2015.
- ↑ «Far East and Australasia». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2010.
- ↑ Far East and Australasia 2003 - Google Books
- ↑ «World Weather Information Service - Vientiane (1951-2000)». World Meteorological Organization. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2010.
- ↑ «Klimatafel von Vientiane (Viangchan) / Laos» (PDF). Baseline climate means (1961-1990) from stations all over the world (στα Γερμανικά). Deutscher Wetterdienst. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2016.
- ↑ «Vientiane Climate Normals 1961−1990». National Oceanic and Atmospheric Administration. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2013.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| |||||||||||||||||
|
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη γεωγραφία του Λάος χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |