Βαλδουίνος Γ΄ της Ιερουσαλήμ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Βαλδουίνος Γ' της Ιερουσαλήμ)


Βαλδουίνος Γ΄ της Ιερουσαλήμ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1130
Ιερουσαλήμ
Θάνατος10  Φεβρουαρίου 1163
Βηρυτός
Αιτία θανάτουφυματίωση και δυσεντερία
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςΝαός της Αναστάσεως
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Ιερουσαλήμ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςΘεοδώρα Κομνηνή (από 1157)[1]
ΓονείςΦούλκων της Ιερουσαλήμ[2] και Μελισσάνθη της Ιερουσαλήμ[2]
ΑδέλφιαΣιβύλλα του Ανζού
Ματθίλδη του Ανζού
Γοδεφρείδος Ε΄ του Ανζού
Ηλίας Β΄ του Μαιν
Αμωρί Α΄ της Ιερουσαλήμ[3]
ΟικογένειαΟίκος του Ανζού
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςεμφύλιος πόλεμος της Ιερουσαλήμ
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμονάρχης
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Βαλδουίνος Γ΄ (1130 - 10 Φεβρουαρίου 1163) από τον Οίκο του Ανζού-Ιερουσαλήμ ήταν βασιλιάς της Ιερουσαλήμ (1143-1163).[4]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βαλδουίνος Γ΄ της Ιερουσαλήμ σε μικρογραφία του 13ου αιώνα

Ήταν ο μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του Φούλκωνος Ε΄ κόμη του Ανζού και της Μελισσάνθης του Ρετέλ βασίλισσας της Ιερουσαλήμ, κόρης του Βαλδουίνου Β΄ της Ιερουσαλήμ.

Με το τέλος του πατέρα του (1143) τον διαδέχθηκε ως συγκυβερνήτης με τη μητέρα του, αλλά αυτή τον παραμέρισε ασκώντας η ίδια την ολοκληρωτική εξουσία. Με ένα παιδί να βρίσκεται στον θρόνο των Ιεροσολύμων, η πολιτική σταθερότητα ήταν αβέβαιη: τα κράτη στον βορρά ζητούσαν την ανεξαρτησία τους και δεν υπήρχε στρατός να υπερασπιστεί τα Ιεροσόλυμα απέναντι στους Μουσουλμάνους, όπως επί Βαλδουίνου Β΄ και Φούλκωνος Ε΄. Στον ισλαμικό κόσμο, ο Ζενγκί κυβερνούσε τις πόλεις Μοσούλη και Χαλέπιο στη βόρεια Συρία, επιθυμώντας να προσθέσει και τη Δαμασκό στην κατοχή του. Κατά τον Γουλιέλμο της Τύρου, ο Ζενγκί ήταν ο πιο απειλητικός και κυρίευσε την Έδεσσα (1144), κάτι που παρακίνησε όλο τον δυτικό κόσμο, προκειμένου να πραγματοποιήσει τη Β΄ Σταυροφορία. Ο Ζενγκί προχωρούσε σε κατάληψη των Ιεροσολύμων, αλλά δολοφονήθηκε 1146) και τον διαδέχθηκε ο γιος του, Νουρεντίν. Το 1147, ο Νουρεντίν έκανε συμμαχία με τον κυβερνήτη της Δαμασκού Ουνούρ αλ Αταμπέκι κατά των Ιεροσολύμων.

Ο Βαλδουίνος Γ΄ ηττήθηκε έξω από την Μπόσρα. Οι Σταυροφόροι έφτασαν στα Ιεροσόλυμα (1148) με τον Λουδοβίκο Ζ΄ της Γαλλίας, τν σύζυγό του Ελεονώρα της Ακουιτανίας και τον Κορράδο Γ΄ Χοενστάουφεν της Γερμανίας. Ο Βαλδουίνος Γ΄ έπεσε στην παγίδα, που του ζήτησε ο Κορράδος Γ΄: να επιτεθεί στη Δαμασκό παρά την ειρηνική συνθήκη. Η πολιορκία της Δαμασκού αποδείχθηκε ένα φιάσκο και ο Βαλδουίνος Γ΄ ηττήθηκε σε 4 μόνο μέρες, μένοντας οριστικά η Δαμασκός στα χέρια του Νουρεντίν, μια αποτυχία που έφερε οριστικά την παρακμή του βασιλείου των Ιεροσολύμων.

Συγκρούσεις με τη μητέρα του[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νόμισμα του Βαλδουίνου Γ΄ της Ιερουσαλήμ

Οι Σταυροφόροι επέστρεψαν στην Ευρώπη (1149) αφήνοντας τα Ιεροσόλυμα εξασθενημένα και ο Νουρεντίν εκμεταλλεύτηκε την κατάσταση: επιτέθηκε στο πριγκιπάτο της Αντιόχειας, όπου ο Ραϋμόνδος πρίγκιπας της Αντιόχειας σκοτώθηκε στη μάχη του Ινάμπ. Η σύζυγός του Κωνσταντία της Αντιόχειας, ήταν εξαδέλφη του Βαλδουίνου Γ΄, ο οποίος προσπάθησε να την παντρευτεί, αλλά χωρίς επιτυχία.

Δεν μπόρεσε καν να υπερασπιστεί το Τελ Μπασίρ, τα τελευταία υπολείμματα της Έδεσσας, που αναγκάστηκε να τα παραχωρήσει στον Μανουήλ Α΄ Αυτοκράτορα των Ρωμαίων (1150). Κλήθηκε με τη μητέρα του (1152) να παρέμβει σε μία διαμάχη μεταξύ της θείας του Οντιέρνας της Τρίπολης και του συζύγου της, Ραϋμόνδου Β΄ κόμη της Τρίπολης. Σύντομα ο Ραϊμόνδος Β΄ δολοφονήθηκε και η Οντιέρνα πήρε την εξουσία για λογαριασμό του ανήλικου γιου της Ραϋμόνδου Γ΄, αφήνοντας και την Τρίπολη ουσιαστικά χωρίς κυβερνήτη.

Ήρθε στην πρώτη σύγκρουση με τη μητέρα του (1152), με την οποία ήδη είχε ψυχράνει τις σχέσεις του πριν δύο χρόνια, ζητώντας ο Βαλδουίνος Γ΄ περισσότερες εξουσίες στο βασίλειο, κάτι που η μητέρα του -αν και ήταν πολλά χρόνια ενήλικος- δεν έκανε. Η Μελισσάνθη του Ρετέλ δεν τον εμπιστευόταν και ήθελε να κρατήσει για τον εαυτό της τον τίτλο της βασίλισσας, κάτι που έκανε τον Βαλδουίνο Γ΄ να ζητήσει από τον πατριάρχη δεύτερη στέψη ξεχωριστά από τη μητέρα του, κάτι που ο πατριάρχης αρνήθηκε.

Τελικά αποφάσισαν να προσφύγουν στο Κρατικό Συμβούλιο, που χώρισε το βασίλειο στα δύο, με τον Βαλδουίνο Γ΄ να κρατάει τη Γαλιλαία στα βόρεια (με τις πόλεις Άκρα και Τύρο) και τη Μελισσάνθη να κρατάει την Ιουδαία και τη Σαμάρεια (με τις πόλεις Νεάπολη και Ιερουσαλήμ), κάτι που δεν άφησε ικανοποιημένο κανέναν από τους δύο. Μερικές εβδομάδες μετά τη διαίρεση ο Βαλδουίνος Γ΄ επιτέθηκε νότια, όπου η Μελισσάνθη με τον μικρότερο γιο της Αμαλρίκ βρήκαν καταφύγιο στον πύργο του Δαυίδ. Μεσολάβησε η Εκκλησία αναγκάζοντάς τον να κάνει όρκο, ότι θα διατηρήσει την ειρήνη με τη μητέρα του, ενώ αργότερα (1154) συμφιλιώθηκε μαζί της αφού αναγνώρισε ότι είχε μεγάλη δύναμη με τον έλεγχο των ευγενών.[5]

Συμμαχία με τη Ρωμανία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου ο Νουρεντίν πήρε και τον έλεγχο της Δαμασκού, μετά το τέλος του κυβερνήτη της, δημιουργώντας ένα ισχυρό βασίλειο στα βόρεια, κάτι που απαγόρευε στον Βαλδουίνο Γ΄ να έχει περαιτέρω βλέψεις. Ο βασιλιάς προσανατολίστηκε στα νότια, στην εξασθενημένη Αίγυπτο των Φατιμιδών (1150) και κατέλαβε την Ασκαλών (1153) που ενώθηκε με τη Γιάφα, η οποία είχε παραχωρηθεί στον αδελφό του Αμαλρίκ.[6] Κατόπιν είχε μερικές επιτυχίες κατά του Νουρεντίν, καταλαμβάνοντας τη Σαϊζάρ και τη Χαρίμ (1157 - 1158).

Ο Βαλδουίνος Γ' είχε στόχο να αυξήσει το χαμένο κύρος της οικογένειάς του, πραγματοποιώντας συμμαχία με τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, στέλνοντας (1157) τον κοντόσταυλο Χάμφρεϋ Β΄ κύριο του Τορόν προκειμένου να ζητήσει ως νύφη από τον Μανουήλ Α΄ Κομνηνό την ανιψιά του Θεοδώρα. Η συμμαχία ωφελούσε περισσότερο τα Ιεροσόλυμα παρά την Κωνσταντινούπολη: ο Βαλδουίνος Γ΄ πιέστηκε να αναγνωρίσει τον Μανουήλ Α΄ κύριο της Αντιόχειας, ενώ συμφώνησε ότι αν η σύζυγός του χήρευε πρόωρα, θα είχε στην κατοχή της την Άκρα. Ο γάμος έγινε (1158) και ο 28χρονος Βαλδουίνος Γ΄ νυμφεύτηκε την 13χρονη Θεοδώρα Κομνηνή.

Οι σχέσεις μεταξύ Ιεροσολύμων και Βαλδουίνου Γ' βελτιώθηκαν σημαντικά τα επόμενα χρόνια, με αποκορύφωμα τη συνάντηση (1159) του Βαλδουίνου Γ΄ και του Μανουήλ Α΄ στην Αντιόχεια. Ο Μανουήλ Α΄ φορούσε δυτικά ενδύματα σε όλη τη διάρκεια των περιοδειών του με τον Βαλδουίνο Γ', ενώ νυμφεύτηκε (1160) την εξαδέλφη του Βαλδουίνου Γ΄, Μαρία της Αντιόχειας.

Η μητέρα του Μελισσάνθη τού Ρετέλ απεβίωσε (1161) και αμέσως μετά (1162) απεβίωσε και ο ίδιος από δυσεντερία, που είχε συνοδευτεί από πολυήμερη ασθένεια. Κατά τον Γουλιέλμο της Τύρου και πολλούς άλλους ιστορικούς, δηλητηριάστηκε στην Αντιόχεια από Σύριους Ορθόδοξους γιατρούς.

Ο Βαλδουίνος Γ΄ δεν είχε κάνει παιδιά και τον διαδέχθηκε ο αδελφός του Αμαλρίκ Α΄ της Ιερουσαλήμ.

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1158 νυμφεύτηκε τη Θεοδώρα Κομνηνή, κόρη του Ισαακίου, γιου του Ιωάννη Β΄ Αυτοκράτορα των Ρωμαίων. Η προίκα της ήταν 100.000 υπέρπυρα, ενώ μόνο το πολυτελές γαμήλιο ένδυμά της κόστιζε 14.000 υπέρπυρα. Δεν απέκτησαν απογόνους.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. p10476.htm#i104752. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  3. «Амори» (Ρωσικά)
  4. Malcolm Barber, The Crusader States (Yale University Press, 2013), σ. 217
  5. Cambridge University Press, 1999, σ. 213
  6. Cambridge University Press, 1999, σ. 213

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • William of Tyre (1943). Babcock, E. A.; Krey, A. C. (eds.). A History of Deeds Done Beyond the Sea. New York: Columbia University Press.
  • Runciman, Steven (1952). A History of the Crusades, vol. II: The Kingdom of Jerusalem. New York: Cambridge University Press.
  • Hamilton, Bernard (1978). "Women in the Crusader States: The Queens of Jerusalem". In Baker, Derek (ed.). Medieval Women. Oxford: Ecclesiastical History Society. ISBN 0-631-19260-3.
  • Barber, Malcolm (2013). The Crusader States. Princeton: Yale University Press.
Βαλδουίνος Γ΄ της Ιερουσαλήμ
Γέννηση: 30 Νοεμβρίου 1130 Θάνατος: 10 Φεβρουαρίου 1163
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Μελισσάνθη της Ιερουσαλήμ
1131 - 1153
Με τον σύζυγό της Φούλκωνα Ε΄ του Ανζού (1131-43),
με τον γιο της Βαλδουίνο Γ΄ της Ιερουσαλήμ
(1143-53)
Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ

(1143-1163)
Με τη μητέρα του Μελισάνθη της Ιερουσαλήμ (1143-53),
μόνος του (1153-63)
Διάδοχος
Αμωρί Α΄
1163 - 1174