Όρος Βίνσεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Βίνσον Μασίφ)

Συντεταγμένες: 78°31′31″S 85°37′1.73″W / 78.52528°S 85.6171472°W / -78.52528; -85.6171472

Όρος Βίνσεν
Χάρτης
Ύψος4.892 μ.[1]
ΟροσειράΣέντινελ
ΗλικίαΒράχος: Κάμβρια έως Δεβόνια[2]
Όρος: Κρητιδική[3]
ΉπειροςΑνταρκτική
ΤύποςΠυραμιδική κορυφή
Πρώτη ανάβαση1966 Νίκολας Κλιντς, Πιτ Σένινγκ κ.ά.
Χάρτης του μεγαλύτερου τμήματος της ορεσειράς Σέντινελ

Το Όρος Βίνσεν (ΔΦΑˈ|v|ɪ|n|s|ən|_|m|æ|ˈ|s|iː|f) είναι το υψηλότερο βουνό της Ανταρκτικής, στην οροσειρά Σέντινελ των ορέων Έλσγουορθ, στην Τράπεζα πάγου Ρον κοντά στη βάση της χερσονήσου της Ανταρκτικής. Ο ορεινός όγκος βρίσκεται σε απόσταση 1,200 kilometres (750 mi) από τον νότιο πόλο με μήκος 21 km (13 mi) και πλάτος 13 km (8,1 mi)[4]. Το υψηλότερο σημείο 4,892 metres (16,050 ft) είναι το όρος Βίνσεν, που ονομάστηκε έτσι το 2006 από τον Καρλ Βίνσεν, μέλος του Κογκρέσου των ΗΠΑ από την Τζόρτζια [5].

To όρος Βίνσεντ αναγνωρίστηκε οπτικά από αεροσκάφος του πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ το 1958 και η πρώτη ανάβαση στην κορυφή του έγινε το 1966. Αποστολή του 2001 ήταν η πρώτη που πραγματοποίησε ανάβαση μέσω της ανατολικής διαδρομής και πήρε μετρήσεις GPS για το ύψος της κορυφής[6]. Από τον Φεβρουάριο του 2010, 1.400 ορειβάτες προσπάθησαν να φτάσουν στην κορυφή του όρους Βίνσεν[7].

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο ορεινός όγκος εκτείνεται μεταξύ του περάσματος Γκουτζ και του παγετώνα Μπράνσκομπ βορειοδυτικά, τον παγετώνα Νίμιτς και τον παγετώνα Γκιλντέα Νοτιοδυτικά και νότια, τον παγετώνα Ντέιτερ και τον παρακείμενο παγετώνα Χίνκλεϊ ανατολικά. Το νοτιοανατολικό τμήμα του μασίφ τελειώνει στο πέρασμα Χάμερ, που το ενώνει με το μασίφ Κράντοκ, υψηλότερη κορυφή του οποίου είναι το όρος Ράτφορντ (4,477 metres or 14,688 feet). Ο ορεινός όγκος (μασίφ) συνίσταται από το κεντρικό υψίπεδο Βίνσεν με τις λιγοστές κορυφές του να φτάνουν στα 4,700 metres (15,400 ft) και αρκετές πλευρικές κόψεις να στρέφονται νοτιοδυτικά ή νοτιοανατολικά του υψιπέδου.

Το ύψος των (16,066 ft or 4,897 m) προέκυψε από GPS καταμέτρηση από την ομάδα του 2004 του Omega Foundation στην οποία συμμετείχαν ο Αυστραλός Ντέμιαν Γκιλντέα αρχηγός της αποστολής και οι Ροντρίγκο Φίκα και Καμίλο Ράντα από τη Χιλή[8]. Από το 1998 το, Omega Foundation έχει τοποθετήσει GPS δέκτη στην κορυφή του βουνού για να έχει ακριβείς δορυφορικές μετρήσεις[8].

Κλίμα και παγετώνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κλίμα στο Βίνσεν ελέγχεται γενικά από το υψηλό βαρομετρικό σύστημα της πολικής παγοσκεπούς κορυφής, δημιουργώντας κυρίαρχα σταθερές συνθήκες, ωστόσο, όπως συμβαίνει με το πολικό κλίμα, αναμένονται πάντα ισχυροί άνεμοι και χιονοπτώσεις. Αν και η ετήσια χιονόπτωση στο Βίνσεν είναι χαμηλή, οι υψηλοί άνεμοι δημιουργούν συσσωρεύσεις χιονιού έως και 46 centimetres (18 in) τον χρόνο. Κατά τη θερινή περίοδο, από Νοέμβριο έως Ιανουάριο, υπάρχουν 24 ώρες φωτός.

Μετην πάροδο των ετών, ακόμα και η περιορισμένη χιονόπτωση στέλνει χιόνι στα ολοπαγή του Βίνσεν Μασίφ κόπου μετατρέπονται σε πάγο, διαμορφώνοντας παγετώνες. Οι παγετώνες ακολουθούν την τοπογραφία και κυλούν προς τις κοιλάδες του βουνού[9]. ο υψηλότερος παγετώνας ωθεί τον πάγο προς την κοιλάδα Τάκομπσεν, στη βόρεια όψη του Βίνσεν και κυλά είτε προς τον παγετώνα Μπράνσκομπ δυτικά, είτε προς τον παγετώνα Κρόσγουελ ανατολικά. Ο παγετώνας Κρόσγουελ ρέει προς το παγορεύμα Ράτφορντ[10] μέσω του παγετώνα Έλεν[9]. Η νότια όψη του όρους Βίνσεν αποχετεύεται μέσω του παγετώνα Ροσέ, που ρέει δυτικά στο παγετώνα Μπράνσκομπ, με τον τελευταίο να εγκαταλείπει το Βίνσεν Μασίφ για να ενωθεί με τον παγετώνα Νίμιτς.

Ονοματοδοσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απο μακρού υπήρχε η υποψία για την ύπαρξη ενός βουνού που ήταν υποθετικά γνωστό ως 'Βίνσεν', στη δυτική Ανταρκτική. Η οπτική αναγνώρισή του έγινε τον Ιανουάριο του 1958, όταν εντοπίστηκε από σκάφος του ναυτικού των ΗΠΑ του σταθμού Μπερντ. Πήρε το όνομα του Καρλ Βίνσεν, Αμερικανού γερουσιαστή της πολιτείας της Τζόρτζια σημαντικού υποστηρικτή για τη χρηματοδότηση της έρευνας στην Ανταρκτική[4]. Οι πρώτες μετρήσεις για το Μασίφ Βίνσεν το 1959 απέδωσαν ύψος 5,140 m (16,864 ft)[4].

Ορειβασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1963, δύο ομάδες της Αμερικανικής Αλπικής Λέσχης, η μία υπό τον Τσαρλς Ντ. Χόλιστερ και τον Σάμιουελ Σ. Σίβερσταϊν, στη Νέα Υόρκη και η άλλη υπό τον Πίτερ Σένινγκ από το Σιάτλ, αρχισαν να προωθούν στο Ίδρυμα Εθνικής Επιστήμης την ιδέα της υποστήριξης μιας ορειβατικής αποστολής. Οι δύο ομάδες ενώθηκαν την άνοιξη του 1966 υπό την αρχηγία του Νίκολας Κλιντς που στρτολογήθηκε από την Αμερικανική Αλπική Λέσχη για να καθοδηγήσει την αποστολή. Επίσημα η αποστολή ονομάστηκε «Αμερικανική ορειβατική αποστολή στην Ανταρκτική 1966/67», καιχρηματοδοτήθηκε από την Αμερικανική Αλπική Λέσχη και τη National Geographic Society. Στο πεδίο υποστηρίχθηκε από τον Αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό και το Γραφείο Προγραμμάτων της Ανταρκτικής του Ιδρύματος Εθνικής Επιστήμης. Δέκα επιστήμονες και ορειβάτες συμμετείχαν στο AAME 1966/67. Μαζί με τον Κλιντς στην ομάδα συμμετείχαν οι Μπάρι Κόρμπετ, Τζον Έβανς (πανεπιστήμιο της Μινεσότα, Μινεάπολις), Εΐτσι Φουκουσίμα (Πανεπιστήμιο Γουάσινγκτον, Σιάτλ), Τσαρλς Χόλιστερ, Ph.D. (πανεπιστήμιο Κολούμπια, Νέα Υόρκη), Γουΐλιαμ Λονγκ, Ph.D. (πανεπιστήμιο Μεθοδιστών της Αλάσκα , Άνκορατζ), Μπράιαν Μαρτς, Πίτερ Σένινγκ, Σάμιουελ Σίλβερσταϊν, M.D. (πανεπιστήμιο Ροκφέλερ, Νέα Υόρκη) και Ρίτσαρντ Γουόλστρομ.

Τον Δεκέμβριο του 1966 το Ναυτικό μετέφερε την αποστολή και τις προμήθειές της από το Κράιστσερτς, Νέα Ζηλανδία στην αμερικανική βάση ΜακΜάρντο Σάουντ, στην Ανταρκτική και από εκεί με C-130 Hercules στην οροσειρά Σέντινελ. Όλα τα μέλη της αποστολής πραγματοποίησαν την πρώτη ανάβαση του Βινσεν Μασίφ. Η πρώτη ομάδα τεσσάρων ορειβατών έφτασε στην κορυφή στις 18 Δεκεμβρίου, 1966, άλλοι τέσσερεις στις 19 και οι τελευταίοι τρεις στις 20 Δεκεμβρίου.

Στις 18 Αυγούστου, 2006, μετά από αίτηση του Ντέμιαν Γκιλντέα του Omega Foundation, η US-ACAN δέχτηκε να ονοματίσει τις δευτερεύουσες κορυφές του όρους Βίνσεντ με τα ονόματα της αποστολής AAME 1966/67 Νίκολας Κλιντς, Μπάρι Κόρμπετ, Εΐτσι Φουκουσίμα, Τσαρλς Χόλιστερ, Μπράιαν Μαρτς, Σάμιουελ Σίλβερσταϊν, Πίτερ Σένινγκ και Ρίτσαρντ Γουόλστρομ. Άλλες κορυφές της οροσειράς Σέντινελ ήδη είχαν πάρει τα ονόματα του Τζον Έβανς και του Γουΐλιαμ Λονγκ[11].

Παραπομπές σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. "Vinson Massif" Peakbagger.com. Ανάκτηση 2011-10-26.
  2. Damien Gildea, John Splettstoesser. (2007). Craddock Massif and Vinson Massif remeasured, U.S. Geological Survey and The National Academies, - 3 p.
  3. Gerald F. Webers, Campbell Craddock, John F. Splettstoesser. (1992). Geology and Paleontology of the Ellsworth Mountains, West Antarctica, Geological Society of America,, p. 459 ISBN 9780813711706
  4. 4,0 4,1 4,2 Vinson Massif". Geographic Names Information System, U.S. Geological Survey. Ανάκτηση 30/08/2014]
  5. "Mount Vinson", Geographic Names Information System, U.S. Geological Survey. Ανάκτηση 30/08/2014
  6. NOVA. «Mountain of Ice». WGBH. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2004. 
  7. «Vinson FAQ». 7summits.com. 
  8. 8,0 8,1 Gildea, Damien; Splettstoesser, John (2007-08-27). «Craddock Massif and Vinson Massif remeasured». 10th International Symposium on Antarctic Earth Sciences (ISAES), 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-03. https://web.archive.org/web/20160303174116/http://isaes.confex.com/isaes/2007/techprogram/P1166.HTM. Ανακτήθηκε στις 2008-09-20. 
  9. 9,0 9,1 «Vinson Massif». United States Geological Survey. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2014. 
  10. Παγορεύμα (Ice Steam): Ρεύμα πάγου που κινείται ταχύτερα από τον υπόλοιπο πάγο. Επί της ουσίας είναι τύπος παγετώνα
  11. ExplorersWeb Inc. «Vinson Massif & The Sentinel Range: New map - new names». The Poles. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2008. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Vinson Massif στο Wikimedia Commons