Ανάγλυφο σφαιρέων (Σπάρτη)

Ανάγλυφο σφαιρέων
Ονομασία	Ανάγλυφο σφαιρέων
Έτος δημιουργίας	5ος αι. π.Χ. - 2ος αι.
Είδος	αναθηματικό χαμηλό ανάγλυφο
Διαστάσεις	74 x 46 εκ.
Μουσείο	Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης
Αριθμός καταλόγου	844
δεδομένα

Το ανάγλυφο των σφαιρέων που φιλοξενείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης είναι αρχαιολογικό εύρημα από την Σπάρτη που σχετίζεται με τους αγώνες σφαιροβολίας στην αρχαία Σπάρτη.

Ιστορικό της εύρεσης

Η στήλη βρέθηκε εντοιχισμένη σε ιδιωτική οικία στη Σπάρτη και παραδόθηκε στο μουσείο στις 23 Μαρτίου (5 Απριλίου με το νέο ημερολόγιο) του 1906.

Περιγραφή

Είναι από μάρμαρο τοπικής παραγωγής. Έχει μορφή ναΐσκου με αέτωμα και επιστύλια. Είναι σπασμένο το κάτω άκρο και λείπουν μικρά κομμάτια στην κορυφή και στην επάνω δεξιά γωνία. Στο αέτωμα του ναΐσκου εικονίζεται ένα στρογγυλό αντικείμενο, που ερμηνεύεται ως σφαίρα αγωνίσματος (μπάλα παιχνιδιού}. Στο κεντρικό τμήμα του ναΐσκου εικονίζονται δύο Διόσκουροι συμμετρικά ιστάμενοι που αντικρίζουν ο ένας τον άλλο. Φορούν πίλο και κρατούν μακρύ δόρυ. Η χλαμύδα είναι περασμένη πίσω από την πλάτη και από του πήχεις, ενώ κρέμεται ως τα πόδια. Η κόμη είναι μακρυά και κυματιστή. Ανάμεσα στους Διόσκουρους εικονίζεται ένας αμφορέας.

Το ανάγλυφο φέρει την επιγραφή: «ΕΠΙ ΠΑΤΡΟΝΟΜΟΥ ΜΝΑΣΩΝΟΣ ΣΦΑΙΡΕΙ[Σ] ΠΙΤΑΝΑΤΩΝ ΟΙ ΝΕΙΚΑΣΑΝΤΕΣ ΤΑΣ ΩΒΑΣ ΩΝ ΠΡΕΣΒΥΣ ΑΛΕΞΑΣ ΧΡΥΣΕΡΩΤΟΣ - - ΟΔΑΜΙΔΑΣ ΓΟΡΓΙ[ΠΠΟΥ]]»

Ιστορική τοποθέτηση

Οι «σφαιρείς» ήταν αγωνιστές της σφαιροβολίας. Από τον πίλο που φορούν οι Διόσκουροι συμπεραίνουμε ότι το έργο χρονολογείται σε μια ευρεία εποχή από τέλη του 5ου αιώνα π.Χ. μέχρι και τον 1ο αι. μ.Χ. Ο Μνάσων αναφέρεται ως επώνυμος πατρόνομος, δεν έχουμε όμως την εξακριβωμένη χρονολογία της θητείας του. Ίσως ο Μνάσων να ταυτίζεται με κάποιον Μνάσωνα που αναφέρει ο Φιλοκλής στις αρχές με μέσα του 2ου αιώνα.

Πηγές

• British School at Athens, επιμ. (1906). The annual of the British school at Athens. London. σελίδες 213-217. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2012.