Αμαθούντα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το «Αμαθούς» ανακατευθύνει εδώ. Για άλλες χρήσεις, δείτε: Αμαθούς (αποσαφήνιση).

Συντεταγμένες: 34°42′45″N 33°8′31″E / 34.71250°N 33.14194°E / 34.71250; 33.14194

Αμαθούντα
Χάρτης
Είδοςπόλις[1], αρχαιολογική θέση και Πόλεις-βασίλεια της Κύπρου
Γεωγραφικές συντεταγμένες34°42′45″N 33°8′31″E
Διοικητική υπαγωγήΆγιος Τύχωνας
ΧώραΚύπρος
Commons page Πολυμέσα

Η Αμαθούντα ήταν αρχαία πόλη-κράτος στην Κύπρο. Βρίσκεται στα νότια παράλια της Κύπρου, κοντά στη σημερινή Λεμεσό.

Σύμφωνα με τη μυθολογία οικιστής της πόλης είναι ένας γιος του Ηρακλή, ο Άμαθος. Το όνομά της προέρχεται ή από αυτόν τον Άμαθο ή από τη νύμφη Αμαθούσα, μητέρα του βασιλιά της Πάφου Κινύρα[2]. Εδώ έφερε ο Θησέας την κόρη του Μίνωα, την Αριάδνη, όταν ξέφυγε από τον λαβύρινθο. Εκεί, αφού γέννησε το παιδί της πέθανε και τάφηκε[3][4].

Οι αρχαιολογικές έρευνες έδειξαν ότι η περιοχή κατοικείται από τον 11ο αιώνα π.Χ.. Αρχικά ήταν μικρή πολίχνη χτισμένη σε οχυρό λόφο δίπλα στη θάλασσα, περίπου τον 8ο αιώνα π.Χ. κτίστηκε το λιμάνι, στα ελληνιστικά χρόνια το λιμάνι επεκτάθηκε και χτίστηκε δεύτερος εσωτερικός κλειστός λιμένας. Στην πόλη λατρευόταν η Αφροδίτη, της οποίας υπήρχε και ναός. Στη Γεωμετρική Περίοδο στην Αμαθούντα, όπως και σε όλες τις αρχαίες Κυπριακές πόλεις, εγκαταστάθηκαν Ετεοκρήτες αλλά και Μυκηναίοι άποικοι. Αυτό έχει εξακριβωθεί από αγγεία της περιόδου που έχουν βρεθεί σε νεκροταφεία της αρχαίας Αμαθούντας. Στην πόλη τάφηκε ο Ονήσιλος μετά τον θάνατό του.

Κατά άλλη ισχυρή εκδοχή θεωρείται ότι η πόλη ιδρύθηκε από τους Φοίνικες ανάμεσα στον 15ο και 120 αι. π.Χ και συγκέντρωσε στον πληθυσμό της πολλούς ετεοκυπρίους. Αυτό το δεδομένο εξηγεί και τη συνεχή άρνηση των Αμαθουσίων να λάβουν μέρους σε εξεγέρσεις εναντίον των Περσών οι οποίοι ήταν σύμμαχοι των Φοινίκων κι αντίπαλοι των Ελλήνων. Ο δε Ονήσιλος σκοτώθηκε σε μάχη εναντίον της Αμαθούντας όταν κατά τη διάρκεια της αντιπερσικής επανάστασης του 500 π.Χ ο ηγεμόνας των Σαλαμινίων ηγήθηκε των Κυπρίων που ήθελαν την αποτίναξη της περσικής κυριαρχίας. Η Αμαθούντα (όπως και το Κίτιο) παρέμεινε σύμμαχος των Περσών μέχρι και την κατάληψη της Κύπρου από τον Μέγα Αλέξανδρο. Όταν αργότερα οι Πτολεμαίοι της Αιγύπτου προσάρτησαν την Κύπρο η Αμαθούντα που εξακολουθούσε να έχει στενές σχέσεις με τη Φοινίκη, αντιστάθηκε. Ο πλούτος της πόλης προέρχονταν από τις εύφορες πεδιάδες που καλλιεργούσαν οι κάτοικοί της κι από την εκμετάλλευση των ορυχείων χαλκού.

Στα ρωμαϊκά χρόνια η Αμαθούντα ήταν γνωστή για το ναό της Αφροδίτης και του Άδωνι κι υπήρξε πρωτεύουσα διοικητικής περιφέρειας, ενώ με την επικράτηση του χριστιανισμού έγινε έδρα επισκόπου. Άκμασε ως τον 7ο αιώνα μ.Χ.,οπότε εγκαταλείφθηκε πιθανώς εξαιτίας των αραβικών επιδρομών. Οικοδομικό υλικό από την Αμαθούντα χρησιμοποιήθηκε σε κατασκευή κτιρίων στη Λεμεσό αλλά και στην κατασκευή και της Διώρυγας του Σουέζ.

Στην Αμαθούντα γεννήθηκε το 539 μ.Χ. ο Άγιος Ιωάννης ο Ελεήμονας, μετέπειτα πατριάρχης Αλεξανδρείας[5].

Η αρχαία πόλη σήμερα ανασκάπτεται και είναι επισκέψιμη. Έχουν ανασκαφεί η ακρόπολη, ο ναός της Αφροδίτης, και πλήθος οικοδομικών λειψάνων όλων των εποχών. Το αρχαίο λιμάνι είναι ορατό μέσα στο νερό στη θαλάσσια περιοχή.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «An Inventory of Archaic and Classical Poleis». (Αγγλικά) Inventory of Archaic and Classical Poleis. 2004.
  2. Αθανασίου Αγγελόπουλου, Νέο λεξικό ελληνικής μυθολογίας, Εκδόσεις «Ελεύθερη σκέψις».
  3. Walter Burkert, Greek Religion 1985, p. 153; Γιάννης Καραγεωργης, La grande déesse de Chypre et son culte, 1977.
  4. Αρχαία Αμαθούντα
  5. «Ιερά Μητρόπολις Λεμεσού». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2008. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]