Αιγυπτιολογία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η στήλη της Ροζέττας

Η Αιγυπτιολογία είναι η επιστημονική μελέτη της αρχαίας Αιγύπτου και της ιστορίας των των αρχαιοτήτων της. Ως γνωστικό πεδίο είναι τοπικός και θεματικός κλάδος ευρύτερων γνωστικών αντικειμένων όπως η αρχαία ιστορία και η αρχαιολογία. Ο ερευνητής του συγκεκριμένου γνωστικού πεδίου ονομάζεται Αιγυπτιολόγος. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες είναι δυνατόν να ξεκινήσει κανείς την σπουδή της Αιγυπτιολογίας σε προπτυχιακό επίπεδο, ιδιαίτερα στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Αίγυπτο, και στο πανεπιστήμιο του Καΐρου. Το 2002 η Αιγυπτιολογία εισάγεται ως διακριτό αντικείμενο στην Κατεύθυνση Αρχαιολογίας του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου (με την εκλογή του Παναγιώτη Η.Μ. Κουσούλη, τότε Λέκτορα Αρχαιολογίας της Αιγύπτου και της Εγγύς Ανατολής, και τώρα Καθηγητή Αιγυπτιολογίας), όπου και διδάσκεται έως σήμερα στο προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών και στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα "Αρχαιολογία της Ανατολικής Μεσογείου από την Προϊστορική εποχή έως την Ύστερη Αρχαιότητα: Ελλάδα, Αίγυπτος, Εγγύς Ανατολή". Το 2003 δημιουργείται η Αιγυπτιολογική Ομάδα Έρευνας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών προσφέρει, επίσης, στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας μαθήματα αρχαίων πολιτισμών της Ανατολικής Μεσογείου. Στις ΗΠΑ και τον Καναδά παρόλο που υπάρχουν προπτυχιακά μαθήματα Αιγυπτιολογίας, το μεγαλύτερο τμήμα της έρευνας και της σοβαρής δουλειάς σε ό,τι αφορά στην Αίγυπτο ξεκινά σε μεταπτυχιακό επίπεδο.

Εισαγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως αντικείμενο μελέτης και έρευνας στην Αιγυπτιολογία θα μπορούσε να οριστεί η ιστορία, οι πρακτικές και οι ιδεατές κατηγοριοποιήσεις ενός πολιτισμού που υπήρξε ιδιαίτερα γόνιμος σε παραγωγή γραπτών μνημείων, τέχνης, αρχιτεκτονικής και άλλων μορφών υλικού πολιτισμού. Η αφθονία των ευρημάτων επιτρέπει στους Αιγυπτιολόγους να επιχειρήσουν μια ανασύνθεση της θρησκευτικής σκέψης, των οικονομικών συστημάτων, των λεπτομερειών του δημοσίου βίου, της αρχαίας παθολογίας και πολλών άλλων όψεων της καθημερινής ζωής. Η γνώση των Αιγυπτιολόγων, των αρχαιολόγων, των γλωσσολόγων, των γεωλόγων και όλων όσων εμπλέκονται σε μια έρευνα στην Αίγυπτο, αντανακλά τη διεπιστημονική προσέγγιση που χρειάζεται, ώστε να αποκτήσει νόημα όλος αυτός ο πλούτος πληροφοριών.

Έρευνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ζαν-Φρανσουά Σαμπολλιόν

Η Αιγυπτιολογία συγκεκριμένα ερευνά τη γλώσσα, τη λογοτεχνία, την ιστορία, τη θρησκεία, την τέχνη, την οικονομία, τα ήθη και τα έθιμα αυτού του διακριτού πολιτισμού από την 5η χιλιετία π.Χ. έως το τέλος της ρωμαϊκής διακυβέρνησης στον 4ο αιώνα.

Η σύγχρονη Αιγυπτιολογία βρίσκει τις απαρχές της στο έτος 1822, όταν ο Ζαν-Φρανσουά Σαμπολλιόν ανήγγειλε την αποκρυπτογράφηση του συστήματος των ιερογλυφικών, με τη βόηθεια της στήλης της Ροζέττας. Με την επακόλουθη αυξανόμενη γνώση της αρχαίας αιγυπτιακής γραφής και γλώσσας, η μελέτη του πολιτισμού της αρχαίας Αιγύπτου γνώρισε αλματώδη ανάπτυξη.

Προβλήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν ακόμη πολλά άλυτα προβλήματα σχετικάμε την αρχαία Αίγυπτο. Πιθανώς αρκετά από αυτά δε θα επιλυθούν ποτέ ελλείψει μαρτυριών. Η αιγυπτιακή αρχαιολογία βρίσκεται σε μια κατάσταση διαρκούς μετάβασης, καθώς τίθενται διαρκώς οι χρονολογήσεις και οι προτεινόμενες ορολογίες υπό αμφισβήτηση. Το αρχαιολογικό αρχείο είναι ατελές, καθώς λείπουν ή καταστράφηκαν αναρίθμητα τέχνεργα στην περίοδο του έντονου αρχαιοδιφικού ενδιαφέροντος και των μεγάλων μουσείων, που αναζητούσαν συλλογές με κάθε κόστος. Νέες αρχαιολογικές ανακαλύψεις θέτουν υπό αμφισβήτηση παλαιότερα συμπεράσματα και επιπλέον παρατηρούνται προβλήματα εσωτερικής συνοχής στη χρονολογική διαδοχή των ποικίλων δυναστειών, όπως επίσης και προβλήματα στις περιόδους που η Αίγυπτος υπέκυψε σε εξωτερικούς κατακτητές.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Manley, Bill (ed.), The Seventy Great Mysteries of Ancient Egypt. Thames & Hudson. ISBN 0-500-05123-2
  • Mysteries of Egypt National Geographic Society, 1999. ISBN 0-7922-9752-0
  • Knapp, Ron, Tutankhamun and the mysteries of ancient Egypt. Messner, 1979. ISBN 0-671-33036-5
  • Jacq, Christian, Magic and mystery in ancient Egypt. Souvenir Press, 1998. ISBN 0-285-63462-3
  • Archibald's guide to the mysteries of ancient Egypt. Swfte International, Ltd., 1994.
  • Bauval, Robert, and Adrian Gilbert, The Orion Mystery : Unlocking the Secrets of the Pyramids". 1994. ISBN 0-517-88454-2
  • Childress, David Hatcher, Technology of the Gods: The Incredible Sciences of the Ancients. Adventures Unlimited Press, 2000. ISBN 0-932813-73-9
  • Edwards, I.E.S., Οι Πυραμίδες της Αιγύπτου. Οδυσσέας, Αθήνα 2002. ISBN 978-960-210-413-2
  • Gardiner, Alan, Η Αίγυπτος των Φαραώ. Μια Εισαγωγή. Οδυσσέας, Αθήνα 1996. ISBN 978-960-8408-02-9
  • Malek, Jaromir, Αιγυπτιακή Τέχνη. Καστανιώτης, Αθήνα 2000. ISBN 960-03-2925-7
  • Manley, Bill (επιμ.), Τα 70 Μεγάλα Μυστήρια της Αρχαίας Αιγύπτου. Βασδέκης, Αθήνα 2005. ISBN 978-960-8273-22-1
  • Mertz, Barbara. Red Land, Black Land: Daily Life in Ancient Egypt. Dodd Mead, 1978. ISBN 0-396-07575-4
  • Mertz, Barbara. Temples, Tombs and Hieroglyphs: A Popular History of Ancient Egypt. Bedrick, 1990. ISBN 0-87226-223-5
  • Morris, Margaret, The Egyptian Pyramid Mystery Is Solved. ISBN 0-9720434-0-3
  • Pinch, Geraldine, Magic in Ancient Egypt. British Museum. London 1995. ISBN 0-292-76559-2
  • Rhys-Davies, John, Riddles of the monument builders : Who built the Sphinx Time-Life Video, 1995.
  • Sitchin, Zecharia, The earth chronicles expeditions : journeys to the mythical past. Bear & Co., 2004. ISBN 1-59143-036-4
  • Simpson, William Kelly (ed.), The literature of ancient Egypt : an anthology of stories, instructions, stelae, autobiographies, and poetry. Yale University Press, London/New Haven 2003. ISBN 0-300-09920-7
  • Smith, William Stevenson, The art and architecture of ancient Egypt. Yale University Press, New Haven 1998. ISBN 0-300-07747-5
  • Wilkinson, Richard, The Complete Temples of Ancient Egypt. Thames & Hudson, London 2000. ISBN 0-500-05100-3

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]