Έλεν Τζόνσον-Σίρλιφ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Έλεν Τζόνσον-Σίρλιφ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ellen Johnson-Sirleaf (Αγγλικά)
Γέννηση29  Οκτωβρίου 1938[1][2][3]
Μονρόβια[4]
ΚατοικίαΟυάσινγκτον
Ναϊρόμπι
Μονρόβια
Χώρα πολιτογράφησηςΛιβερία
ΘρησκείαΜεθοδισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
Σπουδέςπανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Μπόουλντερ (από 1970)
Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ (1969–1971)
Σχολή Χάρβαρντ Κένεντι
College of West Africa (1948–1955)
Madison Business College
Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν στο Μάντισον
Πανεπιστήμιο του Κολοράντο[5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
οικονομολόγος
καινοτόμος επιχειρηματίας
συγγραφέας
ΕργοδότηςΠαγκόσμια Τράπεζα
Citibank (1981–1985)
HSBC
Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη (1992–1997)
Open Society Initiative for West Africa
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕνωτικό Κόμμα Λιβερίας και True Whig Party
ΣυγγενείςRetta
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Λιβερίας (2006–2018)
Finance Minister of Liberia (1979–1980)
Βραβεύσειςβραβείο Νόμπελ Ειρήνης (2011)[6][7]
Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας (5  Νοεμβρίου 2007)[8]
επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου Χάρβαρντ (2011)[9]
βραβείο Ίντιρα Γκάντι (2012)[10]
Βραβείο των τεσσάρων ελευθεριών - Βραβείο ελευθερίας του λόγου (1988)
βραβείο Ελευθερίας (2006)
Global Economy Prize (2014)[11]
BBC 100 Women (2017)
Order of African Redemption
Order of the Pioneers of Liberia
τάγμα του Αφρικανικού Αστέρα
Κυρίαρχο Στρατιωτικό Τάγμα της Μάλτας
Order of Mono (1996)[12]
Μεγαλόσταυρος της Λεγεώνας της Τιμής (7  Νοεμβρίου 2012)
Βραβείο Ιμπραχίμ (2018)
Μεγαλόσταυρος με Κολάρο του Τάγματος του Λευκού Ρόδου της Φινλανδίας (19  Φεβρουαρίου 2009)[13]
Grand Cross of the National Order of Benin (2009)[14]
Order of the Most Ancient Welwitchia Mirabilis (2018)[15]
επίτιμος διδάκτωρ (2006)
επίτιμος διδάκτωρ (2009)
honorary doctor of the Yale University (23  Μαΐου 2010)[16]
honorary doctor of Rutgers University (2010)
επίτιμος διδάκτωρ (2008)
Honorary doctorate from Brown University (2008)[17]
honorary degree from Spelman College (2007)[18]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Έλεν Τζόνσον Σίρλιφ (Helen Johnson-Sirleaf, 1938- ) είναι πολιτικός από τη Λιβερία και τον Νοέμβριο του 2005 έγινε η πρώτη εκλεγμένη γυναίκα πρόεδρος σε αφρικανικό κράτος. Το 2011 της απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης, μαζί με τις Λέιμα Γκμπόουι και Ταουακούλ Κάρμαν[19] και το 2017 το βραβείο Ιμπραχίμ για την ορθή διοίκηση για Αφρικανό ηγέτη. Το 2016 έγινε επίσης η πρώτη γυναίκα πρόεδρος της Οικονομικής Κοινότητας των Χωρών της Δυτικής Αφρικής.[20]

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σπουδές και εξορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στη Μονρόβια στις 29 Οκτωβρίου 1938. Σπούδασε στο Χάρβαρντ[21] και ήταν υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση του Γουίλιαμ Τόλμπερτ από το 1979 ως το 1980.[22] Το 1985, τάχθηκε εναντίον του στρατιωτικού καθεστώτος του Σάμιουελ Ντόε, στάση που της στοίχισε δεκαετή φυλάκιση και τελικά εξορία. Η ίδια εγκατέλειψε μυστικά τη χώρα της για τις ΗΠΑ, αργότερα το 1985.[23]

Επιστροφή και συμμετοχή σε προεδρικές εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

= 1997[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1997 επέστρεψε στη χώρα και διεκδίκησε την προεδρία, αλλά έλαβε μόλις 10% των ψήφων, ενώ ο Τσαρλς Τέιλορ πήρε 75%. Ο πρόεδρος Τέιλορ την κατηγόρησε για προδοσία και εκείνη έκανε εκστρατεία για την ανατροπή του.

2005[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την παραίτηση του Τσαρλς Τέιλορ, εξελέγη ηγέτης του Κόμματος για την Ενότητα και διεκδίκησε ξανά την προεδρία. Στον α΄ γύρο των εκλογών του 2005 έλαβε 175.520 ψήφους και ήρθε δεύτερη. [24]Στον 2ο γύρο στις 8 Νοεμβρίου 2005 κέρδισε την πρωτιά, επί του πρώην άσου του ποδοσφαίρου Ζωρζ Γουεά. Στις 11 Νοεμβρίου η Εφορευτική Επιτροπή ανακήρυξε νικήτρια των εκλογών την Τζόνσον-Σίρλιφ, με διαφορά περίπου 20% από τον αντίπαλό της, η Έλεν συγκέντρωσε ποσοστό 59,4% των ψήφων στις εκλογές έναντι του 40,6% που έλαβε ο πρώην ποδοσφαιριστής.[25] Ο Γουεά υποστήριξε ότι οι εκλογές αμαυρώθηκαν από κρούσματα νοθείας, ωστόσο διεθνείς παρατηρητές τόνισαν ότι οι εκλογές ήταν ελεύθερες και δίκαιες. Η ορκωμοσία της Τζόνσον-Σίρλιφ έλαβε χώρα παρουσία πλήθους ηγετών από ξένες χώρες, στις 16 Ιανουαρίου 2006.

2011[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις προεδρικές εκλογές, που διεξήχθησαν σε δύο γύρους το 2011, τελική νικήτρια αναδείχθηκε Τζόνσον-Σίρλιφ. Οι γενικές αυτές εκλογές διεξήχθησαν στις 11 Οκτωβρίου 2011, με τον δεύτερο γύρο στις 8 Νοεμβρίου 2011. [26] Η Σίρλιφ συγκέντρωσε στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών ποσοστό 43,9% των ψήφων, ακολουθούμενη από τον υποψήφιο του Κογκρέσου για τη Δημοκρατική Αλλαγή, Γουίνστον Τάμπμαν (32,7). Οι δυο τους πήγαν σε δεύτερο γύρο στις 8 Νοεμβρίου 2011.Ο Τάμπμαν κατήγγειλε παρατυπίες στον πρώτο γύρο και κάλεσε τους οπαδούς του να μποϊκοτάρουν τον τελικό γύρο. Το Εκλογικό Ινστιτούτο για την Βιώσιμη Δημοκρατία στην Αφρική ανέφερε συμμετοχή 61% στον τελικό γύρο συγκριτικά με 74,9% στον πρώτο γύρο.[27] Η Εθνική Εκλογική Επιτροπή κήρυξε νικήτρια των εκλογών την πρόεδρο Τζόνσον-Σίρλιφ στις 15 Νοεμβρίου 2011 με ποσοστό 90,7% των ψήφων.[28] Συνακόλουθα, η Έλεν Τζόνσον-Σίρλιφ ορκίστηκε για 2η προεδρική θητεία στις 16 Ιανουαρίου 2012.[29]

2017[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Τζόνσον-Σίρλιφ δεν διεκδίκησε ξανά το προεδρικό αξίωμα στις εκλογές του 2017, καθώς το Σύνταγμα της χώρας επιτρέπει μόνο μέχρι δύο συνεχεία προεδρικές θητείες. Ωστόσο, υποστήριξε τον άλλοτε αντίπαλό της, Τζορτζ Γουεά στις εκλογές εκείνες.[30] Ως αποτέλεσμα, τέθηκε εκτός του Κόμματος της Ενότητας, επειδή δεν υποστήριξε τον υποψήφιο που όρισε το κόμμα για τις προεδρικές εκλογές, Τζόζεφ Μποακάι.[31]

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παντρεύτηκε το 1956 με τον Τζέιμς Σίρλιφ και κατέληξε λίγο αργότερα σε διαζύγιο. Είναι μητέρα 4 γιων και έχει 10 εγγόνια.[32] Αρκετά παιδιά της έχουν υπηρετήσει στην κυβέρνηση της Λιβερίας.

Διεθνής αποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2006 το αμερικανικό περιοδικό Φορμπς κατέταξε την Έλεν Τζόνσον Σίρλιφ στην 51η θέση των ισχυρότερων γυναικών στον κόσμο.[33]

Αξιώματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1972 - 1973: υπουργός Οικονομικών
  • 1980 - περ. 1985: υπουργός Οικονομικών
  • 1982 - 1985: αντιπρόεδρος του Regional Office της Citibank, στο Nairobi
  • 1986 - 1992: αντιπρόεδρος και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Equator Bank, στην Washington, D.C.
  • 1992 - 1997: Διευθύντρια του UN Development Programme Regional Bureau for Africa
  • 1997: Standard Bearer του Unity Party
  • 2004-2005: πρόεδρος για την Επιτροπή της Σωστής Διακυβέρνησης (Liberia)
  • 2005: Standard Bearer του Unity Party
  • Ιδρυτικό Μέλος του "International Institute for Women in Political Leadership"
  • Μέλος του Advisory Board of "Modern Africa Growth and Investment Company"
  • Μέλος της Finance Committee of "Modern Africa Fund Managers"
  • Πρόεδρος της "Liberian Bank for Development and Investment"
  • Πρόεδρος της "Kormah Development and Investment Corporation"
  • Senior Loan Officer της World Bank
  • αντιπρόεδρος της Citibank

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • From Disaster to Development (1991)
  • The Outlook for Commercial Bank Lending to Sub-Saharan Africa (1992)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm2770344. Ανακτήθηκε στις 13  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Ellen-Johnson-Sirleaf. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Ανακτήθηκε στις 8  Ιουλίου 2019.
  6. www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2011/.
  7. www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
  8. georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2007/10/20071029.html.
  9. www.harvard.edu/on-campus/commencement/honorary-degrees. Ανακτήθηκε στις 10  Μαΐου 2019.
  10. news.biharprabha.com/2013/09/liberia-president-ellen-johnson-sirleaf-to-get-indira-gandhi-prize-for-peace/.
  11. www.ifw-kiel.de/konfer/wwp.
  12. awpc.cattcenter.iastate.edu/directory/ellen-johnson-sirleaf/.
  13. Antti Matikkala: «Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat» (Φινλανδικά) Edita. Ελσίνκι. 2017. σελ. 499. ISBN-13 978-951-37-7005-1.
  14. emansion.gov.lr/2press.php?news_id=1308&related=7&pg=sp.
  15. www.namibian.com.na/index.php?page=archive-read&id=178266.
  16. «Citations for Recipients of Honorary Degrees at Yale University 2010». Citations for Recipients of Honorary Degrees at Yale University 2010. 24  Μαΐου 2010.
  17. www.brown.edu/about/administration/corporation/honoraries. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2021.
  18. www.spelman.edu/docs/honorary-degrees/honorary-degree-recipients---1977-present---as-of-november-2022---revised-(012023).pdf?sfvrsn=f4347e51_2.
  19. «The Nobel Peace Prize 2011 – Press Release». Nobel Foundation. Ανακτήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 2011. 
  20. «Liberia's President Ellen Sirleaf, Becomes First Female ECOWAS Chair». GhanaStar.com GhanaStar. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2016. 
  21. «The voice of reform». Harvard Gazette. 10 Μαρτίου 2011. 
  22. Agaba, Dennis. «Ellen Johnson Sirleaf: First female African president». The New Times Rwanda. http://www.newtimes.co.rw/section/read/221491/. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2017. 
  23. Kasuka, Bridgette (2013). Prominent African Leaders Since Independence. New Africa Press. ISBN 9789987160266. 
  24. «Ellen Johnson Sirleaf | Biography, Nobel Peace Prize, & Facts». Encyclopædia Britannica. https://www.britannica.com/biography/Ellen-Johnson-Sirleaf. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2017. 
  25. Fickling, David (23 Νοεμβρίου 2005). «Johnson-Sirleaf declared Liberian president». The Guardian (London). https://www.theguardian.com/world/2005/nov/23/davidfickling?INTCMP=ILCNETTXT3487. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2011. 
  26. «National Tally Center Tally Report» (PDF). National Elections Commission. 25 Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 27 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2011. 
  27. EISA technical assessment team and election observer mission report, http://www.eisa.org.za/PDF/lib2011eom.pdf Αρχειοθετήθηκε 2013-11-13 στο Wayback Machine.
  28. «National Tally Center Tally Report» (PDF). National Elections Commission. 15 Νοεμβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 25 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2011. 
  29. Mawolo, Adolphus (16 Ιανουαρίου 2012). «Liberia's Sirleaf takes presidential oath». Agence France-Presse. AFP / Google. https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5jEVWZm2z3vK4M6Buk3SAejnFr6og?docId=CNG.f4017fd8fc0fc29b1e449bac606e4e13.201. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2012. 
  30. «Ellen Johnson Sirleaf: Liberia's president expelled from her party». Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2018. 
  31. Reporter, FPA. «FPA - Liberia's Outgoing Ruling Party Expels President Sirleaf». www.frontpageafricaonline.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2018. 
  32. Bergner, Daniel (22 Οκτωβρίου 2010). «An Uncompromising Woman». New York Times Magazine. 
  33. «The World's 100 Most Powerful Women». Forbes. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2016.